خبرگزاری دید: با گذشت ۳۵ روز از تعطیلی گذرگاههای اصلی مرزی میان پاکستان و افغانستان، شامل تورخم، خرلاچی، غلامخان، انگور ادا و چمن، هزاران تاجر، کارگر و راننده در شمالغرب پاکستان منبع درآمد خود را از دست دادهاند و رکود بیسابقهای بر بازارهای محلی سایه افکندهاست. توقف کامل رفتوآمد انسان و کالا پس از حملات نیروهای پاکستان و حکومت طالبان، خسارتهای روزانه میلیون دالری به تجارت دو کشور وارد کردهاست.
مقامهای صنفی هشدار میدهند که ادامه این وضعیت، به بحرانی انسانی و اقتصادی تبدیل خواهد شد. بر اساس آمار اتحادیه کارگران تورخم، بیش از هزار و ۵۰۰ کارگر ثبتشده و در مجموع نزدیک به ۳ هزار نیروی کار روزمزد، شامل کودکان کار، فعلاً هیچ منبع درآمدی ندارند و بیکاری فزاینده جوانان آنان را بهسمت جرایم و فعالیتهای غیرقانونی سوق میدهد.
فعالان اقتصادی میگویند کسبوکارهای محلی رو به اضمحلال است. یدالله شینواری، رئیس بازار لندی کوتل، گفته است: «پیش از بستهشدن مرز، هر دکاندار روزانه بیش از ۳۰ هزار روپیه درآمد داشت؛ اکنون فروش به یک تا دو هزار روپیه رسیده است. فعالیت تجاری تقریباً متوقف شده و خانوادههای فقیر توان تأمین نان روزانه را ندارند.»
در بخش ترانزیت نیز اوضاع بحرانی است. مجیب شینواری، رئیس انجمن نمایندگان ترخیص کالا در پاکستان، میگوید ۱۵۰ دفتر ترخیص با بیش از ۸۰۰ کارمند عملاً تعطیل شدهاند. به گفته او، پاکستان روزانه بین ۱.۵ تا ۲ میلیون دالر در صادرات و بیش از ۵۵۰ میلیون دالر در ارزش واردات متضرر میشود و هزاران کامیون حامل بار فاسدشدنی در دو سوی مرز متوقف ماندهاند.
در این میان، قیمت محصولات کشاورزی افغانستان، از جمله بادنجان رومی، پیاز، انگور و انار، بهدلیل قطع واردات در داخل پاکستان بهشدت افزایش یافته است. مرز تورخم پیش از این روزانه حدود ۱۰ هزار مسافر و بیش از ۵۰۰ وسیله نقلیه را جابهجا میکرد.
سهیل افریدی، وزیر اعلی تازهانتخابشده خیبرپختونخوا، خواستار همکاری نزدیکتر با دولت فدرال برای بهبود روابط با افغانستان و مهار تروریزم در مناطق قبایلی شده است. رهبران تجاری هشدار میدهند که تداوم بستهبودن مرزها ممکن است به تعطیلی بیشتر صنایع نیمهفعال پاکستان و بیکاری گسترده در خیبرپختونخوا منجر شود.
آنان از اسلامآباد و کابل میخواهند هرچه سریعتر گفتوگوها را ازسرگیرند و روند عبور و مرور را بازگردانند تا پیش از عمیقتر شدن بحران، از خسارات بیشتر جلوگیری شود.