روزجهانی آزادی‌بیان/ طا-لبان هر گونه انتقاد علیه خود را با خشنوت سرکوب می‌کنند
خبرگزاری دید: کانون آزادی و توسعه با انتشار اعلامیه ای گفته است؛ عدم دسترسی به اطلاعات و عدم پاسخگویی طا-لبان کار اطلاع‌رسانی را در افغانستان دشوارتر کرده است. هرچند طا-لبان از آغاز بازگشت شان به‌قدرت قانون رسانه‌های همه‌گانی را پذیرفتند، اما در واقعیت امر طا-لبان به آزادی بیان و چرخش آزاد اطلاعات باور ندارند و هرگونه صدای مخالف و انتقاد از روش‌های خشونت‌بار حکومت داری خود را با خشونت سرکوب می‌کنند.
کانون آزادی و توسعه امروز(۱۴ ثور) با نشر اعلانیه ای به مناسبت سوم می روز جهانی آزادی بیان گفته است: “انتقاد از حاکمیت طا-لبان مساوی به انتقاد از اسلام و خدا تلقی می‌گردد و منتقد یاغی و مخالف نظام شناخته می‌شود. رهبران طا-لبان بارها در صحبت‌های خود و در صحبت با رسانه‌ها این موضوع را برجسته ساخته و تأکید کرده‌اند که کسی حق انتقاد از حکومت طا-لبان در رسانه‌ها و حق نشر اخبار انتقادی از آنان را ندارد.
این اعلامیه می‌افزاید: سوم می روز جهانی آزادی بیان در افغانستان در حالی فرا رسیده است که مردم افغانستان از تمام حقوق اساسی شان به‌شمول حق آزادی بیان محروم شده‌اند.
کانون آزادی و توسعه گفته است: رسانه‌های افغانستان که پیش از بازگشت طا-لبان به‌قدرت، در میان کشورهای منطقه الگوی اطلاع‌رسانی مستقل و حرفه‌یی بودند پس از روی کار آمدن آن‌ها با خطر نابودی مطلق رو‌به‌رو شده‌اند.
به نقل از این اعلامیه؛ رسانه‌هایی که در داخل افغانستان باقی مانده‌اند زیر کنترل کامل طا-لبان قرار دارند. این گروه تمام چارچوب‌های حقوقی قبلی در پیوند با رسانه‌ها را تعطیل کرده‌اند، به‌جای نهادهای قانونی اینک نهادهایی چون اداره‌ی استخبارات طا-لبان و اداره‌ی امر بالمعروف مستقیما رسانه‌ها را زیر نظارت دارند و حدود و حوزه فعالیت‌های آن‌ها را تعیین می‌کنند.
در این اعلامیه در رابطه با خشونت علیه خبرنگاران کشور آمده است: بر اساس گزارش‌های نهادهای بین‌المللی حامی رسانه‌ها، در سال گذشته ۱۱۰ رویداد خشونت علیه خبرنگاران در افغانستان گزارش شده است. بر اساس این گزارش‌ها سه خبرنگار در بلخ و یک خبرنگار در کابل در این سال کشته شده‌اند. همچنان گزارش شده است در سال گذشته ۴۰ خبرنگار از سوی نیروهای امنیتی طا-لبان بازداشت شده‌اند.
کانون آزادی و توسعه می افزاید: در تازه‌ترین مورد، امسال طا-لبان نشرات تلویزیون‌های نور و بریا را متوقف کردند و همچنان در تازه‌ترین مورد گروه حاکم سه خبرنگار را در ولایت خوست به‌خاطر نشر موسیقی و پخش صدای زنان بازداشت کردند. همچنان گزارش‌هایی وجود دارد که طا-لبان در حال نهایی کردن طرحی برای محدود ساختن کامل فیس‌بوک اند.
