انتخاب مجدد مودی؛ فرصتی برای احیای روابط افغانستان و هند
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: انتخاب مجدد نارندرا مودی به عنوان نخستوزیر، فرصتی ارزشمند برای هند است تا رویکرد خود را دوباره تنظیم کند. هند از طریق تعامل با افغانستانیهای غیرطالب، از جمله نیروهای دموکراتیک و زنان، میتواند نقش مهمی در تسهیل مذاکرات میانافغانی ایفا کند. چنین تعاملی میتواند راه را برای ایجاد یک دولت فراگیر در افغانستان هموار کند؛ دولتی که آزادی و کرامت را برای همه افغانستانیها، بهویژه حقوق زنان و اقلیتها تضمین کند.
قرنها و بهخصوص در دو دهه گذشته، هند و افغانستان روابط نزدیک و صمیمانهای داشتهاند. زمانی که طا-لبان در اگست ۲۰۲۱ بر افغانستان مسلط شد، این رابطه به شدت مختل شد. از آن زمان، سیاست هند در کل بر اساس منافع تاکتیکی کوتاهمدت و متمرکز بر تعامل با طال-بان بوده است. این تحولات باعث ناامیدی در میان مردم افغانستان شده که اکنون به تغییر در سیاست هند امیدوار اند.
انتخاب مجدد نارندرا مودی به عنوان نخستوزیر، فرصتی ارزشمند برای هند است تا رویکرد خود را دوباره تنظیم کند. هند از طریق تعامل با افغانستانیهای غیرطالب، از جمله نیروهای دموکراتیک و زنان، میتواند نقش مهمی در تسهیل مذاکرات میانافغانی ایفا کند. چنین تعاملی میتواند راه را برای ایجاد یک دولت فراگیر در افغانستان هموار کند؛ دولتی که آزادی و کرامت را برای همه افغانستانیها، بهویژه حقوق زنان و اقلیتها تضمین کند.
بهرغم ناکامیهای اخیر، اعتماد و حسننیت افغانستانیها نسبت به هند همچنان قوی است و ارزش حفظ را دارد. این رویکرد نه تنها تعهد هند به ارزشهای دموکراتیک، بلکه منافع استراتژیک بلندمدت این کشور را در منطقه تقویت میکند.
هند و افغانستان قرنهاست که روابط تاریخی و تمدنی عمیق و قوی داشته اند.
طی حدود دو دهه، دهلینو نه تنها شریک توسعهای – بزرگترین در منطقه و پنجمین شریک بینالمللی – بلکه شریک امنیتی کابل بود و از نفوذ قابل توجهی در افغانستان برخوردار بود. اما دیگر این طور به نظر نمیرسد.
دهلینو همواره نگران دورنمای مذاکرات به رهبری ایالات متحده و در نهایت امضای توافقنامه دوحه با طا-لبان بود. با آغاز خروج نیروهای ناتو به رهبری ایالات متحده از افغانستان در ۲۰۲۱، دهلی نو نگران جایگاه هند در رقابت جیواستراتژیک منطقهای بود. این امر منجر به تعدیل شدید موضع سیاست خارجی هند در قبال افغانستان از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ به این طرف شد.
مردم افغانستان جنجال بر سر سفارت افغانستان در دهلی نو را با ناراحتی تماشا کردند.
سفیر افغانستان که از سوی جمهوری منصوب شده بود، تعطیلی سفارت را اعلام کرد، در حالی که گروهی از دیپلماتهای دیگر با تایید وزارت خارجه هند، برای باز ماندن آن به این سفارت رفتند. به نظر میرسد این اقدام با طا-لبان هماهنگ شده بود. زکیه وردک، از جمله این دیپلماتها بود که به تازگی به قاچاق طلا از دبی به بمبئی متهم شده است.
توجیه هند برای این اقدام این بود که آنها به دنبال راههایی برای رساندن کمکهای بشردوستانه به افغانستان بودند.
با این حال، کمک های هند تا کنون به دست مردم فقیر افغانستان نرسیده است. این اشتباه استراتژیک فقط ناامیدی را در میان افغانستانیها نسبت به کشوری که زمانی دوست قابل اعتماد میدانستند، عمیقتر کرد.
امروز، پس از بیش از دو دهه دوستی – قرنها حسننیت – روابط هند و افغانستان در برهه حساسی قرار دارد. افغانستانیها در سراسر جهان که از این مانورهای تاکتیکی ناامید شدهاند، از هند انتظار تغییر دارند. کسانی که سکان هند را در دست دارند، باید بهتر عمل کنند.
در حالی که مودی آماده میشود برای سومین دوره در قدرت باقی بماند، فرصتی بینظیر دارد تا از این پیروزی برای حفظ و تقویت روابط دیرینه و ارزشمند هند با افغانستان استفاده کند. او میتواند به نهادهای مرتبط که در مورد افغانستان کار میکنند، انرژی تازه و تعهدی دوباره برای پشتیبانی از مردم افغانستان بدهد.
هند به عنوان بزرگترین دموکراسی جهان، باید درد و رنج بیش از ۲۰ میلیون جمعیت افغانستان را که از حقوق بنیادی محروم هستند، درک کند.
هند باید با دموکراتهای افغانستان نزدیک و به آنها گوش دهد. برای هند ضروری است که سیاست خارجی خود را دوباره تنظیم کند و تعامل با افغانستانیهای غیر طالب را در اولویت قرار دهد. دهلی نو باید از ارتباطاتش استفاده کرده و منابع دیپلماتیک و اقتصادی خود را برای تسهیل مذاکرات بینالافغانی که به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان منجر شود، بسیج کند.
این روزها، دموکراتهای افغانستان به یک قهرمان نیاز دارند و هند تحت رهبری مودی، میتواند آن قهرمان باشد.
نویسنده: صادق امینی
منبع: دیپلمات – Diplomat