در آستانه عاشورای حسینی و در بحبوحه بحرانهای اجتماعی و سیاسی افغانستان، نتایج یک نظرسنجی تازه از مخاطبان خبرگزاری دید، بازتاب روشنی از اولویتهای اخلاقی و اجتماعی مردم کشور را نشان میدهد. پرسش محوری این نظرسنجی این بود: «در شرایط کنونی افغانستان، کدامیک از پیامهای عاشورا برای بازسازی اعتماد اجتماعی مهمتر است؟»
نتایج نظرسنجی
عدالتخواهی و دفاع از مظلوم ۳۸٪
صداقت در رفتار و گفتار ۳۱٪
گذشت از منافع شخصی برای خیر عمومی ۳۱٪
وفاداری به عهد و پیمان ۰٪
حفظ کرامت انسانی حتی در سختیها ۰٪
این آمار نشان میدهد که در ذهن و ضمیر مردم افغانستان، «عدالت»، «صداقت» و «ایثار» سه رکن اصلی برای بازسازی اعتماد اجتماعی و بازگرداندن همبستگی ملی هستند.
عدالتخواهی؛ خواستهای فراگیر
در صدر پاسخها، پیام «دفاع از مظلومان و عدالتخواهی» با ۳۸٪ آراء، بیانگر نیاز فوری جامعه به اجرای عدالت، مبارزه با فساد و حمایت از اقشار آسیبپذیر است. این رویکرد ریشه در روح نهضت عاشورا دارد که در آن امام حسین علیهالسلام برای ایستادگی در برابر ظلم و احیای حق، جان خود را فدا کرد.
صداقت؛ شرط نخست بازسازی اعتماد
با ۳۱٪ آراء، «صداقت در رفتار و گفتار» در جایگاه دوم قرار دارد. جامعهای که در آن مسوولان، رسانهها و نهادها صادقانه با مردم سخن بگویند، زمینهساز شکلگیری اعتماد پایدار خواهد بود. در فضای بیاعتمادی کنونی افغانستان، صداقت بیش از هر زمان دیگر نیاز مبرم اجتماعی تلقی میشود.
ایثار برای خیر عمومی؛ پایه همبستگی ملی
پیام «گذشت از منافع شخصی برای خیر عمومی» نیز با ۳۱٪ آراء، همتراز با صداقت قرار گرفته است. این گزاره ریشهدار در فرهنگ عاشورایی، اهمیت فداکاری و اولویت دادن به منافع جمعی را گوشزد میکند؛ امری که در شرایط بحران و بیثباتی میتواند عامل کلیدی برای نجات جامعه باشد.
چرا برخی پیامها رأی نیاوردند؟
گزینههایی چون «وفاداری به عهد و پیمان» و «حفظ کرامت انسانی حتی در سختیها» نتوانستند رأیی کسب کنند. به نظر میرسد که یا این ارزشها بهصورت پیشفرض پذیرفته شدهاند و نیازی به تأکید ویژه ندارند، یا آن که در برابر فوریت موضوعاتی چون عدالت و صداقت، در اولویت پایینتری قرار گرفتهاند.
جمعبندی
در مجموع، پیامهای برجسته عاشورا برای مردم افغانستان در شرایط حاضر، از سطح یک آموزه دینی فراتر رفته و به عنوان راهبردهایی حیاتی برای بهبود وضعیت اجتماعی، بازسازی اعتماد و شکلگیری آیندهای بهتر تلقی میشوند.