مترجم: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: فصل‌های مربوط به جنگ غزه، رییس‌جمهور خسته‌ای را به تصویر می‌کشد که از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و دروغ‌های مکرر او دربارهی قصدش برای تشدید درگیری، عصبانی است. وودوارد روابط پرتنش آن‌ها را با جزییات توصیف می‌کند و به نقل از بایدن می‌گوید که «درک عمومی از اسرائیل در سطح جهانی به‌‌شدت این است که شما یک حکومت و یک بازی‌گر سرکش هستید».
باب وودوارد، نویسنده‌ای که به نوشتن گزارش‌های «درون‌نگر» دربارهی روسای جمهور امریکا، سیاست و سیاست خارجی شهرت دارد، یکی از دو روزنامه‌نگاری است که رسوایی واترگیت را افشا کرد و به سقوط ریچارد نیکسون منجر شد. وودوارد از دسترسی منحصربه‌فردی به بالاترین مقامات سیاسی و نظامی امریکا برخوردار است. به همین دلیل، گاهی به‌عنوان یک «روزنامه‌نگار بانفوذ» توصیف می‌شود که به منابع اصلی و اغلب ناشناسش، احترام زیادی می‌گذارد. کتاب جدیدش، تحت عنوان «جنگ»، به همان سبک آثار قبلی‌اش نوشته شده و بر اساس صدها مصاحبه، بینش‌هایی از سطوح بالای تصمیم‌گیری در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن ارایه میدهد. اهمیت این کتاب، به‌خاطر انتشارش در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا است که در آن، وودوارد بین دونالد ترامپ و بایدن در نحوه‌ی برخورد با بحران‌های بین‌المللی مقایسه‌هایی انجام میدهد.
وودوارد، ترامپ را به‌عنوان فرد «بی‌پروا و عجول‌ترین رییس‌جمهور تاریخ امریکا» توصیف می‌کند و می‌گوید که «به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ نیز همان شخصیت را نشان میدهد». به همین دلیل، او ترامپ را برای دوره‌ی دوم ریاست‌جمهوری نالایق می‌داند. این نظرات از آنچه وودوارد قبلا در کتاب‌های سه‌گانه‌اش دربارهی ریاست‌جمهوری ترامپ نوشته، متفاوت نیست. دو کتاب اول او با عناوین «ترس» و «خشم» به هرج‌ومرج در کاخ سفید ترامپ پرداخته و این رییس‌جمهور را به‌عنوان یک رهبر خودمحور، بی‌اطلاع و عجول به تصویر کشیده است.
تمرکز اصلی کتاب جدید او بر این است که چگونه دولت بایدن با جنگ‌های اوکراین و غزه برخورد کرده است، هرچند افشاگری‌های وودوارد دربارهی رابطه‌ی ترامپ با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه — ارسال کیت‌های تست کووید به او در زمانی که این کیت‌ها در داخل کشور کمیاب بود — قبل از انتشار کتاب، توجه بیشتری را جلب کرد. کتاب «جنگ» به تمامی این درگیری‌های بین‌المللی می‌پردازد، اما شاید این نحوه‌ی خروج آشفته امریکا از افغانستان باشد که بیش از همه توجه مخاطبان را در پاکستان جلب کند.
برای بایدن، حضور ۲۰ ساله نظامی امریکا در افغانستان «نمونه کلاسیک ماموریت چندش‌آور» بود که در کمپاین انتخاباتی‌اش وعده داد آن را به پایان برساند. بایدن می‌دید که این ماموریت از هدف و مسیرش منحرف شده و به‌عنوان معاون رییس‌جمهور به باراک اوباما هشدار داده بود که به او «دروغ» گفته می‌شود و نظامیان از بی‌اطلاعی‌اش سوءاستفاده می‌کنند. وقتی بایدن به ریاست‌جمهوری رسید، او توافق دوحه در سال ۲۰۲۰ را از ترامپ به ارث برد که امریکا را ملزم به خروج از افغانستان تا ماه می ۲۰۲۱ کرده بود.
سه گزینه به بایدن ارایه شد: به‌طور نامحدود بماند، خروجی کندتر و «مرحله‌وار» انجام دهد، یا به‌طور سریع و ایمن خارج شود. مانند ترامپ، او نیز می‌خواست به‌سرعت خارج شود و به همین دلیل در اپریل ۲۰۲۱ اعلام خروج کرد. این موضوع انتقادات مقامات نظامی سابق و حتی رییس‌جمهور پیشین امریکا جورج بوش را نیز به دنبال داشت. اما بایدن تحت تاثیر قرار نگرفت. با این حال، اداره او «نتوانست پیش‌بینی کند که در چه شرایطی با بدترین سناریوها مواجه خواهد شد». به گفته وودوارد، از سرعت سقوط این کشور به دست طالبان غافل‌گیر شد. در حالی که او دولت و ارتش افغانستان را برای این فاجعه سرزنش می‌کرد، اما بایدن همچنان به تصمیمش پایبند ماند و مسئولیت را به گردن ترامپ انداخت و گفت که او توافق اولیه را با طالبان امضا کرده بود. هیچ‌یک از این‌ها نتوانست شکست بزرگ اطلاعاتی که خروج آشفته را به بار آورد، توجیه کند؛ خروجی که صحنه‌های ویتنام را یادآوری کرد. این امر به‌طور اجتناب‌ناپذیری اعتبار و جایگاه جهانی امریکا را خدشه‌دار کرد.
