خبرگزاری دید: گزارش نهایی بازرس ویژه بازسازی افغانستان (سیگار) نشان میدهد که از ۱۴۴ میلیارد دالر هزینهشده آمریکا برای بازسازی کشور، حدود ۲۹ میلیارد دالر بهطور کامل هدر رفته است.
گزارش نهایی بازرس ویژه بازسازی افغانستان که در ۱۳۷ صفحه منتشر شده، تلاش بیستساله آمریکا برای بازسازی افغانستان را «مملو از اتلاف منابع، سوءمدیریت و پروژههای شکستخورده» توصیف میکند.
این گزارش که آخرین سند رسمی این نهاد پیش از انحلال آن به شمار میرود، جزئیات قابلتوجهی از نحوه هزینهکرد میلیاردها دالر بودجه آمریکا را افشا کرده است.
بر اساس این گزارش، از مجموع ۱۴۴ میلیارد دالر اختصاصیافته به بازسازی افغانستان، بین ۲۶ تا ۲۹ میلیارد دالر به پروژههایی اختصاص یافته که یا هرگز تکمیل نشدهاند یا عملاً هیچ کارکردی نداشتهاند.
خرید هواپیماهای فرسوده، ساخت نیروگاههای بدون اتصال به شبکه برق، جادههای نیمهتمام و زیرساختهایی که بهسرعت تخریب شدهاند، از جمله نمونههای بارز این اتلاف منابع هستند.
جان سوپکو، بازرس ویژه پیشین بازسازی افغانستان، در توضیح یافتههای این گزارش اعلام کرد که مشکل اصلی، کمبود بودجه نبوده، بلکه «خرج کردن بیش از حد و با شتاب» در کشوری بوده که ظرفیت جذب چنین سرمایهگذاریهایی را نداشته است.
به گفته وی بسیاری از این منابع به پیمانکاران داخلی و خارجی وابسته به شبکههای قدرت محلی و جنگسالاران اختصاص یافت؛ موضوعی که نهتنها به هدررفت پول انجامید، بلکه باعث بیاعتمادی و نارضایتی مردم افغانستان شد.
گزارش سیگار همچنین تأکید میکند که هشدارهای مکرر این نهاد درباره ناکارآمدی پروژهها، بارها نادیده گرفته شده و مقامات آمریکایی تمایلی به پذیرش شکست نداشتهاند.
سوپکو افزود:«تمایل به ادامه دادن» و پرهیز از اعتراف به خطا، نقش مهمی در تداوم پروژههای ناکام ایفا کرده است.
این گزارش در شرایطی منتشر میشود که جنگ ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان، با وجود صرف هزینهای بالغ بر دو تریلیون دالر، نهتنها به اهداف اعلامشده خود دست نیافت، بلکه افغانستان را با بحرانهای عمیق انسانی، اقتصادی و سیاسی و ایالات متحده را با فرسایش استراتژیک و بدهیهای سنگین مواجه کرد.