نشست تاشکند؛ به رسمیت شناختن طا-لبان آغاز می‌شود؟
این مسایل به عنوان قطعات پازل اگر در کنار هم چیده شود، به این نتیجه می‌رسیم که نشست تاشکند در واقع آغاز به رسمیت شناسی طا-لبان خواهد بود
قرار است فردا شهر تاشکند در ازبیکستان میزبان نشستی در باره افغانستان باشد. در این نشست نمایندگان بیش از ۲۰ کشور و سازمان بین‌المللی اشتراک می‌کنند و امیر خان متقی وزیر خارجه طا-لبان نیز برای شرکت در آن کابل را به مقصد ازبیکستان ترک کرده است.
در این فارمت، قبلاً دو نشست در پیوند به افغانستان در تاشکند برگزار شده است، نخست در ۷ حمل سال ۱۳۹۷ با عنوان «روند صلح، همکاری در زمینه امنیت و همکاری‌های منطقه‌ای» و دوم ۲۴ سرطان سال ۱۴۰۰ با عنوان «آسیای مرکزی و جنوبی: به هم پیوستگی منطقه‌ای، چالش‌ها و فرصت‌ها».
عبدالعزیز کاملوف، مشاور امنیت ملی ازبکستان چندی پیش در سفر به افغانستان با مقامات طا-لبان در مورد نشست پیش رو گفت‌وگوهایی داشت.
آقای کاملوف پس از این دیدار گفت که طا-لبان هم به این نشست بین‌المللی دعوت شده‌اند.
چرخه قضایا در افغانستان و آسیای میانه به صورتی می‌چرخد که احتمال اتخاذ برخی تصمیم‌ها را از سوی آسیای میانه و روسیه در قبال طا-لبان بلندتر می‌برد. در این خصوص توجه به رخدادها و ابراز نظرهای سیاسیونی که اخیراً در پیوند به افغانستان کنشگری داشتند، حایز اهمیت می‌شود؛ زیرا از خلال آن می‌توان استنباط کرد که اوضاع در کدام جهت توسعه می‌یابد و آیا طرح این پرسش که در چنین نشستی چانس به رسمیت شناخته شدن طا-لبان از سوی برخی کشورها افزایش می‌یابد، درست است یا خیر.
در دو دوره حکومت داری طا-لبان، آسیای میانه راه و رسمی کاملاً متفاوت را در برابر آن‌ها اتخاذ کرده است، در دوره نخست حاکمیت طا-لبان، تاجیکستان عملاً با جبهه مقاومت که مخالف میدانی طا-لبان بود ارتباط داشت و اکنون نیز بر همان سیاق سابق پویش دارد. ازبیکستان، قزاقستان و قرقیزستان کاملاً در تجرید بودند و هیچ نوع ارتباطی با طالبان و مخالفان شان نداشتند، اما ترکمنستان یک روزنه ارتباطی را دست کم در حد تردد موترها از بندر آقینه باز نگه داشته بود.
اما در دوره جدید وضعیت کمی متفاوت است، به استثنای تاجیکستان، سه کشور دیگر آسیای میانه نیز به اردوگاه ترکمنستان پیوسته و روابط شان را با طا-لبان حفظ کرده‌اند. تغییر سیاست‌های کشورهای اسیای میانه احتمالاً با اشاره و چراغ سبز مسکو رقم خورده؛ زیرا در این دور مسکو نیز با طا-لبان رابطه عمیق دارد.
تا این جا یک تصویر کلی از وضعیت آسیای میانه و ارتباط آن با افغانستان ترسیم کرده‌ایم. اما حرف اساسی این است که چه نقاطی در نشست تاشکند احتمال به رسمیت شناخته شدن طا-لبان را از سوی مسکو و چهار کشور اسیای میانه برجسته می‌کند.
اگر به حوادث و رویدادهای چند ماه اخیر به دقت نظری افکند شود، در مسئله به رسمیت شناخته شدن طا-لبان از سوی مسکو و اقمارش، عوامل زیادی دخیل است، اما عامل تعیین کننده، به نظر می‌رسد که جنگ مسکو در اوکراین باشد؛ زیرا نقطه تقاطع و تقابل روسیه با غرب دقیقاً از کی‌یف می‌گذرد و هر حرکت و پویش مسکو با معیار و متراژ جنگ اوکراین باید سنجیده شود.
سه موضوع در این مسئله قابل بررسی است، هراس مسکو از رفتن طا-لبان به اردوگاه امریکا، بازی با کارت طا-لبان علیه امریکا و امتیاز گیری از غرب در اوکراین.
مسکو در اوکراین شدیداً زیر فشار است، زیرا کشورهای غربی تمام و کمال به دولت مستقر در کی‌یف کمک می‌کنند و این مسئله مسکو را عصبانی کرده است، بنا بر این، به نظر می‌رسد که روسیه در این جهت عجله دارد تا انتقام اوکراین را در افغانستان بگیرد.
به عنوان شاهد این مدعا رجوع کنید به اظهارات ضمیر کابلوف که باری گفته بود، مسکو در به رسمیت شناختن طا-لبان دنباله رو امریکا نخواهد بود.
همچنان سیاست حاکم بر آسیای میانه در جهتی اس که اخیراً جریان سخنرانی زنده امام علی رحمان رییس جمهور تاجیکستان که علیه طا-لبان در قیرقزستان ایراد می‌کرد، از سوی تلویزیون دولتی آن کشور قطع شد.
این مسایل به عنوان قطعات پازل اگر در کنار هم چیده شود، به این نتیجه می‌رسیم که نشست تاشکند در واقع آغاز به رسمیت شناسی طا-لبان خواهد بود.