فصل‌های مربوط به جنگ غزه، رییس‌جمهور خسته‌ای را به تصویر می‌کشد که از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و دروغ‌های مکرر او دربارهی قصدش برای تشدید درگیری، عصبانی است. وودوارد روابط پرتنش آن‌ها را با جزییات توصیف می‌کند و به نقل از بایدن می‌گوید که «درک عمومی از اسرائیل در سطح جهانی به‌‌شدت این است که شما یک حکومت و یک بازی‌گر سرکش هستید».
او به استفاده مکرر بایدن از واژه‌های چهارحرفی در مورد رهبر اسرائیل اشاره می‌کند. بایدن می‌خواست جنگ را به غزه محدود کند و به گفته وودوارد، به نتانیاهو گفت که امریکا «در هیچ حمله پیش‌دستانه علیه حزب‌الله همراه نیست». او همچنین به او گفت که واشنگتن در هیچ اقدام تهاجمی اسرائیل علیه ایران شرکت نخواهد کرد. بایدن نگران بود که ۴۵ هزار پرسونل نظامی و پیمانکاران امریکایی مستقر در خاورمیانه هدف حملات قرار گیرند. این کتاب به بحث‌های داغ بین بایدن و نتانیاهو درباره کمک‌های انسانی به غزه می‌پردازد. رهبر اسرائیل به‌طور مکرر پاسخ می‌داد که اجازه نخواهد داد «هیچ قطره آبی به غزه برای کمک به مردم برود».
گوش ندادن نتانیاهو به بایدن و بی‌میلی‌اش به ارایه دسترسی فوری به کمک‌ها، به معنای ناکامی واشنگتن در جلوگیری از فاجعه انسانی در غزه بود.
با وجود اختلافات فراوان‌شان در مورد نحوه جنگ، بایدن به حمایتش از اسرائیل ادامه داد. هرچند که توضیحات وودوارد درباره ناتوانی‌اش در جلوگیری از تشدید و گسترش جنگ توسط اسرائیل متفاوت است، این شکست انعکاسی از اجبار راهبردی واشنگتن برای جلوگیری از شکاف با تل‌‌ابیب و همچنین محدودیت‌های نفوذ یک ابرقدرت خسته بود که نتانیاهو با فریب‌کاری، بر بایدن ناتوان غلبه کرد.
نقش کشورهای کلیدی عرب در حکایت‌های چندین نشست مورد تاکید قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال، ملک عبدالله اردن به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا می‌گوید: «ما می‌خواهیم اسرائیل حماس را شکست دهد». به همین ترتیب، حاکم امارات به امریکایی‌ها می‌گوید که «حماس باید نابود شود». محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در بحث‌ها درباره دولت آینده فلسطین به بلینکن می‌گوید: «آیا من آن را می‌خواهم؟ چندان اهمیتی ندارد. آیا به آن نیاز دارم؟ قطعاً نه». قابل توجه است که او اضافه می‌کند که هرگز به خاطر این مسئله به جهان عرب یا مسلمانان خیانت نخواهد کرد.
جنگ در اوکراین نیز به‌طور مفصل بررسی می‌شود. یکی از افشاگری‌های چشمگیر به اطلاعات جاسوسی امریکا در سپتمبر ۲۰۲۲ مربوط می‌شود که پوتین در حال بررسی استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی است و تلاش‌های تیم امنیت ملی بایدن برای جلوگیری از آن. این کتاب ادعا می‌کند که هشدارهای مستقیم امریکا به مقام‌های روسی خطر تشدید هسته‌ای را خنثی کرده است.
چه کسی با ارزیابی‌ها و نتایج وودوارد موافق باشد یا نباشد، این کتاب به خاطر جزییات غنی و بینش‌هایی که درباره تصمیم‌گیری در بالاترین سطوح دولت امریکا در زمان جنگ و بحران ارایه میدهد، کتابی جذاب و ضروری برای خواندن است.
نویسنده، سفیر پیشین در امریکا، بریتانیا و سازمان ملل است.
نویسنده: ملیحه لودهی
منبع: داون – Dawn
