حقوق بشر: در سه ماه اول سال جاری بیش از ۱۵۸ هزار خانواده آواره شده‌اند
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در یک اعلامیه می‌گوید که در سه ماه اول سال جاری خورشیدی، بیش از ۱۵۸ هزار خانواده در کشور آواره شده‌اند، ننگرهار با نزدیک به ۳۰ هزار خانواده آواره در صدر جدول قرار دارد.
به گزارش خبرگزاری دید: کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان با نشر گزارشی زیر عنوان «وضعیت حقوق بشری بی‌جاشدگان داخلی» امروز چهارشنبه (۱۳ اسد) گفته است که در سه ماه اول سال جاری خورشیدی، ۱۵۸ هزار و ۳۹۲ خانواده در ۲۶ ولایت به‌دلیل افزایش جنگ و ناامنی بی‌جا شده‌اند.
براساس این گزارش، در صورتی که میانگین هر خانواده شش نفر در نظر گرفته شود، تعداد بی‌جاشدگان داخلی در سه ماه اول سال جاری به بیش از ۹۳۸ هزار نفر می‌رسد.
ننگرهار با ۲۲ هزار و ۷۹۰ خانواده بی‌جا شده در صدر و ارزگان با ۱۰۰ خانواده بی‌جاشده در آخر جدول قرار دارد.
حقوق بشر می‌گوید که این گزارش براساس مطالعات میدانی و مطالعات کتاب‌خانه‌ای تهیه شده است که در آن با دوهزار و ۹۰۳ نفر از بی‌جاشدگان داخلی در ۱۹ ولایت (محل اقامت کنونی بی‌جاشدگان داخلی) صحبت شده است. ۵۵.۱ درصد مصاحبه‌شوندگان مردان و ۴۴.۹ درصد دیگر زنان بوده‌اند.
کمیسیون حقوق بشر با استناد به آمار وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث، گفته است که در جریان دو سال اخیر حدود پنج میلیون نفر در سراسر کشور به دلیل ناامنی و خشونت‌های گروه‌های مخالف دولت بی‌جا شده‌اند. این آمار در مقایسه با سال ۱۳۹۴ خورشیدی، ۷۴.۸ درصد افزایش یافته است. از این میان، تنها در شش ماه اخیر ۶۲ هزار و ۴۸۰ خانواده و تنها در جریان یک ماه (۱۷ جوزا تا ۱۷ سرطان)، ۳۲ هزار و ۲۸۴ خانواده در ۲۵ ولایت به‌دلیل افزایش جنگ و خشونت، بی‌جا شده‌اند.
براساس یافته‌های کمیسیون حقوق بشر، ۶۸.۱ درصد مصاحبه‌شوندگان جنگ و خشونت‌های مسلحانه، ۱۲ درصد تهدیدهای ناشی از رفتار مخالفان مسلح دولت با مردم محل، ۷.۳ درصد نبود کار و زمینه درآمد، ۵.۲ درصد فقر، ۲.۴ درصد نبود مکتب و شفاخانه به‌علت تسلط طالبان بر منطقه، ۲ درصد مشکلات ناشی از حوادث طبیعی، ۱.۵ درصد خصومت‌های شخصی و ۱.۱ درصد کمبود امکانات آموزشی را عامل بی‌جاشدگی گفته‌اند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر در این گزارش گفته است که ۸۳.۳ درصد از مصاحبه‌شوندگان پیش از بی‌جاشدن از سوی مخالفان مسلح دولت، ۹.۴ درصد از سوی نیروهای طرفدار دولت و ۷.۳ درصد دیگرشان از حوادث طبیعی صدمه دیده و مناطق اصلی‌شان را ترک کرده‌اند.
دسترسی به حقوق و آزادی‌های شخصی
یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که ۷۷.۶ درصد بی‌جاشدگان که در محل زندگی کنونی‌شان از امنیت لازم برخوردار نیستند. ۲۲.۴ درصد کسانی که در این گزارش با آنان مصاحبه شده، گفته‌اند که در محل اقامت جدید خود امنیت دارند. میزان بی‌جاشدگانی که از امنیت شخصی‌شان ابراز نگرانی کرده‌اند، در مقایسه با سال ۱۳۹۴ خورشیدی، ۱۰.۶ درصد افزایش یافته است.
همچنین، ۸۹.۸ درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که در محل اقامت جدید خود سرپناه دارند، اما ۱۰.۲ درصد دیگرشان گفته‌اند که سرپناه ندارند. همین‌طور، ۶۵.۳ درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که به خدمات صحی دسترسی ندارند. در مقابل ۳۴.۷ درصد گفته‌اند که به خدمات صحی دسترسی دارند.
در گزارش کمیسیون حقوق بشر آمده است که افراد واجد شرایط در ۵۲.۲ درصد خانواده‌های بی‌جاشده از رفتن به مکتب، دانشگاه و دیگر مراکز آموزشی محروم اند. ۸۴.۹ درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که در محل اقامت جدید خود با بی‌ثباتی شغلی مواجه اند.
با این حال، ۵۴.۷ درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که از کمک‌های نهادهای دولتی و غیردولتی استفاده کرده و در مقابل، ۴۵.۳ درصد دیگرشان گفته‌اند که از این کمک‌ها استفاده نکرده‌اند. ۳۴ درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که به آب آشامیدنی سالم و پاک دسترسی ندارند. ۴۹.۸ درصد مصاحبه‌شوندگان نیز گفته‌اند که از حق مشارکت در انتخابات محروم بوده‌اند.
کمیسیون مستقل حقوق در این گزارش از دولت افغانستان، گروه طالبان و جامعه جهانی خواسته است تا در حمایت و تقویت روند صلح عدالت‌محور، برقراری آتش‌بس و خاتمه‌دادن به جنگ و خشونت همکاری مشترک داشته باشند.
این کمیسیون از وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان، وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث و دیگر نهادهای ذیدخل خواسته است تا تدابیر عاجل را به‌خاطر اسکان موقت و رسیدگی به نیازهای اولیه بی‌جاشدگان جنگ و ناامنی‌های اخیر روی‌دست گیرند.
کمیسیون حقوق بشر در ادامه از نهادهای ملی و بین‌المللی فعال خواسته است تا در توسعه برنامه‌ها و ایجاد یا تقویت ساختارهای مورد نیاز در امر دسترسی بی‌جاشدگان به حق مسکن، آموزش، صحت، مشارکت اجتماعی و حمایت‌های روانی – اجتماعی، همت به خرج دهند.
