آخرین اخبارافغانستانتحلیلسیاست
سفرهای غنی به ولایات؛ از معمولاًهای دولتی تا مانور «انتخاباتی»
قطع نوار پروژههای عمرانی در این اواخر، بیشتر از آن که متمرکز بر پروژههای عامالمنفعه باشد، بازی در راستای آمادهگی برای کارزارهای انتخاباتی است.
- سیاستمداران در کشورهای فقیر که سطح درک عموم از بازیهای سیاسی و جریانهای سیاسی به تناسب سطح دانش و آگاهیشان کمتر است، از کارهای عوامگرایانه همواره بیشترین سود را در بازیهای انتخاباتی و در روند احراز قدرت میبرند.
افغانستان هم در این میان استثنا نیست و هستند شمار زیادی از سیاستمدارانی که با اتکا به اقدامات عوامفریبانه و شعارهای عوام پسند، به قدرت میرسند و اعمال زور میکنند. همین اکنون شمار زیادی از آنان که در حکومت فعلی در پستهای عالی حکومتی لمیدهاند، برخاسته از چنین وضعیتیاند و از چنین وضعیتی نیز سودهای کلان مالی و سیاسی میبرند.
با توجه به الزاماتی که یک جامعه دموکراتیک برای افراد برای رسیدن به قدرت تعیین میکند، ما اکنون باید شاهد ظهور شماری از سیاستمدارانی که دارای استقرار فکر سیاسی و ثبات در عملکردهایشان باشند، میبودیم. در افغانستان اما کمتر چنین موردی را دیدهایم و کمتر با سیاستمدارانی مواجه شدهایم که دغدغهی اصلیشان خدمت به جغرافیایی به نام افغانستان و خدمت به نظامی برخاسته از قوانین این کشور بوده است.
با نزدیک شدن کارزارهای انتخاباتی، ما شاهد فعالیتهایی که پشتوانه درازمدت منطقهای و یا هم ملی ندارد، خواهیم بود. با این حال، به نظر میرسد که برخی از اقدامات و عملکردهای انتخاباتمحور در یک سال گذشته نیز به نحوی کلید خورده است. به عنوان مثال میتوان از فرودگاه بامیان نام برد که تا حال چند بار افتتاح شده است و بار اخیر نیز رییس جمهور غنی برای گشایش این فرودگاه به بامیان سفر کرد. شمار پروژههای عمرانی و توسعهای که از سوی مقامات ارشد حکومت، به ویژه رییس جمهور «افتتاح» شده، اندک نیست. رییس جمهور هم پیهم برای سفرهای پروژهای برنامه میریزد و به ولایتهای مختلف سفر میکند. رییس اجرایی نیز پیهم در محافل و مجالسی حاضر میشود که بیشتر از محتوا، بار خبری سنگینی دارند و میتوانند حاشیههایی برای کارزارهای انتخاباتی خلق کنند.
قطع نوار پروژههای عمرانی در این اواخر، بیشتر از آن که متمرکز بر پروژههای عامالمنفعه باشد، بازی در راستای آمادهگی برای کارزارهای انتخاباتی است. سفرهای رییس جمهور به کشورهای منطقه و همچنان به ولایات، متمرکز به ایجاد زمینههای اقتصادی بهتر برای مردم، بهبود وضعیت معارف، برق، جادهسازی و اتصال دهکدهها به شهرها و غیره مسایل بوده است. با این حال، به نظر میرسد که رییس جمهور بیمیل نیست که حتا به بهانه بهبود وضعیت معارف یک ولایت، در گماشتن رییس معارف یک ولایت نیز دخالت کند. نمونه این نوع دخالت را میتوان در گماشتن افراد وفادار به رییس جمهور به عنوان رییس معارف برخی از ولایتها و به امضای قاطع رییس جمهور یافت.
پروژههای بزرگ اقتصادی نیز که تنها با برگزاری محافل با شکوه و قطع نوار استقبال میشوند، نه تنها این که اکثراً نتیجه کار حکومت وحدت ملی نیستند، بلکه در زمان حکومت وحدت ملی به پایه اکمال نخواهند رسید، زیرا بروکراسی منفعتمحور جناحی برای تمویل پروژهها، مانع تطبیق این پروژهها خواهند شد. همین اکنون که ماهها از سال مالی جدید میگذرد، اکثر وزارتخانهها نتوانستهاند منابع مالی را از وزارت مالیه برای تطبیق پروژههایشان به دست بیاورند و این نگرانی وجود دارد که در پایان سال، این منابع به صورت بیرویه و برای منافع جناحی و گروهی، آن هم بر محور بازیهای انتخاباتی هزینه خواهند شد.
سفر رییس جمهور به هرات و غور، بیشتر از آن که یک سفر در جهت اصلاحات باشد، یک خبر در جهت ایجاد فضا برای محبوبیتهای انتخاباتی بود. اگر این پروژه در کوتاهمدت عملی است و چار کشور در پی تحقق این پروژهاند، حالا باید پایپ لاین از مبدا این پروژه تا مرز افغانستان تکمیل بود و کشورهای دیگر نیز قراردادهایی را برای ایجاد زیرساختها در خاکشان میبستند و اقداماتی را انجام میدادند. پروژه تاپی هنوز جز چند لوله رنگ شده در مرز ترکمنستان، چیز دیگری نیست. هند و پاکستان هم منتظر اند تا آغاز کار این پروژه را در افغانستان ببینند.
اکنون چنین به نظر میرسد که حکومت، همهروزه با قطع نوار پروژههایی که تنها نام اند، به قطع نوار کارزار انتخابات پرداخته است و امکان این که سفرهای انتخاباتی و افتتاح پروژههای انتخاباتی بیشتر شوند، نیز بسیار محتمل به نظر میرسد. بهتر است حکومت به جای افتتاح فریبنده پروژهها، به گزارشدهی از وضعیت پروژههایی بپردازد که در سالهای پیش افتتاح شدهاند و هنوز که هنوز است به ثمر نرسیدهاند.
فرامرز دولت آّبادی