قمار غرب در خروج از افغانستان
طالبان بدون تحقق تعهدات خود، به اهدافش دستیافته و دولت افغانستان در مذاکره با طالبان اهرم فشار حمایت نظامی غرب را ندارد. به نظر میرسد طالبان بدون گرفتن امتیازات مورد پسند، انگیزه کمی برای نوعدوستی و توافق سیاسی داشته باشند
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
اعلام امریکا مبنی بر خروج نیروها از افغانستان در ۱۱ سپتمبر تا حد زیادی مورد استقبال قرار گرفته است، اما این که آیا این یک تصمیم شتابزده است یا خیر، قابل تأمل است.
میراث ۲۰ سال گذشته در افغانستان، میراث متفاوتی است. درگیری در اینجا (افغانستان) گاهی به خاطر توجه عمومی(امریکا) به جنگ عراق ارتباط داشته است. اینجا پیشرفت ملموسی، هرچند آهسته داشته است؛ از جمله ایجاد دولت معتدلتر، بازسازی برخی زیربناها، تقویت آموزش زنان و معرفی نظام انتخاباتی.
خروج کامل در ماه سپتمبر ممکن طالبان را جسورتر کند.
از سویی هم، توافقنامه دوحه قرار بود مشروط باشد، اما طالبان مدام غیرقابل اعتماد بودند و آتشبس همواره نقض شده است. در حقیقت، طالبان خشمگین از این که ایالات متحده پنج ماه دیرتر از آنچه توافق شده از افغانستان خارج میشود، احتمالاً حملات خود را افزایش خواهند داد.
بنابر این، غرب دولت افغانستان را در تنگنا قرار داده است. طالبان بدون تحقق تعهدات خود، به اهدافش دستیافته و دولت افغانستان در مذاکره با طالبان اهرم فشار حمایت نظامی غرب را ندارد. به نظر میرسد طالبان بدون گرفتن امتیازات موردپسند، انگیزه کمی برای نوعدوستی و توافق سیاسی داشته باشند.
اگر افغانستان نهادهای قوی و پایداری میداشت، شاید امید بیشتری میبود. اما دستیابی به آن برای یک دموکراسی نوپا، کار آسانی نیست. کمکهای بشردوستانه، اقتصادی و دیپلماتیک غرب ممکن برای تأمین ثبات و امنیت لازم، کافی نباشد تا نهادها بر مبنای آن قوام گیرد و ریشه بدواند.
واقعیت این است که مسیر مقاومت برای رهبران بلندپرواز هنوز هم از طریق به دست گرفتن سلاح برای تصاحب قدرت صورت میگیرد، نه از طریق یک روند مردمسالار طولانیمدت. دولت افغانستان نفوذ کافی ندارد تا نیروهای بیثباتکننده مانند طالبان را مجبور به اطاعت از قوانین بینالمللی کند. پیمانکاران نظامی خصوصی شاید جایگزین ناتو برای تقویت نیروهای امنیتی افغانستان شود، اما این چارچوب نه استراتژیک است و نه به لحاظ مالی پایدار.
با برگشت نظامیان امریکایی به خانه، این عقبنشینی میتواند این استدلال رایج را تقویت کند که مداخلات خارجی همیشه محکوم به شکست است.
خطرات زیاد است و این خروج از افغانستان همه ما را متأثر خواهد کرد. شاید ۳۰۰ هزار نیروی امنیتی افغانستان به تنهایی آماده مواجهه با طالبان باشند. شاید با تجربه کردن آزادی و تازه ماندن وحشیگری طالبان در اذهان بسیاری، مردم افغانستان علیه رژیم طالبان تظاهرات کنند. این بهترین سناریو خواهد بود. در غیر این صورت، افغانستان ممکن وارد جنگ داخلی شده و به پناهگاه نیروهای متخاصم تبدیل شود که تهدید جدی علیه غرب خواهد بود.
با این همه، غیرنظامیان خسته از دههها جنگ که به دنبال زندگی در صلح و آرامش هستند، بزرگترین بازنده هستند.