به دنبال حملهای در حومه پیشاور به تاریخ ۱۴ جنوری، معظم جاه انصاری رییس پولیس این ایالت در آن زمان، فاش کرد که تحریک طا-لبان پاکستان با استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند دوربینهای حرارتی، حمله «هماهنگ» انجام داده است
پولیس و کارشناسان پاکستانی میگویند که تسلیحات مدرن و دستگاههای پیشرفته شببین که از ایتلاف به رهبری ایالات متحده در افغانستان به جا مانده است، توسط شورشیان طا-لبان پاکستانی (تیتیپی) برای حمله به مجریان قانون استفاده میشود.
اسلامآباد که گرفتار بحران اقتصادی، کاهش ارزش پولی و دوقطبی شدن سیاست است، همچنین در تلاش است تا تیتیپی (TTP) را مهار کند. تیتیپی که از پیروزی طا-لبان در افغانستان جسارت یافته، علیه دولت پاکستان وارد جنگ شده است.
مؤسسه مطالعات صلح اندیشکده مستقر در اسلامآباد میگوید که تیتیپی در سال ۲۰۲۲ مسئول ۸۹ حمله در سراسر پاکستان بوده است، عمدتاً در ایالت خیبر پختونخوا. بهرغم آتشبس چهار ماهه با اسلامآباد که اواخر سال گذشته از سوی شورشیان لغو شد، این رقم نسبت به ۸۷ حمله سال ۲۰۲۱ کمی افزایش را نشان میدهد.
در برخی از حملات، پولیس در خیبر پختونخوا تشخیص داده است که شورشیان تحریک طا-لبان پاکستان از سلاحها و ابزارهای پیشرفته متعلق به نیروهای ایالات متحده یا ارتش افغانستان برای اجرای حملات شبانه استفاده کردهاند. به دنبال حملهای در حومه پیشاور به تاریخ ۱۴ جنوری، معظم جاه انصاری رییس پولیس این ایالت در آن زمان، فاش کرد که تحریک طا-لبان پاکستان با استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند دوربینهای حرارتی، حمله «هماهنگ» انجام داده است.
مهاجمان سه افسر پولیس از جمله یک مقام ارشد پاکستان را کشتند.
انصاری میگوید که تیتیپی از تجهیزات مشابه در کمین دره اسماعیل خان، بنو و لکی مروات، ناآرامترین ولسوالیهای این ایالت استفاده کردهاند. آمار پولیس نشان میدهد که تنها در سال ۲۰۲۲ میلادی ۱۱۸ افسر در حملات تروریستی در این ایالت کشته شدهاند.
بر اساس گزارش سال گذشته وزارت دفاع ایالات متحده، تجهیزات نظامی با بودجه امریکا به ارزش ۷٫۱۲ میلیارد دالر در اختیار دولت سابق افغانستان بود که در اگست ۲۰۲۱ به دست طا-لبان افغان افتاد.
پس از حملات فبروری ۲۰۲۲ به دو کمپ نظامی پاکستان در ایالت بلوچستان، شیخ رشید احمد وزیر داخله وقت پاکستان نیز مدعی شد که جداییطلبان ارتش آزادیبخش بلوچ از سلاحهای مدرن به جا مانده از نیروهای ایالات متحده و ایتلاف بینالمللی استفاده کردهاند.
طا-لبان افغانستان چندین بار دسترسی تیتیپی و سایر گروههای شبهنظامی به تجهیزات جا مانده را تکذیب کردند.
«وار نویر» گروه تحقیقاتی تسلیحات و درگیری خاطرنشان کرده است: «با این حال، تبلیغات اخیر تحریک طا-لبان پاکستان نشان میدهد که شورشیان با سلاحهای مدرن ساخت امریکا تمرین میکنند. این تسلیحات شامل تفنگهای تکتیرانداز M24، کارابینهای M4 با دوربینهای Trijicon ACOG و تفنگهای M16A4 با دوربینهای حرارتی هستند.»
کارشناسان امنیتی و مقامات پولیس پاکستان میگویند که تسلیحات پیشرفته، سازمانهای مجری قانون را با کمبود ذخایر مواجه میکند. یک افسر پولیس در ولسوالی دیره اسماعیل خان که خواست نامش فاش نشود، گفت: «با استفاده از دستگاههای شببین، شورشیان تحریک طا-لبان پاکستان میتوانند به راحتی پرسونل پولیس را ببینند و هدف قرار دهند، و وظایف خود را در تاریکی انجام میدهند در حالی که پولیس نمیتواند آنها را ببیند.»
وی میگوید که طا-لبان افغانستان ممکن است بخشی از غنایم جنگی را در ازای کمک گروه پاکستانی برای بازپسگیری مناطق افغانستان در سال ۲۰۲۱ به تحریک طا-لبان پاکستان داده باشد.
اواخر جنوری، دولت خیبر پختونخوا برای مقابله با حملاتی که شبهنگام انجام میشود، چندین دستگاه شببین را در اختیار پولیس در برخی از مناطق ناآرام قرار داد. اما این دستگاهها محدود است.
احسان غنی کارشناس امنیتی و فرمانده سابق پولیس این ایالت گفت که پس از اعلام سرکوب موفقیتآمیز تحریک طا-لبان پاکستان و سایر گروههای خشونتآمیز در سال ۲۰۱۷، دولت پاکستان بودجه و ظرفیت سازمانهای مجری قانون را کاهش داده است.
غنی به نیکی آسیا گفت: «تروریزم و اقدامات ضد تروریزم مانند جابهجایی سریع شن و ماسه است. او گفت که تروریستها با فناوری دستداشته میجنگند.»
محمد فیاض کارشناس امنیتی مرتبط با دانشگاه مدیریت و فناوری لاهور نیز موافق است که گروههایی مانند تیتیپی TTP خیلی سریع خود را عیار میسازند. از سال ۲۰۰۲ به این طرف، شورشیان در پاکستان از تسلیحات مختلف از مواد منفجره کنترول از راه دور، بمبهای دستساز و جلیقههای انتحاری گرفته تا اسلحه کلاشنیکوف و راکت استفاده کردهاند.
اما فیاض میگوید که تسلیحات مدرنتر «توانایی TTP را برای انجام عملیات تحت همه شرایط افزایش میدهد و به این گروه تروریستی نسبت به سازمانهای مجریان قانون برتری میدهد. این سازمانها حتی برای [پر کردن رتبهها] و روحیه با مشکل مواجه هستند».
کارشناسان شباهتهایی را بین خروج نیروهای شوروی از افغانستان در سال ۱۹۸۹ و ایتلاف غرب در سال ۲۰۲۱ ترسیم میکنند. آنها میگویند که در هر دو مورد، سلاحهای باقی مانده به گروههای شورشی بیشمار در سایر کشورها، به ویژه پاکستان سر برآورده است.
عبدالباسط، محقق دانشکده مطالعات بینالمللی راجاراتنام در سنگاپور میگوید که تحریک طا-لبان پاکستان و همچنین گروههای جداییطلب بلوچ و گروههای جهادی در کشمیر تحت مدیریت هند، مقادیری سلاح و دستگاههای مدرن، از جمله تکتیرانداز دوربرد و عینک شببین به دست آوردهاند. ایالات متحده این تسلیحات را در اختیار نیروهای افغانستان قرار داده بود.
باسط میگوید: «استفاده از این سلاحها، دقت و مرگباری حملات تروریستی را در پاکستان افزایش داده است».