مترجم: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: داکتر مسعود، مفسر سیاسی برجسته پاکستانی می‌گوید: «اسلام‌آباد اکنون نگران است که قرابت ایدیولوژیک طالبان افغانستان با گروه‌هایی مانند تحریک طالبان پاکستان به ستیزه‌جویی در سراسر مرز دامن می‌زند و امنیت داخلی پاکستان را تهدید می‌کند».
نخستین روزهای ۲۰۲۵ شاهد تشدید شدید مناقشه طولانی‌مدت مرزی بین افغانستان و پاکستان بود؛ تنش‌هایی که از دسمبر ۲۰۲۴ آغاز شد و اکنون در آستانه درگیری مسلحانه قرار دارد. نیروی هوایی پاکستان حملات هوایی بر ولایت مرزی خوست افغانستان انجام داد که منجر به حمله تلافی‌جویانه نیروهای افغانستان شد.
بر اساس گزارش‌های رسمی از کابل، ۱۹ سرباز پاکستانی در این ضدحمله کشته شدند.
اسلام‌آباد در پاسخ به حملات هوایی بر ولایت پکتیکای افغانستان مدعی شد که اهداف کمپ‌های متعلق به طالبان پاکستانی (TTP) بوده است. شیوع خشونت بسیاری خانواده‌ها را مجبور به ترک خانه‌های‌شان کرده است که وضعیت بحرانی انسانی را بیش از پیش تشدید می‌کند.
برای درک علل اصلی این تقابل مجدد و این‌که تا چه حد ممکن است دو طرف مایل به تشدید تنش باشند، داکتر یاسر مسعود، مفسر سیاسی برجسته پاکستانی، روزنامه‌نگار و کارشناس ارتباطات راهبردی چنین دیدگاهی دارد.
دکتر مسعود توضیح می‌دهد: «پاکستان بارها شواهدی را به طالبان افغانستان ارائه کرده است که نشان می‌دهد گروه‌هایی مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) از خاک افغانستان برای حمله به پاکستان استفاده می‌کنند که هم بافت اجتماعی و هم امنیت نظامی آن را تضعیف می‌کند.»
او همچنین خاطرنشان می‌کند که قدرت‌های بزرگ اوضاع را زیر نظر دارند. این امر به‌ویژه در مناطقی که پروژه‌های چین در حال انجام است، نگران‌کننده است و باعث ایجاد بی‌اعتمادی بین پاکستان و چین در مورد تهدیدات امنیتی بالقوه می‌شود.
به‌رغم درخواست‌های پاکستان، مقامات اسلام‌آباد معتقدند که مقامات افغانستان گام‌های کافی برای از بین بردن این گروه‌های شبه‌نظامی برنداشته‌اند، که باعث شده پاکستان حملات هوایی فرامرزی را بر پایگاه‌های مشکوک تی‌تی‌پی انجام دهد.
خط دیورند – مرز شناخته‌شده بین‌المللی که حدود ۲ هزار و ۶۰۰ کیلومتر بین پاکستان و افغانستان را در بر می‌گیرد – نقطه اصلی اصطکاک است. دکتر مسعود می‌گوید: «پاکستان برای جلوگیری از گذرگاه‌های غیرمجاز و نفوذ شبه‌نظامیان، نرده‌ها و تدابیر امنیتی در امتداد مرز ایجاد کرده است. با این حال، مقامات افغانستان اغلب با این اقدامات مخالفت می‌کنند که تنش‌های دیپلماتیک را تشدید می‌کند.»
در ابتدا، پاکستان بازگشت طالبان به‌قدرت را در افغانستان به‌عنوان عامل بالقوه تثبیت‌کننده می‌دانست. داکتر مسعود می‌گوید: «اما اسلام‌آباد اکنون نگران است که قرابت ایدیولوژیک طالبان افغانستان با گروه‌هایی مانند تحریک طالبان پاکستان به ستیزه‌جویی در سراسر مرز دامن می‌زند و امنیت داخلی پاکستان را تهدید می‌کند».
سال‌ها بی‌ثباتی در افغانستان منجر به چالش‌های اقتصادی شدید و موج دیگری از پناه‌جویان به پاکستان شده است. در چهار دهه گذشته، پاکستان نزدیک به چهار میلیون مهاجر افغانستانی را در خود جای داده است. داکتر مسعود می‌افزاید: «پاکستان معتقد است که این هجوم‌ها منابع و زیرساخت‌هایش را تحت فشار قرار می‌دهد و به‌دنبال همکاری بیشتر کابل و جامعه بین‌المللی برای کاهش این فشارها است.»
در نهایت، داکتر مسعود نتیجه می‌گیرد که شعله‌ور شدن روابط و تنش‌ها ناشی از نگرانی‌های امنیتی حل‌نشده – به‌ویژه تروریزم فرامرزی – است؛ همراه با دیدگاه‌های متفاوت در مورد مدیریت مرزها و نگرانی‌ها در مورد این‌که چگونه حکومت طالبان می‌تواند ثبات منطقه‌ای را شکل دهد.
با تغییر وضعیت، بسیاری ناظران هشدار می‌دهند که خطر تشدید بیشتر تنش همچنان بالاست، مگر این‌که مسایل اصلی از طریق کانال‌های دیپلماتیک و تعامل گسترده‌تر بین‌المللی به بررسی گرفته شود.
نویسنده: کریم سلطان‌اف
منبع: News.Az
