در پی افزایش تنشهای امنیتی میان کابل و اسلامآباد با شکست مذاکرات استانبول، سیمومین یتیماف، رئیس کمیته دولتی امنیت ملی تاجیکستان، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، به پاکستان هشدار داده است که مسیر صلح با طالبان افغانستان را در پیش گیرد.
یتیماف گفته: «من به رئیس ارتش پاکستان توصیه کردم که مسیر صلح با افغانستان را انتخاب کند. به او یادآوری کردم که تاریخ افغانستان را بهعنوان ‘گورستان امپراتوریها’ به یاد میآورد و صلح با مردم افغانستان گزینه خردمندانهتری است. پاکستان باید مسیر جنگمحور خود را ترک کند.»
این اظهارات در حالی مطرح میشود که دور دوم مذاکرات امنیتی میان هیأت طالبان و نمایندگان پاکستان در استانبول، با میانجیگری ترکیه و قطر، پس از چند روز گفتوگو بدون دستیابی به توافق نهایی پایان یافته است.
پیش از این، خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، هشدار داده بود که در صورت شکست مذاکرات، احتمال بروز «درگیری آشکار» میان دو کشور وجود دارد.
با این حال، عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت کشور طالبان، به تازگی در گفتوگویی با تلویزیون آریانا نیوز تأکید کرده است: «طالبان تاکنون در برابر هیچ قدرتی سر خم نکرده و پاسخ ما چنان خواهد بود که برای پاکستان درس و برای دیگران عبرت باشد.»
او هشدار داده است که هرگونه حمله از سوی پاکستان با واکنشی «قاطع و شدید» روبهرو خواهد شد.
از سوی دیگر، روایتهای متضاد از علت شکست مذاکرات استانبول، فضای گفتوگو را بیش از پیش تحت تاثیر قرار داده است.
جان اچکزی، وزیر اطلاعات ایالت بلوچستان پاکستان، اختلافات داخلی میان جناحهای طالبان را عامل اصلی شکست مذاکرات دانسته و مدعی شده که هیأت افغان با سه دستور متفاوت از قندهار، کابل و خوست وارد جلسه شدهاند.
به گفته او، جناح کابل با طرح شرط حضور رسمی آمریکا، تلاش داشته روند امنیتی را به ساختارهای مالی و کمکرسانی تبدیل کند.
رسانه پاکستانی «کشمیر انگلیش» نیز به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داده است که عقبنشینیهای هیأت افغان تحت تأثیر مستقیم کابل و با نفوذ پنهان هند صورت گرفته است.
در مقابل، رسانههای رسمی تحت کنترل طالبان اعلام کردهاند که هیات این گروه تمام تلاش خود را برای گفتوگوهای سازنده بهکار گرفته، اما طرف پاکستانی فاقد صلاحیت بوده و تحت تأثیر حلقههای خاص نظامی، از مذاکره عقبنشینی کرده است.
طالبان همچنین تأکید کردهاند که مسئولیت مهار تیتیپی برعهده خود پاکستان است و افغانستان اجازه نخواهد داد خاکش علیه دیگران استفاده شود.
در مجموع، هشدار مقام تاجیکستان را میتوان دعوتی به عقلانیت منطقهای و نرمش سیاست این کشور در مقابل طالبان دانست؛ در شرایطی که شکست مذاکرات، تهدیدهای متقابل، و اختلاف روایتها، چشمانداز توافق را در هالهای از ابهام قرار دادهاند.