خبرگزاری دید: نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد بار دیگر نشان داد که جامعه جهانی در برابر حکومت سرپرست طالبان دچار چنددستگی عمیق است. آمریکا این حکومت را غیرقابل اعتماد خواند و بر فشار تأکید کرد، روسیه تعامل بدون تهدید را تنها راه دانست، چین از محدودیتهای سفر مقامهای آن انتقاد کرد و نماینده افغانستان هشدار داد که مشروعیتبخشی به طالبان، آینده کشور را به خطر میاندازد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشستی تازه بار دیگر به بررسی وضعیت افغانستان و رویکردهای جهانی در قبال حکومت سرپرست طالبان پرداخت؛ نشستی که بیش از آن که اجماع ایجاد کند، نشانگر شکاف عمیق میان قدرتهای جهانی در برخورد با این گروه بود.
ایالات متحده، از طریق جان کلی، سرپرست نمایندگی خود در سازمان ملل، تأکید کرد که حکومت سرپرست طالبان با بازداشت شهروندان خارجی، بیتوجهی به نیازهای مردم و ناکامی در مقابله با تروریزم، مانع اصلی اعتمادسازی است. واشنگتن معتقد است زمان آن رسیده که حکومت سرپرست طالبان به رفتار مسوولانه وادار شود و شورای امنیت ابزارهای لازم برای فشار بر این گروه را فعال سازد.
در نقطه مقابل، روسیه رویکرد متفاوتی را به نمایش گذاشت. واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه، با ابراز نگرانی از فعالیت داعش خراسان، سیاستهای تحریمی آمریکا را عامل تضعیف تعامل منطقهای دانست و تأکید کرد که فشار و تهدید راه به جایی نخواهد برد. مسکو خواستار صبر و تعامل تدریجی با حکومت سرپرست طالبان شد.
پاکستان نیز با ارائه آماری تکاندهنده مدعی شد که دستکم ۶۰ پناهگاه تروریستی در خاک افغانستان فعال است و گروههایی چون داعش، القاعده و تحریک طالبان پاکستان از این کشور بهعنوان پایگاه استفاده میکنند. نماینده اسلامآباد از شورای امنیت خواست تا برای جلوگیری از تجارت غیرقانونی سلاح و مهار این تهدیدات، اقدام جدی انجام دهد.
در همین حال، چین انتقاد تندی نسبت به سیاستهای آمریکا مطرح کرد. نماینده پکن اعلام کرد که محدود کردن سفر مقامهای حکومت سرپرست طالبان، تعامل بینالمللی را با مانع روبرو میکند. او ضمن دعوت طالبان به رعایت حقوق زنان، بر لزوم ادامه کمکهای بشردوستانه بدون سیاسیسازی تأکید کرد.
اما شاید جدیترین هشدار از سوی نصیر فایق، نماینده افغانستان، مطرح شد. او با یادآوری سرکوب اعتراضات، محدودیت اینترنت، نقض گسترده حقوق بشر و حذف برنامههای آموزشی توسط حکومت سرپرست طالبان، گفت که جامعه جهانی نباید در مسیر عادیسازی این گروه گام بردارد. به باور او، تعامل با حکومت سرپرست طالبان تنها زمانی معنا دارد که مشروط و اصولی باشد؛ در غیر این صورت، مردم افغانستان بهای سنگینی خواهند پرداخت.
این نشست نشان داد که پس از گذشت چهار سال از بازگشت طالبان به قدرت، هنوز هیچ اجماع جهانی در قبال چگونگی مواجهه با این گروه وجود ندارد. آمریکا بر فشار، روسیه بر تعامل، چین بر رفع محدودیتها و افغانستان بر مشروطسازی تأکید دارد. این چندصدایی نهتنها حل بحران افغانستان را پیچیدهتر میکند، بلکه میتواند حکومت سرپرست طالبان را در موقعیت بهرهبرداری قرار دهد و این گروه از اختلافات قدرتهای جهانی برای تحکیم جایگاه خود استفاده کند.
به نظر میرسد جامعه جهانی ناچار است هرچه زودتر به یک راهبرد مشترک برسد؛ راهبردی که میان فشار و تعامل توازن ایجاد کند و همزمان، مردم افغانستان را از دایره معادلات سیاسی بیرون نگذارد. در غیر این صورت، بحران مشروعیت و بیثباتی در کشور همچنان ادامه خواهد یافت.