مکگرک و هاکستین: دیپلماتهای امریکایی عامل هرج و مرج در خاورمیانه
مترجم: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: بر اساس گزارش اخیر پولیتیکو، دو دیپلمات ارشد جنگطلب، برِت مکگرک، رییس ایتلاف جهانی ضد داعش به رهبری ایالات متحده و آموس هاکستین، فرستاده امریکا در امور خاورمیانه، به عنوان دو بازیگر مهم در شکلدهی سیاست خاورمیانهای واشنگتن شناسایی شدهاند.
تهاجم ایالات متحده به افغانستان و عراق پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتمبر در خاک امریکا، نه تنها دو کشور مسلماننشین را ویران کرد، بلکه اعتبار بزرگترین قدرت نظامی جهان را نیز از بین برد.
بهرغم تجارب تلخ نه چندان دور گذشته – که شامل خروج عجولانه و پر هرج و مرج از افغانستان و امضای توافقنامه نادرست با دولت عراق برای پایان دادن به ماموریت جنگی امریکا میشود – دولت بایدن قاطعانه از نسلکشی اسرائیل علیه غزه پشتیبانی کرده و همچنین تهاجم به لبنان را تایید کرده است و به تلابیب اجازه داده تا تنشها را در سراسر خاورمیانه تشدید کند.
بسیاری از تحلیلگران، تهاجمات برنامهریزی ناقص ایالات متحده به عراق و افغانستان را به گردن محافل سیاسی نومحافظهکار در واشنگتن میاندازند که هدفش ایجاد ویرانی در سراسر منطقه اوراسیا است تا خاورمیانه را طرح نو اندازد.
با آنکه نومحافظهکاران آشکارا در عراق و افغانستان شکست خوردند، اما جالب است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در حال حاضر از زبان مشابه نومحافظهکاران استفاده میکند و وعده ایجاد «خاورمیانه جدید» را پس از جنگ علیه فلسطین، لبنان و احتمالاً سایر کشورها در منطقه میدهد.
اما چگونه نتانیاهو میتواند برای جنگافروزی این همه حمایت از امریکا برای خود دریافت کند؟ کدام نیروها در پشت پرده سیاست طرفداری از اسرائیل را در خاورمیانه کنترل میکنند؟
بر اساس گزارش اخیر پولیتیکو، دو دیپلمات ارشد جنگطلب، برِت مکگرک، رییس ایتلاف جهانی ضد داعش به رهبری ایالات متحده و آموس هاکستین، فرستاده امریکا در امور خاورمیانه، به عنوان دو بازیگر مهم در شکلدهی سیاست خاورمیانهای واشنگتن شناسایی شدهاند.
به گفته مقامات امریکایی و اسرائیلی، هاکستین، کهنهسرباز ارتش اسرائیل و مک گرک که از گروههای وایپیجی/پیکیکی YPG/PKK به نام مبارزه با داعش حمایت میکردند، به تلابیب گفتهاند که واشنگتن با “راهبرد گسترده” حکومت تندرو نتانیاهو “موافقت” کرده تا تمرکز نظامی این کشور درگیر به سمت شمال در برابر حزبالله لبنان تغییر یابد.
این رسانه همچنین خاطرنشان کرد که بهرغم اختلافات عمیق در دولت بایدن در مورد چشمانداز درگیری گستردهتر در خاورمیانه، دو مقام عالیرتبه امریکایی حمایت قاطعانه امریکا را از اسرائیل اعلام کردند که این به معنای روشن کردن جنگ احتمالی بین ایران و اسرائیل است.
به گزارش پولیتیکو، «پشت پرده»، هاکستین و مکگرک – و با حمایت سایر مقامات ارشد امنیت ملی طرفدار اسرائیل – حملات اسرائیل به لبنان را “لحظهای تعیین کننده تاریخ میدانند؛ لحظهای که خاورمیانه را طی سالهای آینده بهسمت بهترشدن تغییر میدهد”.
مکگرک و هاکستین چه کسانی هستند؟
مکگرک، که نیروی اصلی پشتسر ظهور قانون اساسی جدید عراق پس از حمله امریکا بود، مدتهاست بهخاطر ایجاد شکافهای فرقهای و قومی در سراسر این کشور خاورمیانه مورد انتقاد است. عراق جمعیت زیادی از شیعیان و سنیها را در کنار گروههای عرب و کرد دارد.
در سال ۲۰۱۵، مکگرک همچنین در تشکیل نیروهای به اصطلاح سوریه دموکراتیک (SDF) که توسط ترکیه، ایالات متحده و ناتو به عنوان گروه تروریستی شناخته میشود، نقش داشت.
