خبرگزاری دید: کنگره آمریکا در تصمیمی بیسابقه، دو قانون قدیمی را که بیش از سه دهه به رؤسای جمهور این کشور اجازه میداد بدون رأیگیری در کنگره وارد جنگهای تازه در خاورمیانه شوند، لغو کرد؛ اقدامی که بازتابی از شکست راهبردهای مداخلهجویانه واشنگتن و واکنشی مستقیم به تنشهای سالهای اخیر از عراق و افغانستان تا جنگ علیه ایران تلقی میشود.
کنگره آمریکا در یک تصمیم تاریخی و کمسابقه، دو قانون مصوب سالهای ۱۹۹۱ و ۲۰۰۲ را که طی سه دهه گذشته اختیار آغاز عملیات نظامی در خاورمیانه را به رؤسای جمهور این کشور میداد، لغو کرد. این اقدام در قالب پیشنویس بودجه دفاعی سال مالی جاری تصویب شده و انتظار میرود بهزودی در صحن علنی نیز نهایی شود.
مطابق قانون اساسی آمریکا، اختیار اعلام جنگ در دست کنگره است؛ با این حال رؤسای جمهور ایالات متحده با تکیه بر همین مجوزها و تفسیر گسترده از «تهدیدات امنیت ملی» بارها عملیاتهای نظامی تازهای را بدون رأی مستقیم قانونگذاران در خاورمیانه آغاز کردهاند؛ از حمله به عراق گرفته تا عملیاتهای سری و علنی در افغانستان و سوریه.
لغو این مجوزها نتیجه ماهها رایزنی میان دموکراتها و جمهوریخواهان و پاسخی به انتقادهای داخلی و بینالمللی از سیاستهای جنگمحور واشنگتن است؛ سیاستهایی که نهتنها امنیتی برای مردم منطقه به همراه نیاورد، بلکه موجی از جنگ، بیثباتی و خشونت را در خاورمیانه گسترش داد.
تحلیلگران میگویند افزایش فشار افکار عمومی، هزینههای سنگین جنگهای عراق و افغانستان و ناکامی راهبردی پیاپی، نمایندگان کنگره را ناگزیر به بازنگری در اختیارات رئیس جمهور کرده است.
در این میان، بحث درباره نقش مستقیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در حملات اخیر علیه ایران به یکی از محورهای اصلی جدالهای سیاسی در واشنگتن تبدیل شده است.
گزارشهای رسانههای معتبر نشان میدهد ترامپ فرمان حمله به تأسیسات هستهای ایران را صادر کرده و این عملیات را «موفقیت بزرگ» توصیف کرده است. منابع خبری همچنین از تأیید محرمانه طرحهای جنگی علیه ایران و اصرار او بر این که «فرمانده این جنگ» است، خبر دادهاند.
این اعترافات بار دیگر موضوع سوءاستفاده رؤسای جمهور از اختیارات جنگی و دور زدن نقش کنگره را برجسته کرده است؛ روندی که لغو قوانین ۱۹۹۱ و ۲۰۰۲ عملاً میکوشد آن را متوقف کند.
لغو این مجوزها نشانهای از عقبنشینی راهبردی آمریکا از مداخلهگری نظامی مستقیم در خاورمیانه و پاسخی به تجربههای تلخ سه دهه اخیر است؛ تجربههایی که نشان دادند اعطای اختیار بیقید و شرط به رئیس جمهور، راه را برای جنگهای پرهزینه و بینتیجه باز میکند؛ از عراق و افغانستان تا تنشهای کنونی با ایران.