تلاقی حضور امریکا با خطوط سرخ روسیه در آسیای میانه

پنتاگون برای راه‌اندازی عملیات‌ها از آنسوی افق با بُن‌بست روبرو شده است. شاید چنین عملیات‌ها از پایگاه‌های پنتاگون در آسیای غربی انجام شود، اما موثریت آن با شک و تردید جدی مواجه است

نویسنده:‌ بهادرا کومار
منبع: آسیا تایمز
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
مسکو قاطعانه اعلان کرده است که حضور نظامی ایالات متحده را در منطقه آسیای میانه نمی‌خواهد. سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه به تاس گفت که در نشستی با ویکتوریا نولند معاون وزیر خارحه ایالات متحده در مسکو به روز سه‌شنبه در باره افغانستان گفت‌وگو کرده است.
ریابکوف افزود: ما بر غیرقابل قبول بودن حضور نظامی امریکا در کشورهای آسیای میانه به هر شکلی که باشد، تاکید کردیم.
ریابکوف گزارش‌ها مبنی بر این‌که رییس جمهور ولادیمیر پوتین در نشست جنوا به رییس جمهور جو بایدن پیشنهاد استفاده از پایگاه‌های روسیه را در منطقه آسیای میانه داده باشد، رد کرد. ایالات متحده برای انجام عملیات‌های «آنسوی افق» در افغانستان خواستار پایگاه نظامی است.
در ادامه، وندی شرمن معاون وزیر خارجه ایالات متحده ۱۰ روز بعد به تاشکند سفر کرد تا با رهبری این کشور ملاقات کند و احتمال این‌که آیا ازبیکستان از حضور پنتاگون در این کشور استقبال می‌کند یا خیر، ارزیابی کند. به نظر می‌رسد وی جوابی نگرفت.
ریابکوف اجماع نظر را در میان دولت‌های منطقه، به شمول چین و ایران نیز مطرح کرد.
از این چشم‌انداز، نوعی اجماع منطقه‌ای آرام آرام در رابطه به وضعیت افغانستان در حال شکل‌گیری است. علاوه‌بر این، تهران به تازگی اعلان کرد که به زودی میزبان دومین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان است و روسیه نیز شامل آن خواهد بود.
با این وجود، این چارچوب شامل ایران، پاکستان، ترکمنستان، ازبیکستان، تاجیکستان، چین و روسیه می‌شود. (هند در آن حضور ندارد.)
در همین حال، پاکستان قاطعانه اعلان کرده است که عملیات‌های ایالات متحده را علیه افغانستان تسهیل نمی‌کند. هرچند هند شریک ایالات متحده در مسایل امنیتی منطقه است، اما بعید به نظر می‌رسد که دولت نارندرا مودی نخست‌وزیر هند بخواهد طالبان را تحریک کند.
با توجه به این، برنامه پنتاگون برای راه‌اندازی عملیات‌ها از آنسوی افق با بُن‌بست روبرو شده است. شاید چنین عملیات‌ها از پایگاه‌های پنتاگون در آسیای غربی انجام شود، اما موثریت آن با شک و تردید جدی مواجه است.
پوتین و شی‌جین پینگ در نشست فوق‌العاده رهبران گروه-۲۰ در باره افغانستان تحت ریاست ایتالیا اشتراک نکردند. هدف این نشست بسیج حمایت از رهبری ایالات متحده بود.
از سویی دیگر، موضوع اصلی ناگفته، رسمیت بین‌المللی حکومت طا-لبان است. ایالات متحده انتظار دارد هیچ کشوری نباید حکومت طا-لبان را تا زمانی که واشنگتن آماده نباشد، به رسمیت بشناسد.
خلاصۀ سند نشست گروه-۲۰ به طور ماهرانه‌ای موضوع رسمیت را دور می‌زند. در عوض، برای تعامل همه‌جانبه با حکومت طا-لبان چراغ سبز نشان می‌دهد.
سئوال اصلی، رسمیت دیپلماتیک حکومت طا-لبان از سوی کشورهای منطقه است. پاکستان مشتاق است که کشورهای منطقه باید تصمیم جمعی در این راستا اتخاذ کنند.