خبرگزاری دید: گزارشهای تازه از شهر «الفاشر» در شمال دارفور سودان تصویری هولناک از فاجعهای انسانی ترسیم میکند؛ شهری که زیر سلطه نیروهای «واکنش سریع» به ویرانهای از گرسنگی، کشتار، تجاوز و مرگ بدل شده است. شاهدان عینی میگویند در فاشر دیگر نه انسان، نه حیوان و نه حتی درختی از خشم این شبهنظامیان در امان نمانده است.
نشریه خبری ـ تحلیلی العربیالجدید در گزارشی میدانی با شاهدان فراری از شهر «الفاشر» سودان، از ابعادی تازه از جنایات نیروهای موسوم به «واکنش سریع» پرده برداشته است. آنان میگویند این نیروها که با حمایت مستقیم امارات متحده عربی فعالیت میکنند، دست به قتل، غارت، تجاوز، نابودی زیرساختهای شهری و حتی کشتار حیوانات زدهاند.
یکی از فراریان که نخواست نامش فاش شود، به العربیالجدید گفته است: «ما با گرسنگی و شکنجه روبهرو بودیم. حیواناتی که برای حمل آوارگان استفاده میشدند را کشتند و درختان را سوزاندند. حتی اجازه خروج از شهر را هم نمیدادند.»
نفر محمود، زنی که همراه فرزندانش موفق به فرار شده، وضعیت را چنین توصیف میکند: «فاشر به شهر ارواح تبدیل شده؛ هیچ حرکت و حیاتی در آن نیست. تمام مراکز خدماتی، از بیمارستان تا آبرسانی و بازارها، نابود شدهاند. شبهنظامیان خانهها را غارت کردند و مردم را از گرسنگی میکشند.»
به گفته محمد عثمان، یکی از مسوولان «تکایا» (مراکز خیریهای که غذای رایگان میان مردم توزیع میکردند) این مراکز آخرین امید شهروندان بودند، اما نیروهای واکنش سریع همه آنها را تخریب کردند: «ما روزی فقط یک وعده غذای ساده به مردم میدادیم، گاهی حتی سبزیجات خام را پخش میکردیم، چون آب و هیزم نداشتیم. بعد از حملهها، بسیاری از داوطلبان کشته شدند و مردم عمداً در گرسنگی نگه داشته شدند.»
منابع بهداشتی نیز تأیید کردهاند که بیمارستانها و داروخانهها هدف حملات مستقیم قرار گرفتهاند. تجهیزات پزشکی نابود و بیماران نیز به جرم وابستگی احتمالی به نیروهای مسلح کشته شدهاند. سازمانهای امدادی هم از بازداشتهای خودسرانه و خطر مرگ در مسیر کمکرسانی خبر دادهاند.
در گزارشی دیگر آمده است که نیروهای واکنش سریع برای صدور مجوز خروج از فاشر از آوارگان مبالغ سنگینی دریافت میکنند. زنان نیز در ایستهای بازرسی مورد بازرسی بدنی و سرقت اموال قرار میگیرند. یکی از زنان به نام عایشه اسماعیل گفته است: «برخی از زنان برای نجات دیگران مجبور میشوند یکی از خود را در برابر خروج گروه فدا کنند. هیچ چیز انسانی باقی نمانده است.»
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل اعلام کرده که خشونت در فاشر به سطحی بیسابقه رسیده و تاکنون حدود ۲۶۰ هزار نفر آواره شدهاند.
تحرکات دیپلماتیک برای آتشبس
منابع مصری و سودانی از تلاش سازوکار چهارجانبه شامل مصر، آمریکا، عربستان و امارات برای دستیابی به آتشبس انسانی در سودان خبر دادهاند. به گفته این منابع، قاهره درصدد است کنفرانس سیاسی جامعی در ماه جاری میلادی برگزار کند. با این حال، تا زمان نگارش این گزارش، پیشرفتی در اجرای طرح آتشبس حاصل نشده است.
رد پای بیگانگان در خون سودان
تحلیلگران میگویند فاجعه فاشر تنها بخشی از جنگ نیابتیای است که بازیگران منطقهای و جهانی در سودان به راه انداختهاند.
ناصر ابراهیم، کارشناس سودانی، در گفتوگو با «مهر» میگوید: «در فاشر پاکسازی قومی در جریان است. مردم به خاطر دین، زبان و رنگ پوستشان کشته میشوند. نیروهای واکنش سریع با حمایت کامل امارات، رژیم صهیونیستی و جنرال حفتر در لیبی فعالیت میکنند. این جنگ دیگر داخلی نیست؛ سودان قربانی رقابتهای ژئوپلیتیک شده است.»
به گفته او، امارات با انگیزههای اقتصادی و سیاسی عمیق از شبهنظامیان حمایت میکند؛ از جمله دستیابی به منابع غنی طلا و محصولات کشاورزی سودان. همین حمایتها باعث شده دولت خارطوم پروندهای علیه ابوظبی در دادگاه بینالمللی دادگستری (ICJ) به اتهام مشارکت در نسلکشی باز کند.
جمعبندی
جنگ دارفور دیگر صرفاً نزاعی داخلی نیست، بلکه نماد آشکار فروپاشی وجدان جهانی است. فاشر امروز نامی است بر شهری که در آن انسان، حیوان و طبیعت بهطور یکسان قربانی حرص و دخالت بیگانگان شدهاند؛ شهری که اگر سکوت جهانی در قبال آن ادامه یابد، از نقشه سودان محو خواهد شد.