پیامدهای ممنوعیت آموزش دختران تا کنون چه بوده است؟

ترجمه و تلخیص: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید

خبرگزاری دید: کاترین راسل، مدیرکل صندوق کودکان سازمان ملل، توضیح می‌دهد که «برای ۱.۵ میلیون دختر، این محرومیت نه تنها «نقض آشکار» حق آموزش آن‌هاست، بلکه به «فرصت‌های کمیاب فزاینده و بدتر شدن سلامت روانی» منجر می‌شود. کارشناس می‌افزاید: «حقوق کودکان، به‌ویژه حقوق دختران» نمی‌تواند «گروگان» سیاست‌ها یا دیدگاه‌های مرتبط با ایدیولوژی باشد.

آمنه (نام مستعار است) در لیسه تحصیل می‌کرد که دوباره طا-لبان قدرت را در افغانستان به دست گرفتند، و پس از چند هفته او را از حق تحصیل محروم کردند.
او می‌گوید این تصمیم رویایش را برای ادامه تحصیل و پایه‌گذاری شغل آینده از بین برد. از این رو، خانواده‌‌اش چند ماه بعد تصمیم گرفتند او را – در کودکی – به مردی ۳۷ ساله به همسری وادار کنند.
آمنه «هراسان و مریض» بود که از برنامه خانواده‌اش آگاه شد؛ برنامه‌ای که «آن طور که خودش اکنون ۱۶ سال دارد و می‌گوید» پس از روی کار آمدن طا-لبان خطر نابودی مالی به همراه داشت. شوهرش مبلغ حدود ۱۲ هزار دالر به والدین امنه پرداخت می‌کند که یک روش رایج در افغانستان است. این خود انگیزه‌ای برای ازدواج دختران در سنین پایین است.
آمنه یکی از هزاران دختر زیر سن قانونی است که از زمان سقوط دولت مورد حمایت غرب در اگست ۲۰۲۱ به ازدواج اجباری مجبور شده است، در حالی که ممنوعیت تحصیل توسط طا-لبان باعث افزایش ازدواج‌های زودهنگام و کودکان در بحبوحه بحران انسانی، آموزشی و اشتغال شده است.
مانند او، مرسل (مستعار) ۱۵ ساله بود که خانواده‌اش او را با یک مرد مسن نامزد کرد. اکنون این دختر ۱۷ ساله آرزوی دکتر شدن را دارد اما تحت فشار والدینش به همسری یک جنگجوی طا-لب درمی‌آید؛ گزینه‌ای به مراتب بدتر.
به گفته آژانس سازمان ملل متحد در امور برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، ازدواج کودکان حدود ۲۵ درصد افزایش یافته است.
نمایش کودک عروس‌ها به طور مستقیم با وضعیت اضطراری مکتب و تصمیم طا-لبان برای ممنوعیت آموزش فراتر از صنف ششم مرتبط است. تصمیمی که در حال حاضر منجر به محرومیت حداقل ۱.۵ میلیون دانش‌آموز دختر از حق تحصیل شده و آن‌ها را ناامید به آینده رها کرده است.
همزمان با «تاریخ نمادین» هزار روز – و سه میلیارد ساعت – از دست رفتن مکتب برای دختران جوان، یونیسف از جامعه بین‌الملل خواست و هشدار داد که «هیچ کشوری نمی‌تواند پیشرفت کند» وقتی «نیمی از جمعیتش عقب بماند». آن‌ها برای این‌که بتوانند درس بخوانند باید به «مکاتب مخفی» متوسل شوند تا جان‌شان به خطر نیافتد.
کاترین راسل، مدیرکل صندوق کودکان سازمان ملل، توضیح می‌دهد که «برای ۱.۵ میلیون دختر، این محرومیت نه تنها «نقض آشکار» حق آموزش آن‌هاست، بلکه به «فرصت‌های کمیاب فزاینده و بدتر شدن سلامت روانی» منجر می‌شود.
این کارشناس می‌افزاید: «حقوق کودکان، به‌ویژه حقوق دختران» نمی‌تواند «گروگان» سیاست‌ها یا دیدگاه‌های مرتبط با ایدیولوژی باشد.
او نتیجه می‌گیرد که آموزش نه تنها فرصت‌ها را فراهم می‌کند، بلکه از دختران در برابر بلای ازدواج‌های زودهنگام نیز محافظت می‌کند. به همین دلیل است که او از همه کودکان و جوانان بدون در نظر گرفتن جنسیت می‌خواهد که “فوراً به تحصیل بازگردند”.
نگرانی فعالان دیده‌بان حقوق بشر (HRW) نیز مطرح شده است که به گفته آن‌ها جامعه افغانستان و خود این کشور با از دست دادن شمار زیادی از متخصصان آینده «هرگز به طور کامل بهبود نخواهد یافت».
این موضوع در کشوری که قبلاً نرخ باسوادی پایینی در میان جوانان و زنان دارد، بیشتر صدق می‌کند، در حالی که طا-لبان قبلا از سوی سازمان ملل متحد به تحمیل نوعی “آپارتاید جنسیتی” و حکومت آن‌ها به “قبرستان امیدها” متهم شده‌اند.
به همین دلیل است که برخی از آن‌ها، شجاع‌ترین‌ها، یا در هر حال آن‌هایی که خود را تسلیم واقعیت کنونی نمی‌کنند، به مکاتب «سرّی» یا پنهان روی می‌آورند؛ هدف این است که بتوانند حداقل آموزش ببینند و در این مسیر با “منابع محدود” جان شان را به خطر می‌اندازند.

منبع: آسیا نیوز – Asia News