چالشهای ناامنی غذایی و مراقبت های صحی در افغانستان: چشم انداز دوران پسا جنگ
برای دههها، گروههای مختلف داخلی و قدرتهای خارجی در جنگ افغانستان در چهار دهه گذشته درگیر بودهاند. بحث اصلی این کار تحلیل این است که چگونه جنگ بر بخش زراعت تأثیر گذاشته است که منجر به ناامنی غذایی شده است.
همین امر تأثیرات موجی بر توسعه ایجاد کرده و کشور را به دام فقر شدید و عوارض جانبی آن بر مراقبتهای بهداشتی تبدیل کرده است. بخش زراعت یکی از مهمترین ستون فقرات اقتصاد کشور میباشد، اما به شدت تحت تاثیر جنگ قرار گرفته است. در نتیجه مستقیم این امر، بسیاری از مردم افغانستان دسترسی محدودی به مواد غذایی با مواد مغذی بالا دارند. میزان سوءتغذیه در میان افغان ها بسیار بالاست. در نهایت این پویاییها منجر به دسترسی بسیار کم به خدمات مراقبتهای بهداشتی شد.
تاریخ افغانستان از اواخر دهه ۱۹۷۰ با درگیریهای طولانی از جمله کودتا، اشغال، شورش و جنگ های داخلی مشخص شده است.
برنامه انکشافی ملل متحد (UNDP) گزارشی را با عنوان «چشم انداز اجتماعی-اقتصادی افغانستان ۲۰۲۳» در ۱۸ اپریل ۲۰۲۳ منتشر کرد. در این گزارش توضیح داده شده است که چگونه رشد اقتصادی افغانستان پس از تسلط طا-لبان در سال ۲۰۲۱ به میزان ۲۰٫۷ درصد کاهش یافته است.
اگرچه نشانههای دلگرمکنندهای از بهبود وضعیت وجود دارد، مانند ثابت ماندن نرخ ارز، افزایش صادرات، افزایش تقاضا برای نیروی کار و کاهش تورم، انتظار میرود که تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۲ به میزان ۳٫۶ درصد کاهش پیدا کند. اگر کمکهای بینالمللی به میزان خود ادامه یابد در سطح فعلی ۳٫۷ میلیارد دالر در سال، گزارش جدید تخمین می زند که تولید ناخالص داخلی افغانستان ۱٫۳ درصد در سال ۲۰۲۳ رشد خواهد کرد. با این حال، پیشبینی میشود که بهبود بلندمدت اقتصادی کمکم باقی بماند، بهویژه اگر کمکهای بینالمللی در نتیجه سیاستهای سرکوبگرانه داخلی طا-لبان، در تضاد با قوانین بینالمللی قطع شود.
در این شرایط، مردم افغانستان شروع به کالایی کردن اعضای خانواده خود کردند و کودکان را به کارگر و دختران خردسال را به عروس تبدیل کردند. وضعیت اقتصادی در افغانستان وخیم است. وضعیت پس از اگست ۲۰۲۱ به مراتب بدتر از قبل شده است.
زراعت که عمدتاً شامل زراعت معیشتی و عشایر دامی است، مهمترین مؤلفه تولید ناخالص داخلی (GDP) در زمانهای عادی است که تقریباً نیمی از کل اندازه آن را تشکیل میدهد. زراعت با تأمین مستقیم غذا، اشتغال و غیره به عنوان یک عنصر مهم برای امنیت غذایی آن باقی مانده است. زراعت به مراتب مهم ترین منبع درآمد کشور است که با دخالت خارجی و کاهش کمک های دولتی به طور جدی تحت تاثیر قرار گرفت. جنگ ۲۰ ساله افغانستان و تسلط طا-لبان بر کشور، افغان ها را از همه اقشار از جمله اقتصاد، زراعت، امنیت غذایی، مراقبت های صحی و غیره تحت تاثیر قرار داده است.
نتیجه گیری میشود که در نتیجه جنگ و درگیری طولانی مدت، چالش های جدی مانند ناامنی غذایی و مسائل بهداشتی در افغانستان پدیدار شده است. میلیون ها افغان در حال حاضر به دلیل عدم دسترسی به غذا و مراقبتهای طبی کافی و مغذی و کودکان و زنان به شدت آسیب پذیر هستند. نیاز مبرمی به راهحلهای درازمدت وجود دارد که بتواند علل اساسی مشکلات را برطرف کند، حتی اگر کمکهای بشردوستانه و تلاشهایی برای رسیدگی به این مسائل صورت گرفته باشد. این امر نه تنها به ثبات سیاسی، بلکه هزینههای قابل توجهی در زیرساختهای اجتماعی برای مراقبتهای بهداشتی، آموزش و رشد اقتصادی نیاز دارد. مهم است که نیازهای مردم افغانستان را در اولویت قرار دهیم، به ویژه آنهایی که بیشترین آسیب را متحمل شده اند. تنها راهی که افغانستان میتواند آیندهای پایدار داشته باشد که در آن مشکلات مربوط به ناامنی غذایی و دسترسی به مراقبتهای صحی مربوط به گذشته است، تلاشهای مشترک بین جامعه جهانی و افغانستان است.