همچنین اشاره شده است؛ این در حالی است که پیش از به‌قدرت رسیدن طا-لبان در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۰۷ شبکه‌ی تلویزیونی، ۲۸۴ ایستگاه رادیویی، صدها نشریه‌ی چاپی و بیش از ۱۸۰۰ وب سایت انترنتی در کشور فعال بودند. بر اساس گزارش نهاد خبرنگاران بدون مرز تعداد کل رسانه‌های افغانستان تا پیش از به‌قدرت رسیدن طا-لبان به ۵۴۷ رسانه می‌رسید.
در این اعلامیه گفته شده است: اما بیشترین فشار این محدودیت‌ها را زنان خبرنگار تجربه کرده‌اند. پس از روی کار آمدن طا-لبان ۸۰ درصد زنان خبرنگار در افغانستان کارشان را از دست داده‌اند. علاوه بر آن طا-لبان از زنان خواسته‌اند تا با روی پوشیده در تلویزیون‌ها ظاهر شوند.
از آزادی بیان در افغانستان به‌عنوان بزرگترین دست‌آورد مردم افغانستان و جامعه‌ی جهانی یاد می‌شد. رسانه‌های افغانستان در پخش آگاهی برای شهروندان، انتقاد از عملکرد حکومت و وادار کردن مقامات به پاسخگویی و آشکار ساختن فساد نهادهای حکومتی دست‌آوردهای انکارناپذیری در بیست سال گذشته داشتند.
کانون آزادی و توسعه می گوید؛ به سبب این دستاوردها مردم رسانه‌ها را وسیله‌ی دادخواهی خویش می‌دانستند و به آن‌ها امید بسته بودند. حکومت طا-لبان از همان آغاز بازگشت بر تمام امیدهای مردم افغانستان به‌شمول فعالیت‌های رسانه‌ها نقطه پایان گذاشتند و افغانستان در رده‌بندی آزادی رسانه‌های نهادهای بین‌المللی سقوط کرد و اکنون در پایان این فهرست قرار دارد.
طوری که دیده می‌شود با ادامه‌ی حاکمیت طا-لبان چشم‌انداز آزادی بیان در افغانستان تیره و تار است و خبرنگاران افغانستان برای محدودیت‌های بیشتر آماده می‌شوند.
اعلامیه آورده است؛ با بیرون شدن تعداد زیادی از خبرنگاران متعهد و با تجربه از افغانستان بعد از به‌قدرت رسیدن طا-لبان و جابه‌جایی آنان در کشورهای مختلف، کار اطلاع رسانی آزاد، بی‌طرف و حرفه‌ای از سوی تعداد از آنان همچنان ادامه دارد.
تلویزیون‌ها، رادیوها و خبرگزاری‌هایی که در بیرون از افغانستان برای کشور نشرات داشتند و از نفوذ و سانسور طا-لبان در امان می‌باشند همچنان به فعالیت‌های خود برای اطلاع‌رسانی، دفاع از آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات ادامه می‌دهند.
کانون آزادی و توسعه تاکید میدارد که؛ با توجه به وضعیت کنونی نیاز است تا خبرنگاران افغانستان در داخل و خارج با ایجاد شبکه‌های اطلاع‌رسانی و دادخواهی در همکاری با نهادهای بین‌المللی حامی رسانه‌ها برای جلوگیری از بازداشت، سرکوب و اعمال خشونت‌های بیشتر علیه خبرنگاران مشترکا تلاش کنند و نگذارند که بزرگترین دست آوردم مردم افغانستان قربانی سیاست‌های واپسگرایانه طا-لبان شود و به گونه‌ی کامل از بین برود.
کانون آزادی و توسعه با محکوم کردن سیاست‌های طا-لبان علیه آزادی بیان، آزادی رسانه‌ها، گردش آزاد اطلاعات، حق دسترسی به اطلاعات و مصونیت خبرنگاران از جامعه‌ی جهانی و نهادهای مدافع رسانه‌ها، آزادی بیان و خبرنگاران تقاضا می‌کند تا افغانستان را در این شرایط بحرانی فراموش نکنند و به کمک‌ها و حمایت‌های خویش از رسانه‌های آزاد و خبرنگاران ادامه دهند.
