اقلیت‌های قومی و مذهبی افغانستان با تبعیض سیستماتیک روبرو هستند
وضعیت در افغانستان با به قدرت رسیدن گروه‌های افراطی سیاسی که مدعی نمایندگی از اسلام هستند در سراسر منطقه وخیم می‌شود. به گفته نیالا محمد، مدیر سیاست و استراتژی در شورای امور عمومی مسلمانان غیرانتفاعی در واشنگتن، «این امر مهاجرت گروه‌های مذهبی مختلف و خلا در بافت اجتماعی کشور را ایجاد کرده است».
به قدرت رسیدن طا-لبان در سال ۲۰۲۱ نگرانی‌هایی را در مورد رفتار آن‌ها با اقلیت‌های قومی و مذهبی در این کشور افزایش داده است. مسلمانان شیعه، سیک‌ها، هندوها و سایر اقلیت‌های مذهبی تحت حکومت طا-لبان از تبعیض سیستماتیک رنج می‌برند.
در دهه ۱۹۸۰، حدود ۱۰۰ هزار هندو و سیک در سراسر کشور زندگی می‌کردند. پس از آغاز جنگ در سال ۱۹۷۹، آزار و شکنجه فزاینده بسیاری را بیرون راند. طا-لبان و گروه‌های رقیب قول دادند که از اقلیت‌های مذهبی محافظت کنند اما این اتفاق نیفتاد و سیک‌ها و هندوها خانه‌ها و مشاغل خود را از دست دادند. در طول اولین دوره رژیم طا-لبان، حاکمان اعلام کردند که سیک‌ها و هندوها مجبور به پوشیدن نشان‌های زرد رنگ برای شناسایی هستند که این امر به غوغای جهانی منجر شد. آن‌ها همچنین از ساختن معابد جدید منع شدند و مجبور بودند جزیه و مالیات به خاطر مسلمان نبودن بپردازند.
سایر اقلیت‌های مذهبی، مانند مسلمانان شیعه، تقریباً ۱۵ درصد از جمعیت ۴۰ میلیونی افغانستان را تشکیل می‌دهند و اکثریت قوم هزاره، برخی تاجیک‌ها و اندکی پشتون هستند. علاوه بر آزار و اذیت، اقلیت‌ها از حق استفاده از رویکرد قضایی خود در دادگاه نیز محروم هستند. قانون اساسی افغانستان در سال ۲۰۰۴ به شیعیان اجازه داد تا از فقه جعفری در پرونده‌های قضایی استفاده کنند. اما قانون اساسی از آن زمان به‌طور نامحدود از سوی طا-لبان تعلیق شده است و از اقلیت‌ها خواسته می‌شود که از قوانین طا-لبان پیروی کنند.
ماده ۱۸ اعلامیه حقوق بشر سازمان ملل متحد می گوید: «هر کس حق آزادی اندیشه، وجدان و مذهب دارد. این حق شامل آزادی تغییر مذهب یا عقیده و آزادی ابراز مذهب یا عقیده به تنهایی یا در جمع با دیگران و به طور عمومی یا خصوصی در تدریس، عمل و عبادات می‌شود».
طا-لبان در ابتدا وعده رفتار بهتر با گروه‌های اقلیت را دادند. آن‌ها از مساجد شیعیان در کابل بازدید کردند و نیروهایی را برای محافظت از مراسم ماه محرم شیعیان تعیین کردند. از آن زمان به بعد، آن‌ها به وعده‌های خود مبنی بر اعطای آزادی به جامعه شیعه در رعایت مذهب شان عمل کردند.
ماه گذشته، طا-لبان شیعیان را از تجلیل کردن یک عید مهم، عید غدیر، روزی که حضرت محمد علی پسر عموی خود را به عنوان جانشین خود اعلام کرد، متوقف کردند. در اعتقاد اهل سنت، این روز زمانی است که ابوبکر، اولین خلیفه مسلمان، جانشین حضرت محمد (ص) شد]معلوم است که اهل سنت چنین روزی را مصادف با خلافت ابوبکر نمی‌دانند و نویسنده به خطا رفته است- مترجم[. این تفاوت اصلی ایدیولوژیک این دو فرقه است. طا-لبان همچنین آموزه‌های شیعیان را در دانشگاه‌ها محدود کرده و در ماه فبروری فرمان ممنوعیت ازدواج بین شیعه و سنی را در ولایت بدخشان در شمال افغانستان اعلام کرد.
سیک‌ها و هندوها نیز با محدودیت‌های شدید ظاهری مواجه هستند و از برگزاری اعیاد مذهبی در ملاء‌عام منع شده اند تا جایی که بسیاری از آن‌ها فرار کرده اند. فری کائور، یکی از آخرین سیک‌های باقی مانده در کابل، توصیف می‌کند که «نمی تواند جایی برود» و مجبور است «مانند یک مسلمان لباس بپوشد» تا کسی او را سیک معرفی نکند.
پدر کائور پنج سال پیش در یک حمله انتحاری که سیک‌ها و هندوها را در معبدی در جلال‌آباد در شرق افغانستان هدف قرار داد، کشته شد. پس از آن حمله، حدود هزار و ۵۰۰ سیک، از جمله خانواده باقیمانده کائور، افغانستان را ترک کردند. در سال ۲۰۲۰، ۲۵ نمازگزار بر اثر حمله شبه‌نظامیان داعش به معبد سیک‌ها در کابل کشته شدند. کائور می‌گوید: «ما اعضای جامعه بسیار کمی در افغانستان داریم. ما حتی نمی‌توانیم از معابد خود مراقبت کنیم.»
از نظر تاریخی، طا-لبان نسبت به بیان عمومی و نمایش اقلیت‌های مذهبی سیک، هندو، شیعه و دیگر اقلیت‌های مذهبی بی‌تحمل بوده‌اند. طا-لبان اغلب مجبور شده‌اند که تفسیر خود از اسلام و قوانین اسلامی را بر همه افغانستانی‌ها و به ویژه اقلیت‌های مذهبی غیرمسلمان و سنی تحمیل کنند.
سیدمحمد حسین رضوانی از علمای شورای علمای شیعیان افغانستان گفت که ممنوعیت برگزاری اعیاد مذهبی «برخلاف روح برادری اسلامی و وحدت ملی است». مقامات فعلی تلاش می‌کنند «دیدگاه تحریف‌شده خود از اسلام» را به وجود آورند و گروه‌های اقلیت را در برابر سایر افراط‌گرایان مذهبی در منطقه که حضورشان از سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است، آسیب‌پذیر کنند.
وضعیت در افغانستان با به قدرت رسیدن گروه‌های افراطی سیاسی که مدعی نمایندگی از اسلام هستند در سراسر منطقه وخیم می‌شود. به گفته نیالا محمد، مدیر سیاست و استراتژی در شورای امور عمومی مسلمانان غیرانتفاعی در واشنگتن، «این امر مهاجرت گروه‌های مذهبی مختلف و خلا در بافت اجتماعی کشور را ایجاد کرده است».
