خبرگزاری دید: موقعیت جغرافیایی هرات باعث شده که این شهر در طول تاریخ، نقش مهمی در تجارت، فرهنگ و ارتباطات منطقهای ایفا کند. به همین دلیل، بسیاری از اماکن تاریخی هرات باستان همچنان پابرجا هستند و سالانه گردشگران بسیاری را جذب میکنند.
هرات یکی از مهمترین شهرهای تاریخی و فرهنگی افغانستان است که با قدمتی چند هزار ساله، بهعنوان نگین غرب کشور شناخته میشود. این شهر که در مسیر جاده تاریخی ابریشم قرار داشته، ترکیبی از جاذبههای تاریخی، اماکن مذهبی و طبیعت بکر را در خود جای داده است. در این گزارش، نگاهی جامع به بهترین جاهای دیدنی هرات خواهیم داشت؛ مکانهایی که بسیاری از گردشگران حتی نام آنها را نشنیدهاند.
موقعیت جغرافیایی هرات
شهر هرات در غرب افغانستان و در نزدیکی مرز ایران واقع شده است. این شهر در کنار رودخانه هریرود قرار دارد و به دلیل قرارگیری در منطقه نیمهخشک، دارای تابستانهای گرم و زمستانهای سرد است.
موقعیت جغرافیایی هرات باعث شده که این شهر در طول تاریخ، نقش مهمی در تجارت، فرهنگ و ارتباطات منطقهای ایفا کند. به همین دلیل، بسیاری از اماکن تاریخی هرات باستان همچنان پابرجا هستند و سالانه گردشگران بسیاری را جذب میکنند.
راههای زمینی رسیدن به شهر هرات
دسترسی به اماکن دیدنی هرات از طریق مسیرهای مختلف زمینی امکانپذیر است:
مسیر ایران – مرز اسلامقلعه: اصلیترین مسیر دسترسی از طریق استان خراسان رضوی ایران انجام میشود. پس از عبور از گمرک اسلامقلعه، جاده مستقیم به هرات میرسد.
مسیر داخلی از کابل، فراه و بادغیس: این مسیرها بیشتر مورد استفاده ساکنان داخل افغانستان است و کیفیت جادهها در برخی نقاط متفاوت است.
گردنه/بند سبزک: یکی از مسیرهای کوهستانی است که هرات را به مناطق شمالی متصل میکند. این مسیر بیشتر برای حملونقل تجاری بهکار میرود.
به مسافران توصیه میشود هنگام سفر زمینی، از وضعیت امنیتی و جوی مسیر اطلاع دقیق کسب کنند و در صورت امکان از راهنمای محلی استفاده نمایند.
جاذبههای طبیعی شهر هرات کدامند؟
با وجود اینکه هرات بیشتر به دلیل آثار تاریخی شناخته میشود، طبیعت هرات افغانستان نیز دارای جلوههای چشمگیری است:
رودخانه هریرود: یکی از چشماندازهای طبیعی شهر که در مناطق اطراف برای استراحتهای کوتاه و پیکنیک مورد استفاده قرار میگیرد.
باغهای ولسوالی کرخ: این منطقه بهویژه در بهار سرسبز میشود و محل مناسبی برای گردش یکروزه است.
سد سلما (دریاچه دوستی): یکی از پروژههای مهم زیرساختی ولایت که در چند سال اخیر به یک جاذبه گردشگری جدید هرات تبدیل شده است.
اماکن مذهبی هرات
اماکن مذهبی هرات از شاخصترین جاذبههای شهر هستند و نقش مهمی در هویت فرهنگی مردم ایفا میکنند:
۱ – مسجد جامع هرات:
این مسجد با کاشیکاریهای فیروزهای و معماری اسلامی، یکی از برجستهترین اماکن دیدنی شهر هرات محسوب میشود. مسجد در مرکز شهر قرار دارد و بازدید از آن برای عموم آزاد است.
۲ – آرامگاه خواجه عبدالله انصاری
این زیارتگاه در منطقه غزُرگاه، سه کیلومتر دورتر از مرکز هرات قرار دارد. آرامگاه خواجه عبدالله انصاری، شاعر و عارف مشهور قرن پنجم هجری، یکی از مهمترین مراکز زیارتی مردم افغانستان است.
۳ – مجموعه مصلی گوهرشاد
در این مجموعه، منارههای تاریخی و بقایای مدارس و مساجد دوره تیموری قرار گرفته است. منارههای مصلی هرات امروزه بهعنوان نماد تاریخی شهر شناخته میشوند.
جاذبههای تاریخی شهر هرات
بدون تردید، جاذبههای تاریخی هرات از مهمترین دلایل سفر به این شهر هستند. برخی از مشهورترین این بناها عبارتاند از:
۱ – ارگ هرات (قلعه اختیارالدین)
قلعهای باشکوه که قدمت آن به دوران اسکندر مقدونی نسبت داده میشود. این مکان امروزه بهعنوان موزه مورد استفاده قرار دارد و از بلندای برجهای آن میتوان بخشهای مختلف شهر را مشاهده کرد.
۲ – بازار چهارسوق هرات
بازار تاریخی چهارسوق یکی از مراکز فعال تجاری شهر است که در آن میتوان صنایع دستی، قالیچههای سنتی و سوغات محلی تهیه کرد.
۳ – مدرسه و آرامگاه گوهرشاد
یکی از شاهکارهای معماری اسلامی که در دوره تیموریان ساخته شده است و امروزه بهعنوان یکی از اماکن تاریخی هرات باستان شناخته میشود.
۴ – موزه جهاد
این موزه به تاریخ مقاومت مردم افغانستان در دوران جنگ شوروی اختصاص دارد و بخشی از تاریخ معاصر هرات را روایت میکند.
توصیههای پایانی برای سفر به هرات
اگر قصد بازدید از جاهای دیدنی هرات را دارید، رعایت نکات زیر توصیه میشود:
بهترین زمان سفر: بهار و پاییز
همراه داشتن راهنمای محلی برای آشنایی بهتر با مسیرها و امنیت منطقه
رعایت پوشش متناسب در اماکن مذهبی
تهیه سوغات از بازارهای سنتی هرات مانند قالیچه، زعفران و صنایع دستی
جمعبندی
هرات نهتنها یک شهر تاریخی، بلکه ترکیبی از فرهنگ، مذهب و طبیعت است. از ارگ باشکوه اختیارالدین تا مسجد جامع حماسی و از منارههای مصلی تا رودخانه هریرود، هر گوشه از این شهر داستانی از گذشته را روایت میکند. اگرچه برخی از جاذبههای گردشگری هرات شناختهشده هستند، اما هنوز مکانهایی وجود دارند که حتی بسیاری از مردم محلی نیز آنها را بهخوبی نمیشناسند.
هرات شایسته آن است که بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد؛ چه از نگاه گردشگری، چه از منظر میراث فرهنگی.