مترجم: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: «افغانستان یک موضوع سیاسی در ایالات متحده است. از آن به عنوان یک سلاح سیاسی و یک اتهام از سوی هر دو طرف (ترامپ و بایدن) مورد استفاده قرار می گیرد.» واتکنیز کارشناس مسایل سیاسی در آمریکا می گوید؛ از طرفی ؛ مقاماتی که روی این پرونده( موضوع افغانستان) در واشنگتن کار میکنند به طور حتم از هرگونه حرکت، پیشرفت یا تغییر عمده اجتناب خواهند کرد وی افزود؛ ممکن است تحولات بسیار اندکی مانند بحث در مورد زندانیان رخ دهد.
آخرین مذاکرات تحت حمایت سازمان مللمتحد با هدف افزایش تعامل بینالمللی با افغانستان، نمایندگانی از دهها کشور را در دوحه پایتخت قطر گردهم آورد.
این دور مذاکرات از آنجا مهم بود که اداره موقت طا-لبان نیز در آن حضور داشت.
آنها خواستههای مهمی، از جمله لغو تحریمها بر بخش بانکی افغانستان و آزادسازی ذخایر بانک مرکزی به ارزش حدود ۷ میلیارد دالر را ارایه کردند.
نمایندگان طا-لبان همچنین در حاشیه نشست دوحه با مقامات امریکایی در مورد تبادل زندانیان گفتوگو کردند که این پرسش مهم را مطرح کرد که آیا ممکن است تعامل بیشتر بین دو طرف صورت گیرد.
مایکل کوگلمن، مدیر بخش جنوب آسیای موسسه مرکز ویلسون که در امریکا مستقر است، معتقد است که امکان تعامل بیشتر وجود دارد، اما هیچ گامی برای بهرسمیت شناختن طا-لبان برداشته نمیشود.
او میگوید: «احساس من این است که ایالات متحده در یک اجماع دیپلماتیک جهانی در مورد سیاستش در قبال طا-لبان محکم است و تمایل برای تعامل به معنی رسمیتشناسی نیست. فکر نمیکنم که این امر تغییر کرده باشد.»
وی گفت که تصمیم ایالات متحده برای شرکت در این نشست بازتابی از این اجماع بود و افزود؛ همه چیز در مورد “تعامل و تلاش برای بحث در مورد موضوعات کلیدی با طا-لبان و تلاش برای پیگیری منافع مهم ایالات متحده است.”
با این حال، او گفت که این منافع برای ایالات متحده “نسبتا محدود” است.
او افزود: «اما من فکر میکنم که آن منافع شامل اهداف بسیار مهمی مانند تلاش برای خروج تعدادی از امریکایهایی است که هنوز در افغانستان هستند.»
ودانت پاتل، سخنگوی وزارت خارجه امریکا تایید کرد که توماس ویست، نماینده ویژه این کشور در امور افغانستان و رینا امیری، نماینده ویژه در امور زنان، دختران و حقوقبشر افغانستان به طور مستقیم با نمایندگان طا-لبان در دوحه دیدار کردند.
پاتل در نشست خبری گفت: «در این دیدارها، نماینده ویژه غرب بر آزادی فوری و بدون قید و شرط شهروندان امریکایی که به ناحق در افغانستان بازداشت شدهاند، تاکید کرد و خاطرنشان کرد که این بازداشتها مانع از پیشرفت تمایل طا-لبان برای رسمیتیابی بینالمللی میشود».
از سوی دیگر، ذبیح الله مجاهد، سخنگوی ارشد حکومت موقت گفت که نمایندگان طا-لبان اعلام کردهاند که افغانستانیهایی که توسط امریکا در زندان گوانتانامو نگهداری میشوند، باید در عوض آزاد شوند.
به گفته کوگلمن، این گفتوگوها برای ارزیابی “آنچه که طالبان مایل به انجام آن هستند و اینکه چه نوع موانعی را ایجاد میکند” یک گام مهم است.
با این حال، این تحلیلگر بار دیگر تاکید کرد که او معتقد است “ایالات متحده این دیدار را فرصتی برای نزدیک شدن به طالبان نمیدید.”
