زلزله ۶.۳ ریشتری شمال افغانستان؛ دهها کشته و بیش از ۲۰۰ زخمی
خبرگزاری دید: این بار، زمینلرزه قدرتمند به بزرگی ۶.۳ ریشتر بامداد دوشنبه (۱۲ عقرب) مناطق شمالی افغانستان در ولایتهای سمنگان، بلخ و کابل را لرزاند و بنا بر گزارشهای ابتدایی، دستکم ۲۰ نفر جان باخته و بیش از ۲۰۰ نفر زخمی شدهاند. همچنین دهها خانه در روستاهای اطراف شهر مزارشریف تخریب شده است.
به گزارش مرکز زمینشناسی ایالات متحده (USGS) این زمینلرزه در ساعت ۱۲:۵۹ بامداد به وقت محلی (۲۰:۲۹ به وقت گرینویچ) و در عمق ۲۸ کیلومتری زمین در ولسوالی خلم و در نزدیکی شهر مزارشریف، مرکز ولایت بلخ، رخ داده است.
هشدار سطح نارنجی در سامانه این مرکز صادر شده که نشاندهنده احتمال بالای تلفات انسانی و خسارات گسترده است. بر اساس تجربههای پیشین، زمینلرزههایی با این سطح هشدار، معمولاً نیازمند واکنش در سطح ملی یا منطقهای هستند.
تلفات و خسارات
ریاست صحت عامه حکومت طالبان در بلخ گفته است که حدود ۲۰ تن در این ولایت جان باخته و بیش از ۷۵ تن زخمی شدهاند. مسوولان محلی طالبان در ولایت سمنگان از جان باختن دو تن و زخمی شدن حدود ۲۰۰ تن خبر دادهاند.
آمار نهایی تلفات ناشی از زمینلرزه هنوز مشخص نشده است.
منابع میگویند که در این زمینلرزه، شاهراه سمنگان ـ بلخ در مسیر تنگه تاشقرغان مسدود شده و شماری از مسافران در این مسیر جان باختهاند.
گفته میشود سنگها در تنگه فروریخته و موترها را زیر گرفته است.
همچنین دکانهای که در این مسیر وجود داشتند، از بین رفتهاند.
به گفته مقامهای محلی، بخشهایی از روضه شریف یا مسجد کبود مزارشریف، یکی از مهمترین اماکن مذهبی کشور نیز در اثر زمینلرزه تخریب شده است.
عملیات امدادی
هلال احمر افغانی (ARCS) با اعزام تیمهای نجات و پزشکی، عملیات امدادرسانی و انتقال مجروحان به شفاخانهها را آغاز کرده و نیروهای وزارت دفاع حکومت طالبان نیز برای کمک به زلزلهزگان به منطقه اعزام شدهاند. به گفته مقامات، اولویت کنونی، اسکان موقت، امدادرسانی اضطراری و جلوگیری از شیوع بیماریهای فصلی در مناطق آسیبدیده است.
اداره ملی مدیریت حوادث افغانستان اعلام کرده که ارزیابی کامل از میزان تلفات و خسارات تا ساعاتی دیگر منتشر خواهد شد.
کارشناسان زمینشناسی میگویند شمال افغانستان، بهویژه رشتهکوههای هندوکش، یکی از فعالترین مناطق لرزهخیز در آسیا به شمار میرود؛ جایی که صفحات تکتونیکی هند و اوراسیا با یکدیگر برخورد میکنند.
به گفته متخصصان، زمینلرزه اخیر از نوع «کمعمق» بوده و همین ویژگی باعث افزایش شدت لرزش در سطح زمین و خسارت بیشتر به سازههای غیرمقاوم شده است.
افغانستان طی سالهای اخیر بارها شاهد زمینلرزههای مرگبار بوده است. تنها در آگست ۲۰۲۵، زمینلرزهای ۶ ریشتری در شرق کشور بیش از ۲۲۰۰ کشته برجای گذاشت. همچنین در هرات (۲۰۲۳) و ننگرهار (۲۰۲۲) صدها نفر در پی زمینلرزههای مشابه جان خود را از دست دادند.
کارشناسان هشدار دادهاند که با کاهش کمکهای بینالمللی پس از رویکار آمدن حکومت طالبان، ظرفیت واکنش اضطراری و بازسازی در افغانستان بهشدت محدود شده است.
زمینلرزه بامداد دوشنبه بار دیگر نشان میدهد که افغانستان همچنان در برابر بلایای طبیعی آسیبپذیر است و نبود زیرساختهای مقاوم، شبکه امدادی کارآمد و پشتیبانی مالی بینالمللی میتواند پیامدهای هر زمینلرزه را چندبرابر کند.