گروه تماس، مسیر امن ثبات و توسعه افغانستان
نویسنده: حفیظ الله رجبی
خبرگزاری دید: نشست گروه تماس منطقه ای از سویی هم نقش پررنگ ایران در حمایت از تمام راهکارهای ممکن برای باز شدن مسیر ارسال کمک های انسانی کشورهای منطقه و جهان به مردم مصیبت زده افغانستان را نشان می دهد. ایران از شروع تسلط دوباره طالبان بر افغانستان نشان داده که توانایی گفت و گو تعامل مثبت با طالبان را دارد و این می تواند به نفع مردم افغانستان تمام شود. گزارشات و مستندات نشان می دهد برخلاف جامعه جهانی، امریکا و غرب که بین ارسال بدون شرط کمک های انسانی شان به مردم افغانستان و تحمیل خواسته های سیاسی شان به افغانستان، راه دوم را انتخاب کرده اند، ایران توانسته بر ارسال کمک های انسانی و حصول اطمینان از رسیدن کمک ها به دست مردم موفق عمل کند.
دومین نشست گروه تماس منطقه ای با موضوع افغانستان امروز شنبه نوزده جوزا در تهران، پایتخت ایران، آغاز شده است.
علاوه بر ایران که میزبان این نشست است نمایندگان کشورهای “چین، روسیه و پاکستان” نیز در دومین نشست گروه تماس منطقه ای حضور دارند.
برگزاری این نشست در شرایط کنونی که افغانستان از شرایط وخیم اقتصادی و سیاسی رنج می برد حائز اهمیت می باشد و نقش موثر ایران در تطبیق استراتژی پیشگیرانه به جای استراتژی واکنشی کشورهای منطقه در قبال افغانستان را نشان می دهد. ایران با میزبانی این نشست پیام حمایت از صلح و امنیت و توسعه اقتصادی در افغانستان از طریق ایجاد هماهنگی و انسجام در تلاش های کشورهای همسایه و منطقه را مخابره می کند.
در نزدیک به سه سالی که از خروج نیروهای امریکایی و تسلط دوباره طالبان بر افغانستان می گذرد، مردم مظلوم افغانستان با چالش های کلانی از جمله فقر و تنگدستی روز افزون به ویژه پس از حوادث طبیعی هفته های اخیر روبرو بوده اند و به نظر می رسد پیامدهای شوم تهاجم امریکا و خروج غیرمسئولانه این کشور از افغانستان با گذشت زمان بیش از پیش خود را نشان می دهد.
خروج امریکا از افغانستان که پس از توافق صلح سوال برانگیز دوحه با طالبان صورت گرفت به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تنها در راستای منافع شخصی امریکا بود و خواسته های مردم افغانستان نادیده گرفته شده بود.
امریکا با خروج خود از افغانستان دارایی های بانک مرکزی افغانستان را به بهانه فشار بر طالبان برای تشکیل دولت همه شمول مسدود نمود. این اما ظاهر کار بود و براساس اعلام اداره نظارت امریکا برای بازسازی افغانستان(سیگار) ایالات متحده امریکا از بدو دوباره به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان مبالغ هنگفتی به گروه حاکم کنونی کمک کرده است.
“عدم مشروعیت منطقه ای و بین المللی، برخی اختلافات بین سران طالبان در کابل و قندهار، گسترش فعالیت گروهای تروریستی به ویژه داعش شاخه خراسان و از همه مهم تر لایه های پنهان توافق امریکا با طالبان که در پوشش توافق نامه صلح صورت گرفت” سبب شد توسعه به ویژه توسعه اقتصادی در افغانستان به دست فراموشی سپرده شود، پروژه های خرد و کلانی که از سوی تمویل کنندگان خارجی در حال تطبیق بود متوقف گردد، سرمایه گذاری با سکتگی روبرو شود و با تعطیلی بسیاری از فعالیت های صنعتی بیکاری و فرار از کشور به صورت بی سابقه ای افزایش یابد.
با فرار گسترده شهروندان و به ویژه فرار نیروهای انسانی متخصص و با تجربه از افغانستان به یک باره فاجعه نبود نیروی انسانی پیش آمد. این سیل گسترده فرار از کشور که عمدتا به مقصد کشورهای همسایه از جمله ایران صورت گرفت نه تنها به افغانستان ضربه زد که برای کشورهای میزبان نیز مشکلاتی از جمله مشکلات اقتصادی به وجود آورد.
در چنین شرایطی برگزاری دومین نشست گروه تماس منطقه ای در تهران می تواند علاوه بر ترغیب و تشویق کشورهای منطقه به توجه به افغانستان جامعه جهانی و سازمان ملل را نیز نسبت به انجام تعهداتش در قبال افغانستان برای جلوگیری از فاجعه انسانی بیدار سازد.
سوای از اما و اگرهای مربوط به مشروعیت بخشی یا عدم مشروعیت دهی به طالبان برگزاری نشست گروه تماس به میزبانی ایران در صورتیکه در ادامه با عزم و اراده جدی کشورهای شرکت کننده همراه شود می تواند زمینه سرمایه گذاری های لازم در سکتورهای مختلف در افغانستان را فراهم کند. با شروع سرمایه گذاری، زمینه اشتغال زایی برای گروه های بزرگی از شهروندان افغانستان فراهم می گردد و نان به سفره های خالی مردم می رسد.
نشست گروه تماس منطقه ای از سویی هم نقش پررنگ ایران در حمایت از تمام راهکارهای ممکن برای باز شدن مسیر ارسال کمک های انسانی کشورهای منطقه و جهان به مردم مصیبت زده افغانستان را نشان می دهد. ایران از شروع تسلط دوباره طالبان بر افغانستان نشان داده که توانایی گفت و گو تعامل مثبت با طالبان را دارد و این می تواند به نفع مردم افغانستان تمام شود. گزارشات و مستندات نشان می دهد برخلاف جامعه جهانی، امریکا و غرب که بین ارسال بدون شرط کمک های انسانی شان به مردم افغانستان و تحمیل خواسته های سیاسی شان به افغانستان، راه دوم را انتخاب کرده اند، ایران توانسته بر ارسال کمک های انسانی و حصول اطمینان از رسیدن کمک ها به دست مردم موفق عمل کند.
برخلاف امریکا و غرب که فقط شعار حمایت از حقوق زنان و دختران در افغانستان را سر می دهند و یکی از شروط توقف کمک های مالی شان به افغانستان ترس از استفاده طالبان از این کمک ها برای استحکام پایه های امارت اسلامی بوده، ایران می تواند با استفاده از جایگاه خود توافقات به دست آمده در نشست گروه تماس منطقه ای در مورد افغانستان را به خوبی تطبیق کند و با رساندن کمک های انسانی و مالی به دست زنان افغانستان در توانمندسازی دوباره آنان برای نقش گرفتن در اقتصاد کشورشان نقش کلیدی داشته باشد. در این صورت به چالش ها و مشکلات زنان افغانستان به صورت پیشگیرانه نگاه شده است نه به صورت واکنشی و اظهار تاسف و همدردی صرف!
این نقش ایران در شرایط کنونی که جامعه جهانی و طالبان به عنوان گروه حاکم بر افغانستان برای هم شرط و شروط تعیین می کنند و براساس اعلام تازه ذبیح الله مجاهد طالبان به هیچ نهاد خارجی اجازه فعالیت در بخش کمک های انسانی در افغانستان را نداده است، بسیار حائز اهمیت است.