اختلاف نظرها پابرجاست
اندرو واتکینز، کارشناس ارشد موسسه صلح امریکا در امور افغانستان، فکر میکند که سازمانملل تلاش میکند روندی را تسهیل کند که بیشتر اقدام حساس موازنه است تا روند آشکار عادیسازی طا-لبان.
او میگوید: «تعامل طا-لبان در مقیاس بینالمللی با جهان، سازمانملل میزبان و تسهیلکننده آن همراه با توجه رسانههای برجسته قطعاً نوعی مشروعیت روابط عمومی برای طا-لبان فراهم میکند که انکارناپذیر است؛ حتی اگر مشروعیت بینالمللی رسمی اعطا نشود.»
واتکینز خاطرنشان میکند که بسیاری از کشورهای دخیل در روند سازمان ملل «در مورد گستره عادیسازی و آنچه که میخواهند قبل از برداشتن گامهای بیشتر از طا-لبان ببینند، با یکدیگر اختلاف نظر دارند و به بحث ادامه میدهند».
کوگلمن میگوید که هدف سازمان مللمتحد و دیپلماتهای خارجی این است که «اساساً صدای طا-لبان را بشنوند و به طا-لبان اجازه دهند تا دیدگاههای دیپلماتها را بشنوند تا بفهمند که دو طرف در کجا ایستادهاند».
کوگلمن: «در پایان، اگر میخواهید اهداف خاصی را در افغانستان دنبال کنید، بهویژه اهدافی که منجر به نتایج بهتری مانند امنیت اقتصادی بیشتر برای عموم مردم افغانستان شود، فکر میکنم که این امر به تعامل با طا-لبان به روشی نیاز دارد که ما در این رویداد اخیر در دوحه دیدیم.»
عدم تغییر در موضع امریکا
هر دو کارشناس توافق دارند که هیچ چانسی برای به رسمیت شناختن طا-لبان از سوی امریکا وجود ندارد.
کوگلمن خاطرنشان کرد که خروج دولت بایدن از افغانستان، بهویژه در چند هفته آخر، “فاجعهبار” بود، بنابراین هرگونه اقدام برای به رسمیت شناختن طا-لبان یک “فاجعه سیاسی مطلق” خواهد بود.
در مورد تغییر احتمالی در کاخ سفید در ماه نوامبر، او گفت که “درجاتی از تداوم” سیاست در قبال افغانستان تحت دولت احتمالی ترامپ نیز وجود خواهد داشت.
او گفت که دونالد ترامپ «واقعاً روی افغانستان متمرکز نخواهد شد و به طور حتم علاقهای به دنبال کردن مشارکت و تعامل با طا-لبان نخواهد داشت».
کوگلمن افزود: «ترامپ میخواست از افغانستان خارج شود. او هرگز نسبت به حضور در افغانستان راحت نبود، و تنها دلیلی که او مشتاق تعامل با طا-لبان بود، دستیابی به توافقی برای خروج نیروهای امریکایی بدون حمله طا-لبان به آنها در حین عقبنشینی بود.»
واتکینز بر این باور است که تا پس از نوامبر، پیشرفت یا تغییر قابل توجهی در وضعیت موجود سیاست ایالات متحده بسیار بعید است.
او میگوید: «افغانستان یک موضوع سیاسی در ایالات متحده است. از آن به عنوان یک سلاح سیاسی و یک اتهام از سوی هر دو طرف (ترامپ و بایدن) مورد استفاده قرار می گیرد.»
واتکینز گفت مقاماتی که روی این پرونده در واشنگتن کار میکنند به طور حتم از هرگونه حرکت، پیشرفت یا تغییر عمده اجتناب خواهند کرد و افزود؛ ممکن است تحولات بسیار اندکی مانند بحث در مورد زندانیان رخ دهد.
با این حال، او گفت که ایالات متحده «همچنین دلایلی دارد که نمیخواهد بازداشت امریکاییها توسط طا-لبان را به عنوان پاداش آزادی سایر افراد تلقی کند».
او تکرار کرد که بحثها در مورد مسایل سطح پایینتر مانند این ادامه خواهد داشت، اما تغییر عمده “بعید” است.
نویسنده: رابعه علی
منبع: اناتولی – Anadolu