مترجم: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: این احساس نیز در محافل تصمیمگیری وجود دارد که پاکستان به اندازه کافی تحمل کرده است. به طا-لبان زمان و فضای کافی برای مقابله با تهدید تروریستی داده شده است. گذشته از این، پاکستان به ویژه نهادهای امنیتی این کشور، بهرغم حمایت از گروه شورشی طا-لبان و بازی دوگانه در زمان تهاجم امریکا به افغانستان، به خاطر تلاش طا-لبان افغانستان برای آسیب رساندن به منافع آنها، احساس خیانت کرده است.
در ۱۸ مارچ، پاکستان با حملات هوایی فرامرزی مخفیگاههای تروریستها را در داخل افغانستان هدف قرار داد. (حکومت سرپرست طا-لبان همواره حضور گروههای تروریستی را در خاک افغانستان رد کردهاند). اما این حملات هوایی جای تعجب نداشت. تنش میان پاکستان و حاکمان دفاکتوی کابل از ماهها پیش بر سر حضور گروههای تروریستی که امنیت پاکستان را تهدید میکنند، داغ شده است. پاکستان قبل از توسل به حملات نادر فرامرزی، بارها نگرانیهای خود را در مورد استفاده تروریستها از خاک افغانستان به طا-لبان افغانستان اعلام کرده بود.
وقتی تروریستها در ماه دسمبر به یک مرکز نظامی در دیره اسماعیل خان حمله کردند که در آن ۲۳ سرباز کشته شدند، پاکستان به حکومت طا-لبان افغان گفت که هرگونه حمله در آینده پاسخی قوی خواهد داشت. این اخطار گروههای تروریستی و حامیان آنها را از انجام این کار منصرف نکرد.
در ۱۶ مارچ، تروریستها با یک خودروی مملو از مواد منفجره به یک ایست بازرسی در میرعلی، وزیرستان شمالی، حمله کردند. پس از آن چندین بمبگذاری انتحاری رخ داد. این حادثه منجر به جان باختن ۷ سرباز پاکستانی از جمله دو افسر شد. عظمت این حادثه به حدی بود که رییس جمهور و تمام مقامات عالیرتبه پاکستان در مراسم تشییع جنازه کسانی که در این حمله جان خود را از دست دادند، حضور یافتند. دو روز بعد اتفاق اجتنابناپذیری افتاد. پاکستان عملیات ضد تروریستی مبتنی بر اطلاعات را در داخل افغانستان انجام داد.
وزارت خارجه پاکستان گفت که هدف حملات گروه حافظ گل بهادر بود که مسئولیت حمله در میرعلی را بر عهده گرفته بود. طا-لبان افغانستان حتی قبل از انتشار بیانیهای از سوی پاکستان این حملات را تایید کردند. کابل تاکید کرد که در حملات پاکستان فقط غیرنظامیان کشته شدهاند.
با این حال، وضعیت روی زمین حاکی از آن است که حملات پاکستان دقیقاً مشخص شده و حداقل ۸ نقطه را هدف قرار داده که همه توسط گروههای تروریستی استفاده میشدند. به نظر میرسد که مقامات طا-لبان تمام جزییات مربوط به این حملات را پنهان کردهاند.
آنها برای پنهان کردن جزییات واقعی، به کسی اجازه ندادند به محل حمله نزدیک شود. اگر این جزییات علنی میشد، آنها را در وضعیت شرمآوری قرار میداد. با این حال، چندین گزارش مستقل حاکی است که طالبان افغانستان به تیتیپی TTP و گروههای دیگر پناه میدادند.
آنچه در منازعه جاری حایز اهمیت است این است که پاکستان اکنون آشکارا میگوید که برخی از عناصر در داخل حکومت طا-لبان از تیتیپی به عنوان نیابتی علیه کشور همسایه استفاده میکنند. این امر تغییری قابل توجه را در سیاست پاکستان نشان میدهد که در گذشته سازمانهای اطلاعاتی هند را به حمایت مالی و حمایت از تیتیپی متهم میکرد.
این امر همچنین انحراف در موضع قبلی پاکستان در مورد حملات هوایی را هویدا کرد. پاکستان حملات مشابهی را در اپریل ۲۰۲۲ انجام داد اما هرگز علناً آن را تأیید نکرد. اما این بار پاکستان این کار را کرد. در مورد این رویکرد افراطی پاکستان، تردید وجود داشته است. منتقدان بر این باورند که این امر ممکن نتیجه معکوس داشته باشد زیرا طا-لبان احتمالا از طریق حملات نیابتی به پاکستان آسیب بیشتری وارد کنند.
اما این احساس نیز در محافل تصمیمگیری وجود دارد که پاکستان به اندازه کافی تحمل کرده است. به طا-لبان زمان و فضای کافی برای مقابله با تهدید تروریستی داده شده است. گذشته از این، پاکستان به ویژه نهادهای امنیتی این کشور، بهرغم حمایت از گروه شورشی طا-لبان و بازی دوگانه در زمان تهاجم ایالات متحده امریکا به افغانستان، به خاطر تلاش طا-لبان افغانستان برای آسیب رساندن به منافع آنها، احساس خیانت کرده است.
انتظارات واقعی وجود داشت که حکومت طا-لبان با خنثی کردن عناصر تهدید کننده امنیت پاکستان، این لطف را جبران کند. اما برعکس، طا-لبان نه تنها از اقدام علیه تیتیپی خودداری کردهاند، بلکه از آنها هم از نظر جنگجو و هم از نظر مادی حمایت میکنند. (حکومت سرپرست طا-لبان این اتهامات را رد کرده است).
پس از حملات در اپریل ۲۰۲۲، تنشها کاهش یافت زیرا طا-لبان تیتیپی را متقاعد کردند که بر سر آتشبس توافق کند و مذاکرات با پاکستان را از سر بگیرد. اما این حملات هوایی ممکن منجر به گرم شدن روابط نشود. دلیل آن این است که پاکستان دیگر علاقهای به گفتوگو با تحریک تیتیپی ندارد. اسلامآباد تنها یک خواسته دارد که طا-لبان افغانستان باید اطمینان حاصل کنند تیتیپی و وابستگان آن دیگر تهدیدی برای منافع و امنیت پاکستان نیستند.
طا-لبان قاطعانه میگویند که گفتوگو تنها راه پیش رو است. در این صورت، حملات فرامرزی ۱۸ مارچ ممکن آخرین حملات نباشد.
نویسنده: کامران یوسف
منبع: اکسپرس تریبون