خبرگزاری دید: نکته مغفول در این ماجرا، وضعیت روانی متهم است. گزارش رسانههای امریکایی حاکی از آن است که لکنوال دچار مشکلات روانی بوده، اما این واقعیت در گفتمان سیاسی حکومت ترامپ جایگاهی نیافت. به جای آن، رئیسجمهور امریکا افغانستان را «جهنم روی زمین» خواند و دستور توقف صدور ویزه و پذیرش پناهندگان از کشورهای معیّن را صادر کرد.
تیراندازی ۲۶ نوامبر در واشنگتن که به بازداشت رحمانالله لکنوال، شهروند افغانستانی ۲۹ ساله منجر شد، نقطه عطفی در سیاست مهاجرتی ایالات متحده رقم زد.
حکومت دونالد ترامپ روز سهشنبه، ۱۱ قوس/۲ دسامبر اعلام کرد که رسیدگی به تمامی درخواستهای مهاجرتی اتباع ۱۹ کشور از افریقا، آسیا و خاورمیانه را به حالت تعلیق درآورده است. این تصمیم که شامل گرینکارت و تابعیت میشود، هزاران انسان را در بلاتکلیفی حقوقی فرو برده و پرسشهای جدی درباره عدالت و معیارهای امنیت ملی برانگیخته است.
واقعیت آن است که لکنوال فردی نبود که از بیرون به خاک امریکا راه یافته باشد، بلکه خود محصول سیاستهای مبهم واشنگتن در افغانستان بود. او عضو نیروهای همکار سازمان استخبارات مرکزی امریکا بود که در کنار این کشور علیه طالبان میجنگید و پس از فروپاشی جمهوری در سال ۲۰۲۱، در چارچوب برنامه اسکان مجدد به ایالات متحده منتقل شد. این پرونده نشان میدهد که چگونه یک فرد که روزی «متحد» خوانده میشد، اکنون در قفس اتهام ایستاده و کشور میزبان او را بهانهای برای بازنگری کلی سیاست مهاجرتی خود قرار داده است.
نکته مغفول در این ماجرا، وضعیت روانی متهم است. گزارش رسانههای امریکایی حاکی از آن است که لکنوال دچار مشکلات روانی بوده، اما این واقعیت در گفتمان سیاسی حکومت ترامپ جایگاهی نیافت. به جای آن، رئیسجمهور امریکا افغانستان را «جهنم روی زمین» خواند و دستور توقف صدور ویزه و پذیرش پناهندگان از کشورهای معیّن را صادر کرد. این واکنش نه تنها غیرمتناسب با ماهیت فردی حادثه است، بلکه نشانگر تمایل حکومت فعلی واشنگتن به ابزارسازی از رویدادهای امنیتی برای پیشبرد آجندای مهاجرستیزانه خود است.
تناقض در این میان آشکار است که چگونه میتوان کسانی را که سالها در کنار ارتش و استخبارات امریکا خدمت کردند، اکنون تهدیدی برای امنیت ملی دانست؟ چگونه میتوان مسئولیت اختلالات روانی فردی را بر دوش ملیت او و دیگر ملل گذاشت؟ امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در واکنش به این رویداد تصریح کرد که «فردی که این عمل را انجام داده توسط خود امریکاییها آموزش دیده بود» و این تیراندازی هیچ ربطی به افغانستان ندارد.
از سوی هم، منتقدان این تصمیم معتقدند که تعلیق گسترده درخواستهای مهاجرتی نه تنها راهحلی برای مسائل امنیتی نیست، بلکه نوعی مجازات جمعی محسوب میشود که با ارزشهای حقوق بشری در تضاد آشکار قرار دارد. این سیاست به جای آن که امنیت را تقویت کند، اعتماد جوامع مهاجر را سلب میکند و شکافهای اجتماعی را عمیقتر میسازد.
با این همه، پرسش اساسی این است که آیا امریکا قادر است از پیامدهای دخالتهای خود در افغانستان درس بگیرد، یا همچنان راهحلهای سادهانگارانه را برای مسائل پیچیدهای که خود آفریده پیش خواهد گرفت؟
نویسنده: رحمت الله عنایتی- خبرگزاری دید