مکگرک مانند عراق در خطوط قومیتی در سوریه بازی کرده است تا بین اعراب، کردها و دیگران تفرقه ایجاد کند و مانند لورنس جدید عربستان عمل کند و بذر اختلاف را در میان جوامع چندقومیتی و چندزبانه سرزمینهای عربی کاشت تا شورش علیه امپراتوری عثمانی را در طول جنگ جهانی اول تحریک کند.
اکنون، مکگررک ممکن است برنامه تفرقهافکنانه خود را در لبنان، کشوری که دارای جمعیت زیاد مسیحی در کنار جوامع سنی و شیعه است، اعمال کند. لبنانی که با تجاوز اسرائیل روبروست.
در مقایسه با مکگرک، هاکستین در تفرقه دست کمی از او ندارد.
هاکستین که در اسرائیل به دنیا آمده، در دهه ۱۹۹۰ به عنوان خدمه تانک در ارتش این کشور خدمت کرد. هاکستین تاجر، نماینده امریکا در امور صلح در خاورمیانه، واسطه بین اسرائیل و ایالات متحده بود، بهویژه در زمینه انرژی.
سه ماه قبل از حمله تلابیب به لبنان، هاکستین به همتایان لبنانیاش هشدار داد که اگر حزبالله فکر کند که واشنگتن مانع حمله حکومت نتانیاهو به این کشور مدیترانه میشود، اشتباه خواهد کرد.
اما اکنون همان فرستاده «صلح» تلاش کرده نقش امریکا را در تجاوزات فزاینده اسرائیل به لبنان کماهمیت جلوه دهد و در چند روز اخیر رسانهها را به «گزارشهای اشتباه و غیرمسئولانه زیاد» متهم کند و مدعی شود که واشنگتن به عملیات ارتش در لبنان «چراغ سبز» نشان نداده است.
در نهایت، تنها یک قطعنامه دیپلماتیک به ساکنان اجازه میدهد تا به خانهشان بازگردند. هاکستین افزود: ما به همکاری [با] حکومتهای اسرائیل و لبنان در [بهترین] مسیر برای بازگرداندن آرامش ادامه میدهیم.
«راه حل دیپلماتیک!» واقعا؟
در حالی که دولت بایدن خواستار راهحل دیپلماتیک به تنشهای فزاینده بین اسرائیل و حزبالله شده است، اما واشنگتن به تسلیح تلابیب ادامه داده و حتی ترور حسن نصرالله، رهبر این گروه، را تایید کرده است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا که از حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ حمایت کرد، گفت: «بدون او، لبنان، منطقه و جهان امنتر است».
به گفته مقامات وزارت امور خارجه، در ماه می، بنا به گزارش مقامات وزارت خارجه، بلینکن در مورد اقدامات پیشگیرانه عمدی اسرائیل از کمکهای بشردوستانه مورد حمایت امریکا برای رسیدن به فلسطینیان در غزه، به کانگرس دروغ گفته است.
با این حال، برخی کارشناسان متخصص در امور حزبالله معتقدند که کشتن نصرالله به دلیل ریشههای عمیق این گروه در جامعه لبنان و ارتباطش با محور مقاومت است.
اظهارات ایالات متحده در مورد راهحل دیپلماتیک نیز ممکن گمراهکننده باشد. به گفته وزیر خارجه لبنان، پیش از ترور نصرالله، رهبر حزبالله با آتشبس ۲۱ روزه با اسرائیل «موافقن» کرده بود، پس از انکه واشنگتن و ۱۱ کشور دیگر از این توافق حمایت کرده بود.
اما بعداً، اسرائیل به واشنگتن اطلاع داد که «فرصتی» برای کشتن نصرالله دارد. نصرالله با مشاوران ارشدش و فرماندهان حزبالله برای بحث در مورد مواضع این گروه از جمله توافق آتشبس جلسه بزرگی تشکیل داده بود. در ۲۷ سپتمبر، اسرائیل نصرالله و سایر اعضای برجسته حزبالله را در مخفیگاهش با استفاده از بمبهای مخفی امریکایی کشت.
این تغییرات ناگهانی بهطور طبیعی پرسشهای زیادی را مطرح کرد.
آیا بلینکن واقعاً از آتشبس ۲۱ روزه بین حزبالله و تلابیب حمایت میکرد؟ یا او زمینه دیپلماتیک را فراهم کرد تا به اسرائیل اجازه دهد نصرالله را بکشد؟
یک مقام ارشد امریکایی به پولیتیکو گفت: «هر دو مورد میتواند درست باشد – امریکا میتواند دیپلماسی و حمایت از اهداف بزرگتر اسرائیل علیه حزبالله را داشته باشد. واضح است که خطی وجود دارد که این اداره روی آن حرکت میکند، فقط مشخص نیست که این خط چیست.»
منبع: تیآرتی ورلد – TRT World