عقبنشینی عربستان از جاهطلبی توسعهای؛ پروژه «لاین» در نئوم متوقف شد
خبرگزاری دید: عربستان سعودی با توقف پروژه عظیم و نمادین «لاین» عملاً از یکی از بلندپروازانهترین طرحهای توسعهای خود عقبنشینی کرده است. این تصمیم که با هدف بازنگری مالی و کاهش هزینهها اتخاذ شده، نشانهای از تغییر رویکرد ریاض از جاهطلبیهای نمادین به سمت واقعگرایی اقتصادی است.
پروژه «لاین» که از آن به عنوان قلب تپنده طرح کلان «نئوم» و یکی از ارکان چشمانداز ۲۰۳۰ محمد بن سلمان یاد میشد، اکنون با توقف ساخت و کوچکسازی گسترده روبهرو است. این طرح قرار بود شهری ۱۷۰ کیلومتری، بدون موتر، جاده و آلاینده و با ظرفیت ۹ میلیون نفر باشد که ۱۰۰ درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکند، اما بهگفته روزنامه تایمز، نسخه جدید این پروژه تنها چند مایل طول خواهد داشت و حدود ۳۰۰ هزار نفر را در خود جای خواهد داد. مقامهای ریاض با اذعان به کسری بودجه و هزینههای سنگین، اعلام کردهاند که این پروژه در حال بازنگری مالی است و نسخهای محدودتر از آن دنبال میشود.
یکی از مقامات شرکتکننده در «انجمن سرمایهگذاری آینده» در ریاض گفته است: «ما بیش از حد خرج کردیم و اکنون با کسری بودجه روبهرو هستیم. باید اولویتها را بازتعریف کنیم.» کاهش قیمت نفت و وابستگی مداوم اقتصاد عربستان به درآمدهای نفتی، از عوامل کلیدی در این تصمیم به شمار میرود.
در همین حال، منابع رویترز گزارش دادهاند که ریاض تمرکز سرمایهگذاری خود را از پروژههای غولآسا به سمت حوزههای فناوریمحور، از جمله هوش مصنوعی و مراکز داده، تغییر داده است. ریاسر الرمیان، رئیس صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان، وعده داده که راهبرد اقتصادی تازه این کشور بهزودی معرفی خواهد شد.
سایر پروژههای وابسته به نئوم نیز با سرنوشت مشابهی روبهرو هستند:
اکساگون، مجتمع صنعتی شناور، هنوز ساخته نشده و فاز نخست آن به سال ۲۰۲۷ موکول شده است.
ترئوجنا، مقصد گردشگری کوهستانی، از ۲۰۲۹ به ۲۰۳۲ به تعویق افتاده است.
سنداله، تنها بخش رسمی تکمیلشده، هنوز برای عموم بازگشایی نشده است.
تحلیلگران میگویند توقف پروژه لاین و بازنگری در سایر طرحهای نئوم، نمادی از گذار عربستان از دوران «رؤیاپردازی نمادین» به مرحله «واقعگرایی اقتصادی» است؛ مرحلهای که در آن مدیریت منابع، کنترل هزینهها و تمرکز بر اولویتهای ملی، جای جاهطلبیهای پرهزینه را گرفته است.