آﻳﺎ اﺷﺮﻑ غنی ﺳﻘﻮﻁ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮﺩ؟

ﺧﺮﺩ ﺳﻴﺎسی ﺣﻜﻢ میﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﺳﻴﺎسی ﺩﺭ ﺟﻮاﻣﻊ ﻧﻮﭘﺎی ﺩمکراﺕ، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺧﻮاﺳﺖ اﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ و ﺧﻮاﺳﺖ اﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺭا ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﻛﺎﺭاﻣﺪی ﻧﻆﺎﻡ ﺑﻪ اﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻡ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ و ﺩﺭ ﻏﻴﺮ آن ﺼﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﺯﻭاﻝ حتمی ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

ﭼﺮا ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺭﺯﻭی ﺳﻘﻮﻁ ﻧﻆﺎمی ﺭا ﺩاﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ آﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮاﻥ يک ﭼﻬﺮﻩ ﺳﻜﻮﻻﺭ، ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ هيچﻳک اﺯ ﻣﺬاﻫﺐ، اﻗﻮاﻡ و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ ﻧﺒﻮﺩﻩ و ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﺧت‌های ملی می‌اﻧﺪﻳﺸﺪ.
ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺳﻴﺎسی ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﻘﻮﻁ ﺭﮊﻳﻢﻫﺎی ﺟﻮاﻣﻊ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻥ و ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎی اﻧﻮمی ﺑﻪ ﺳﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﺴﺘگی ﺩاﺭﺩ.
اﻭﻝ:ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺑﻴﻦ ﺧﻮاست‌ها و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ
«ﺗﻮﻳﻦبی» ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺱ اﻧﮕﻠﻴسی ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ، ﻫﺮ ﺭﮊﻳﻢ ﺳﻴﺎسی ﻛﻪ ﺑﺮای ﺧﻮاست‌های ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻨتی ﭘﺎسخ‌های ﻣﺪﺭﻥ و ﺧﺎﺭجی اﺭاﻳﻪ ﻛﻨﺪ، ﺑﻪ ﺯﻭاﻝ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺩﻭﻡ:ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﺎﺑﺨﺮﺩاﻧﻪ ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺳﻴﺎسی
ﺟﺎﻣﻌﻪ‌ﺷﻨﺎﺳﺎﻥ، ﮔﺮﻭه‌های ﺳﻴﺎسی را ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ میﻜﻨﻨﺪ.
۱- ﮔﺮﻭه‌های ﻣﺤﺎﻓﻆﻪﻛﺎﺭ
آﻥ ﺩﺳﺘﻪ اﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ و ﺟﺮﻳﺎﻧﺎتی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﺯ اﻣﺘﻴﺎﺯاﺕ ﺩﻭﻟتی ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﺑﻮﺩﻩ و به ﺼﻮﺭﺕ ﻣﺎﻫﻮاﺭ اﺯ ﻣﻌﺎﺵ، ﮔﺎﺭﺩ و ﺳﺎﻳﺮ اﻣﺘﻴﺎﺯاﺕ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩاﺭﻧﺪ.
ﻫﺪﻑ اﻳﻦ ﮔﺮوه‌ها ﻫﻤﺴﻮیی و ﺣﻤﺎﻳﺖ اﺯ ﻧﻆﺎﻡ ﺣﺎﻛﻢ اﺳﺖ و ﺑﺮای آن‌ها ﻣﺸﺮﻭعیت و ﻋﺪﻡ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﻧﻆﺎﻡ اﻫﻤﻴتی ﻧﺪاﺭﺩ.
۲- ﮔﺮﻭه‌های اﻧﻘﻼبی و ﺑﺮاﻧﺪاﺯاﻧﻪ
آﻥ ﺩﺳﺘﻪ اﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ و ﺟﺮﻳﺎﻧﺎتی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﺯ ﭼﺮﺧﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎسی و اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺩﻭﻟتی و اﺣﺘﺮاﻡ اﺟﺘﻤﺎعی ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺷﺪﻩاﻧﺪ؛ ﻫﺪﻑ آن‌ها ﺑﺮاﻧﺪاﺯی ﻧﻆﺎﻡ و ﻛﺴﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎسی ﺑﺮای اﺣﻴﺎی ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎسی، اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺩﻭﻟتی و اﺣﺘﺮاﻡ اﺟﺘﻤﺎعی میﺒﺎﺷﺪ.
۳- ﮔﺮﻭه‌های اﺻﻼﺡ ﻃﻠﺐ
آﻥ دﺳﺘﻪ اﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ و ﺟﺮﻳﺎﻧﺎتی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺑﺮاﻧﺪاﺯی ﻧﻆﺎﻡ ﻧﺒﻮﺩه و ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﻐﻴﻴﺮ و اﺻﻼﺡ ﺗﺪﺭیجی ﻧﻆﺎﻡ ﺣﺎﻛﻢ میﺒﺎﺷﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺟﻮامعی ﻛﻪ ﺳﻂﺢ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ، اﻋﺘﻘﺎﺩاﺕ و اﺭﺯش‌های ملی ﺟﻨﺒﻪ ﻧﻤﺎﺩﻳﻦ و ﺷﻌﺎﺭی ﭘﻴﺪا ﻛﺮﺩﻩ و یک ﺷﺨﺺ میﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ اﺯ ﺷﮕﺮﺩﻫﺎی ﺧﺎﺹ، ﻫﻢ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭا و ﻳﺎ یک ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭا ﺩﺭ ﺳﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺤﺎﻓﻆﻪﻛﺎﺭی‌، اﻧﻘﻼبی و اﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﻣﻂﺮﺡ ﺳﺎﺯﺩ؛ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ «ﺷﻮﺭای ﺣﺮاﺳﺖ و ﺛﺒﺎﺕ» اﺯ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﺣﺪﺕ ملی ﻧﻘﺶ اﻳﻔﺎ میﻜﻨﺪ.
«هانتینگتون» مؤﻟﻒ ﻛﺘﺎﺏ «ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺳﻴﺎسی» ﺑﻪ ﻋﻨﻮاﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺱ ﺳﻴﺎسی ﺯﻭاﻝﻧﻮﻳﺲ ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ است ﻛﻪ ﺧﺮﺩ ﺳﻴﺎسی ﺣﻜﻢ میﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﺳﻴﺎسی ﺩﺭ ﺟﻮاﻣﻊ ﻧﻮﭘﺎی ﺩمکراﺕ، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺧﻮاﺳﺖ اﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ و ﺧﻮاﺳﺖ اﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺭا ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﻛﺎﺭاﻣﺪی ﻧﻆﺎﻡ ﺑﻪ اﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻡ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ و ﺩﺭ ﻏﻴﺮ آن ﺼﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﺯﻭاﻝ حتمی ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
داكتر دانش بختياری