خبرگزاری دید با برگزاری یک نظرسنجی از مخاطبان خود پرسید که: «آیا افغانستان پس از ۲۸ اسد ۱۲۹۸ واقعاً به استقلال دست یافته است؟»
این پرسش، با توجه به گذشت بیش از یک قرن از امضای پیمان صلح راولپندی و پایان نفوذ مستقیم بریتانیا بر امور افغانستان، همچنان در مرکز مباحث سیاسی و تاریخی قرار دارد.
نتایج نظرسنجی
۳۷ درصد از پاسخدهندگان معتقدند افغانستان هیچگاه به استقلال واقعی نرسیده است.
۲۷ درصد باور دارند که کشور پس از ۲۸ اسد به استقلال کامل دست یافته است.
۱۸ درصد استقلال را مقطعی و ناپایدار میدانند.
۱۸ درصد دیگر بر این نظرند که اگرچه استقلال بهدست آمد، اما وابستگی به حمایتهای خارجی ادامه یافت.
تحلیل نتایج
بیاعتمادی تاریخی: سهم بالای گزینه «عدم دستیابی به استقلال واقعی» نشاندهنده تداوم نگاه انتقادی مردم به تاریخ سیاسی افغانستان است؛ تاریخی که همواره با مداخلات خارجی گره خورده است.
تردید در استحکام استقلال: در مجموع، بیش از نیمی از شرکتکنندگان (۵۵ درصد) استقلال کشور را ناقص، ناپایدار یا مشروط به حمایت خارجی توصیف کردهاند.
اقلیت امیدوار: تنها یکچهارم شرکتکنندگان، افغانستان را پس از ۲۸ اسد واقعاً مستقل میدانند که بیانگر وجود دیدگاهی مثبت و ملیگرایانه در میان بخشی از جامعه است.
اهمیت موضوع
این نظرسنجی نشان میدهد که بحث استقلال افغانستان صرفاً یک یادبود تاریخی نیست، بلکه همچنان بهعنوان موضوعی زنده و تأثیرگذار در ادبیات سیاسی و هویت ملی کشور مطرح است. تداوم وابستگیهای سیاسی و اقتصادی به قدرتهای خارجی، بحران مشروعیت حکومتها و ناامنیهای داخلی، باعث شده استقلال به معنای کلاسیک آن نزد بسیاری از شهروندان کشور تحقق نیابد.
جمعبندی
نظرسنجی خبرگزاری دید بیانگر آن است که نگاه مردم افغانستان به استقلال کشور، بیش از آن که جشن و افتخار ملی باشد، با پرسشها و تردیدهای تاریخی همراه است. این نتایج میتواند بازتابی از واقعیت تلخ یک قرن گذشته باشد: کشوری که هرچند در تقویم ملی خود روز استقلال را جشن میگیرد، اما در عمل همچنان با چالشهای وابستگی، دخالت خارجی و بحران مشروعیت سیاسی دستوپنجه نرم میکند.