رفت و آمدهای بدون دستاورد؛ عباسی در کابل روی چه مذاکره کرد
مردم افغانستان هم باور نمیکنند که پاکستان از سیاست امنیتی هندمحور در قبال کشورشان دست بکشد و وارد فاز همکاری با کابل شود. این ذهنیت مردم افغانستان هم باید در نظر گرفته شود.
نخستوزیر پاکستان برای مذاکره روی نهاییسازی سندی که چارچوب همکاریهای دو کشور را در آینده تضمین میکند، به کابل سفر کرد. سفر به دعوت رییس جمهور غنی صورت گرفت.
آقای اشرف غنی در دیدار با نخستوزیر پاکستان گفت که افغانستان کلید صلح و ثبات در منطقه است. روشن است که میانجیگران بینالمللی و منطقهای در کشاندن پای نخستوزیر پاکستان به کابل نقش عمده داشتند.
پیش از شاهد خاقان عباسی، جنرال قمر باجوا رییس ارتش قدرتمند پاکستان به کابل سفر کرده بود. اگر تلاشهای جهانی نباشد، پاکستانیها افغانستان را جدی نمیگیرند.
آنان میخواهند روزگذرانی کنند. ارتش پاکستان تصور میکند که توانایی سلطه بر افغانستان از طریق گروههای نیابتیاش را دارد و در صورتی که ناتو در میان نباشد، این سلطه را اعمال میکند. به همین دلیل است که تا حال طالبان را به عنوان متحد خودش حفظ کرده است.
محمد اشرف غنی در دیدار خود با نخستوزیر پاکستان موضوع موشکپراکنیها و تخطیهای مرزی از آنسوی خط دیورند را نیز مطرح کرده و گفت که وضعیت کنونی نه به سود افغانستان است و نه به سود پاکستان.
اما فشارها، این بار سبب شده است که پاکستانیها از موضع افغانستان در نشست «پروسه کابل» و «کنفرانس تاشکند» حمایت لفظی کنند.
جامعه جهانی میخواهد پاکستان را قانع کند که دولت افغانستان یک واقعیت است و باید اسلامآباد این واقعیت را قبول کند. در شرایط کنونی، کابل هم میخواهد که تنشها را با اسلامآباد کاهش دهد. کابل پیشنهاد مذاکره و مبادله مشروعیت با اسلامآباد داده است و این امر، ایجاب میکند که تنش در روابط افغانستان و پاکستان هم کاهش یابد.
کابل فکر میکند که دوام تنشهای لفظی با پاکستان به تلاشهای صلح افغانستان کمک نمیکند. به همین دلیل است که تلاش میکند، دیپلماسی میان دو کشور به صورت عادی به پیش برود.
کابل به افزایش فشارهای جهانی به پاکستان امید بسته است.
در گذشته هم امریکا به پاکستان فشار اعمال میکرد تا با افغانستان مذاکره کند و دولت افغانستان را به عنوان یک واقعیت قبول کند. اما ایالات متحده در زمان اوباما، انتقاد علنی از پاکستان نمیکرد. حکومت آقای ترامپ موضع متفاوت دارد. واشنگتن این بار به صورت علنی از پاکستان انتقاد میکند و برخی از کمکهایش به این کشور را قطع کرده است تا آن را به همکاری بیشتر با کابل و فاصلهگیری از طالبان وادار کند. به همین دلیل است که نخستوزیر پاکستان به کابل میآید.
جامعه جهانی تلاش میکند که افغانستان و پاکستان در ابتدا روی ترتیب سندی موافقت کنند که بنیاد حقوقی برای همکاری میان دو کشور در آینده فراهم میکند.
اما افغانستان باید از اسلامآباد تعهد بگیرد که ارتش پاکستان تأسیسات آموزشی، هستههای جلب و جذب و مراکز سوق و اداره طالبان و دیگر گروههای ضد دولت افغانستان را ببندد. اگر پاکستان به از بین بردن شبکههای حمایتی گروههای ضد افغانستان تعهد ندهد، کابل نباید هیچ نوع سند همکاری با اسلامآباد امضا کند. سندی که در آن پاکستان به مبارزه با گروههای ضد افغانستان در قلمروش تعهد ندهد، به سود افغانستان نیست. هر پیشنهاد مکتوب پاکستان که در آن تعهد اسلامآباد مبنی بر مبارزه با گروههای ضد افغانستان در قلمرو خودش درج نباشد، باید از سوی کابل رد شود. نیازی نیست که اسناد مبهم با پاکستان امضا کنیم و به آنان وعدههای یکطرفه و یکجانبه بدهیم.
مردم افغانستان هم باور نمیکنند که پاکستان از سیاست امنیتی هندمحور در قبال کشورشان دست بکشد و وارد فاز همکاری با کابل شود. این ذهنیت مردم افغانستان هم باید در نظر گرفته شود. بدون تعهد روشن و محکم از جانب پاکستان و تضمین جدی از سوی میانجیگران، امضای هر نوع سند همکاری با پاکستان مورد قبول مردم افغانستان نخواهد بود. حکومت وحدت ملی باید تجربه سال ۲۰۱۵ را در نظر داشته باشد.
اختر سهیل – خبرگزاری دید