قبایی بزرگ بر بالای مردی کوچک!
عبدالله برای سهیم شدن حداقلی در قدرت و به دست آوردن رضایت دل دوستم، بار دیگر نزدیکترین یاران حزبی و متحدان انتخاباتیاش را از خود رانده است
بر پایه توافق سیاسی امضاشده میان رییس جمهور غنی و آقای عبدالله، عبدالرشید دوستم پس از شاهولی خان و محمدقسیم فهیم، سومین مارشال افغانستان است! اما اعطای این رتبه به دوستم، نه به پاس کارنامه درخشان و خدمات بینظیر نظامی دوستم، بلکه در چارچوب یک معامله سیاسی صورت گرفته است. اگر چسپاندن چنین نشانی به شانه آقای دوستم، هاضمه جامعه سیاسی و نظامی افغانستان را دچار اختلال و نارسایی کرده است، برای همین است که دوستم هر کسی هست جز «مارشال»!
موضع ارگ ریاست جمهوری نیز در این خصوص، عمیقاً قابل تأمل است. ارگ اعلام کرد که اعطای رتبه مارشالی به دوستم، «اعزازی» بوده و تنها برای حل اختلاف با عبدالله صورت گرفته است. یعنی اینکه آقای دوستم، شایستگی و شرایط یدک کشیدن این عنوان بسیار مهم را ندارد و هدف مورد نظر از این حاتمبخشی نقطه پایان گذاشتن بر اختلافات سیاسی رییس جمهور و رییس شورای مصالحه بوده است.
این رتبه «اعزازی» در حالی به عبدالرشید دوستم تفویض شد که او در مراسم امضای توافقنامه سیاسی میان رییس جمهور و رییس شورای مصالحه حضور نداشت و این نشان میدهد که به رغم اعطای اعزازی رتبه مارشالی به دوستم، او نتوانسته است عزت از دسترفتهاش را بازیابد و همچنان مغضوب و مطرود ارگ ریاست جمهوری است و حق ورود به دالان قدرت را ندارد.
چیز دیگری که مارشالی دوستم را پوشالی میسازد، نبود توافق و اجماع ملی بر سر این عنوان برای او است؛ به گونهای که بسیاری از سران و رهبران اقوام مختلف افغانستان با دادن چنین امتیازی به دوستم و در اصل به عبدالله، صریحاً و با استناد به کارنامه جنگی و حقوق بشری و رویکردهای قومی دوستم، مخالفت کردند.
کار مخالفت با مارشالی دوستم بدانجا رسید که برخی از متحدان انتخاباتی عبدالله، همانند همایون همایون با تأکید بر مستحق بودن رهبر شبکه حقانی به دریافت این عنوان، راه مخالفت با کل نظام را در پیش گرفت و رسماً به طالبان پیوست.
فراتر از این، حتی حزب جمعیت اسلامی به عنوان حزب متبوع عبدالله و برکشنده او در انتخابات، توافق صورتگرفته میان آقای اشرف غنی و عبدالله را نامعتبر دانست و اعلام کرد که سهمی در آن ندارد. برخی منابع نزدیک به جمعیت اسلامی میگویند یکی از مهمترین دلایل این رویکرد حزب جمعیت اسلامی، اعطای رتبه مارشالی به دوستم است؛ همان چیزی که پیشتر و پس از طرح این پیشنهاد از سوی عبدالله به ارگ ریاست جمهوری، آقای ادیب فهیم را در مقابل عبدالله قرار داد و موجب مقاطعه سیاسی او با رییس جدید شورای مصالحه شد.
به این ترتیب آنچه از پس اینهمه رخداد، رخ مینماید آن است که عبدالله برای سهیم شدن حداقلی در قدرت و به دست آوردن رضایت دل دوستم، بار دیگر نزدیکترین یاران حزبی و متحدان انتخاباتیاش را از خود رانده است؛ زیرا از نظر آنان، این کار عبدالله مستلزم فروکاست ارزش و جایگاه رتبه رفیع مارشالی و خیانت به آرمان شهدا و رهبران بزرگ و برازنده جهاد و مقاومت است.