راههای پایدار ریشهکنی فقر در افغانستان؛ سرمایهگذاری در جوانان، زنان و توسعه هدفمند
خبرگزاری دید: توانمندسازی زنان یکی دیگر از رکنهای کلیدی توسعه اقتصادی پایدار است. مطالعات جهانی نشان میدهد که مشارکت فعال زنان در اقتصاد، رشد بازار کار و تولید ناخالص داخلی را بهطور چشمگیری افزایش میدهد. رفع موانع اجتماعی و فرهنگی، ارائه آموزشهای مهارتی و فرصتهای سرمایهگذاری به زنان، نهتنها عدالت جنسیتی را تقویت میکند، بلکه ظرفیت تولید و کارآفرینی کشور را افزایش میدهد.
روز جهانی ریشهکنی فقر (۲۵ میزان) فرصتی برای بازاندیشی درباره وضعیت اقتصادی و اجتماعی افغانستان فراهم میکند؛ کشوری که دههها جنگ و بیثباتی، ساختار اقتصادی آن را تضعیف کرده و فقر و بیکاری را در سطح وسیع گسترش داده است. از جانب دیگر، توسعه اقتصادی و مقابله با فقر، تنها با اقدامات کوتاهمدت امکانپذیر نیست و نیازمند استراتژیهای جامع و بلندمدت است که ظرفیتهای انسانی و منابع طبیعی کشور را بهینه به کار گیرد.
یکی از اصلیترین محورهای مقابله با فقر، بهرهگیری از نیروی جوان و تحصیلکرده است. افغانستان جمعیت جوان قابل توجهی دارد که اگر مهارتهای لازم را کسب کنند، میتوانند موتور محرک رشد اقتصادی شوند. برنامههای آموزشی و کارآفرینی هدفمند، ارائه فرصتهای مهارتافزایی و حمایت از کسبوکارهای نوپا، زمینه اشتغال پایدار و افزایش تولید داخلی را فراهم میآورد. تجربه کشورهای در حال توسعه نشان میدهد که سرمایهگذاری در نیروی جوان، نه تنها بیکاری را کاهش میدهد، بلکه نوآوری و توانمندسازی اقتصادی را تقویت میکند.
در کنار نیروی انسانی، توسعه علمی و صنعتی کشاورزی نیز نقش محوری در کاهش فقر دارد. افغانستان بهدلیل زراعتی بودن و بهواسطه منابع طبیعی و ظرفیتهای کشاورزی قابل توجه، توان تولید محصولات زراعی متنوع و صادراتی را دارد. بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین، مدیریت منابع آبی و خاک و ایجاد صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی، میتواند ارزش افزوده اقتصادی ایجاد کرده و اشتغال روستایی را افزایش دهد. بهعلاوه، توسعه کشاورزی علمی، به کاهش مهاجرت روستایی به شهرها و تمرکز جمعیتی در مناطق آسیبپذیر کمک میکند و فقر را به صورت ساختاری کاهش میدهد.
توانمندسازی زنان یکی دیگر از رکنهای کلیدی توسعه اقتصادی پایدار است. مطالعات جهانی نشان میدهد که مشارکت فعال زنان در اقتصاد، رشد بازار کار و تولید ناخالص داخلی را بهطور چشمگیری افزایش میدهد. رفع موانع اجتماعی و فرهنگی، ارائه آموزشهای مهارتی و فرصتهای سرمایهگذاری به زنان، نهتنها عدالت جنسیتی را تقویت میکند، بلکه ظرفیت تولید و کارآفرینی کشور را افزایش میدهد. استفاده از توان اقتصادی زنان، در واقع یکی از ظرفیتهای حیاتی برای تحقق توسعه پایدار افغانستان است.
نقش سرمایهگذاری خارجی هدفمند نیز در کاهش فقر غیرقابل انکار است. افغانستان برای ایجاد زیرساختهای اقتصادی، فناوری و مشاغل جدید، به سرمایه خارجی نیاز دارد. ایجاد بسترهای امن و شفاف برای سرمایهگذاران، میتواند جریان سرمایه و تکنولوژی را به سمت پروژههای مولد هدایت کند. در عین حال، مدیریت هوشمندانه سرمایهگذاری خارجی ضروری است تا دخالتهای مخرب و تهدید استقلال اقتصادی کشور محدود شود. تجربه کشورهای منطقه نشان داده است که جذب سرمایه بدون چارچوبهای کنترلی، میتواند به وابستگی اقتصادی و افزایش آسیبپذیری منجر شود.
در نهایت، مقابله با فقر در افغانستان نیازمند یک استراتژی جامع و چندوجهی است که از ظرفیتهای انسانی، منابع طبیعی و سرمایهگذاری هوشمند بهره ببرد. استفاده از نیروی جوان و تحصیلکرده، توسعه کشاورزی علمی و صنعتی، توانمندسازی زنان و جذب سرمایه خارجی هدفمند، چهار رکن اساسی برای ایجاد رشد اقتصادی پایدار و کاهش فقر در کشور به شمار میرود. تنها با همافزایی این چهار محور میتوان امید داشت که افغانستان مسیر توسعه اقتصادی واقعی و ریشهکنی فقر را طی کند. در غیر این صورت، امکان عبور از شرایط موجود و رسیدن به وضعیت موعود، امری نزدیک به محال است.
نویسنده: طوبی راحل موسوی – خبرگزاری دید