تروریزم در افغانستان؛ تهدید برای منطقه، قمار خطرناک با امنیت جهان
مترجم: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: مدت طولانی است که روایت جهانی در مورد افغانستان بین غفلت و تعامل واکنشی در نوسان بوده است. زمان آن فرا رسیده است که تعهدی مستمر برای رسیدگی به علل ریشه‌ای افراط‌گرایی در منطقه داشته باشیم. شراکت ایالات متحده و پاکستان می‌تواند و باید به‌عنوان سنگ‌بنای این تلاش گسترده‌تر بین‌المللی باشد. نادیده گرفتن تهدیدهای ناشی از افغانستان فقط ضرری برای پاکستان یا منطقه نیست، بلکه قمار خطرناک با امنیت جهان است.
در ۱۹ نوامبر، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده، به پرسشی در مورد نگرانی‌های امنیتی پاکستان تحت حاکمیت طالبان افغان پرداخت و یک نکته مهم را تکرار کرد: «ما به تعامل با رهبران دولتی و نهادهای غیرنظامی برای شناسایی فرصت‌ها جهت ایجاد ظرفیت در شناسایی، پیشگیری و پاسخ به تهدیدات گروه‌های تروریستی شبه‌نظامی متعهد هستیم».
این بیانیه فراتر از اظهارات دیپلماتیک است. این امر اعتراف آشکار به خطرات مداوم و فزاینده‌ای است که از خاک افغانستان سرچشمه می‌گیرد و بر درک مشترک بین ایالات متحده و پاکستان تأکید دارد که تروریزم همچنان تهدید قوی به ثبات منطقه‌ای و جهانی است. تروریزمی که شعار مبارزه با آن اشغال ۲۰ ساله افغانستان را توسط غرب و امریکا در پی داشت.
افزایش حملات برون‌مرزی در نزدیکی خط دیورند و آدم‌ربایی وقیحانه پرسونل امنیتی پاکستان تصویری بد را ترسیم می‌کند: افغانستان، تحت حاکمیت طالبان، از سنگر نظمی که ادعا دارد فاصله زیاد دارد. این حوادث، قدرت عملیاتی گروه‌های شبه‌نظامی مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) و دیگران را آشکار می‌کند که از شکاف‌های ارضی و اداری افغانستان برای هدف قرار دادن پاکستان و احتمالاً سایر بازیگران منطقه‌ای سوءاستفاده می‌کنند.
برای پاکستان، این تهدیدات فقط موضوع امنیت مرزی نیست، بلکه چالش وجودی است. این روایت که نگرانی‌های اسلام‌آباد اغراق‌آمیز است یا انگیزه‌های سیاسی دارد، با واقعیت تلخ حملاتی که نه تنها پاکستان، بلکه منطقه را بی‌ثبات می‌کند، همخوانی ندارد. امتناع یا ناتوانی طالبان در مهار این گروه‌ها در داخل مرزهایش نه تنها گواهی بر کاهش کنترل آن‌ها است، بلکه سیگنال خطرناکی برای جهان است.
اظهارات میلر همچنین نشان می‌دهد که واشنگتن پاکستان را به عنوان متحد اساسی در مبارزه با تروریزم می‌بیند – رابطه‌ای با تاریخ طولانی و پیچیده. همکاری بین این دو کشور در حال تبدیل شدن به یک مشارکت عملی مبتنی بر ضرورت متقابل است. در حالی که ممکن است ایالات متحده حضور نظامی‌اش را از خاک افغانستان برچیده باشد، اما چشمش را بر روی تهدیدات در حال تحولی که افغانستان برای جنوب آسیا و فراتر از آن ایجاد می‌کند، نبسته است. به اشتراک‌گذاری اطلاعات، ظرفیت سازی و ابتکارات مشترک ضد تروریزم که میلر به آن‌ها اشاره کرد، می‌تواند فصل جدیدی را در این مشارکت پردردسر و در عین حال حیاتی نشان دهد.
با این حال، رسیدگی به این تهدیدها به چیزی بیش از تلاش‌های دوجانبه نیاز دارد. جامعه بین‌المللی باید بپذیرد که افغانستان کنترل نشده، بستر مناسبی برای افراط‌گرایی است که از مرزها فراتر می‌رود. انکار مکرر طالبان از حضور گروه‌های تروریستی در قلمروش، به‌رغم شواهد فزاینده، یک توهم خطرناک است. این امر گروه‌ها را جسورتر می‌کند و صلح شکننده منطقه‌ای را تهدید می‌کند.
اصرار پاکستان بر توجه بین‌المللی صرفاً موضع‌گیری نیست، بلکه فراخوان واضح برای اقدام جمعی است. بدون فشار مداوم جهان بر طالبان برای انجام تعهداتش تحت توافق دوحه، که شامل قطع روابط با گروه‌های تروریستی است، منطقه در معرض خطر بی‌ثباتی عمیق‌تر قرار دارد.
همکاری در حال ظهور بین ایالات متحده و پاکستان گامی اگر صادقانه باشد در جهت درست است، اما این فقط آغاز است. چالش اکنون در تبدیل تضمین‌های دیپلماتیک به راهبردهای عملی نهفته است که می‌تواند خشونت فرامرزی را مهار و شبکه‌های تروریستی مستقر در افغانستان را از بین ببرد.
مدت طولانی است که روایت جهانی در مورد افغانستان بین غفلت و تعامل واکنشی در نوسان بوده است. زمان آن فرا رسیده است که تعهدی مستمر برای رسیدگی به علل ریشه‌ای افراط‌گرایی در منطقه داشته باشیم. شراکت ایالات متحده و پاکستان می‌تواند و باید به‌عنوان سنگ‌بنای این تلاش گسترده‌تر بین‌المللی باشد. نادیده گرفتن تهدیدهای ناشی از افغانستان فقط ضرری برای پاکستان یا منطقه نیست، بلکه قمار خطرناک با امنیت جهان است.
نویسنده: اقرء آوان
منبع: اوراسیا ریویو – Eurasia Review
