چه چیزی در انتظار هند ـ پاکستان هستهای خواهد بود؟
خبرگزاری دید: پرتاب موشک و وعده پاکستان برای پاسخ متقابل، ترس از جنگ بین همسایگان مسلح به سلاح هستهای را افزایش داده، اما حملات صبح زود چهارشنبه نشان میدهد.

هند در تلافی قتل عام مسلحانه گردشگران در ماه اپریل، موشکهایی را به خاک پاکستان شلیک کرده است. رهبر پاکستان این حملات را محکوم کرد و وعدهی پاسخ محکمی را داد.
پرتاب موشک و وعده پاکستان برای پاسخ متقابل، ترس از جنگ بین همسایگان مسلح به سلاح هستهای را افزایش داده، اما حملات صبح زود چهارشنبه نشان میدهد که هند میتواند بدون ورود به حریم هوایی پاکستان یا استقرار سلاحهای هستهای به این کشور آسیب برساند.
نگاهی به آنچه ممکن است در انتظار این دو رقیب باشد:
هردو سلاح هستهای دارند، اما بهعنوان یک عامل بازدارنده
هند و پاکستان در طول سالها زرادخانههای هستهای خود را افزایش دادهاند، اما هدف آنها متوقف کردن جنگها است، نه شروع آنها.
هند سیاست «عدم استفاده اول» را دارد. این بدان معنا است که فقط در صورت حمله هستهای به نیروهای هندی یا سرزمینهای هند، با سلاحهای هستهای تلافی خواهد کرد.
سیاست پاکستان استفاده از سلاحهای هستهای تاکتیکی برای مقابله با تهدیدهای هستهای و حملات نظامی متعارف از سوی رقیب منطقهای بزرگتر، قویتر و ثروتمندترش است.
پاکستان در صورت احساس تهدید وجودی، استفاده از سلاحهای هستهای را رد نکرده است، اما به دلیل قدرت آتش برتر همسایهاش، نمیتواند چنین جنگی را با هند آغاز کند. پاکستان در گذشته سه جنگ متعارف را باخته است.
مایکل کوگلمن، تحلیلگر جنوب آسیا، گفت که حملات صبح چهارشنبه، از شدیدترین حملات هند علیه رقیبش در سالهای اخیر بوده است و پاسخ پاکستان «بهطور حتم کوبنده» خواهد بود.
آقای کوگلمن گفت: «این دو ارتش قوی هستند که حتی با سلاحهای هستهای بهعنوان یک عامل بازدارنده، از به کارگیری سطوح قابل توجهی نیروی نظامی متعارف علیه یکدیگر نمیترسند. خطرات تشدید تنش واقعی است. این خطرات میتوانند بهسرعت افزایش یابند.»
هیچیک جزئیاتی در مورد زرادخانه طرف مقابل ندارد
هیچ یک از دو کشور نمیدانند طرف مقابل چه سلاحهای هستهای و چه تعداد سلاح هستهای دارد. هند اولین آزمایش هستهایاش را در سال ۱۹۷۴ انجام داد. پاکستان اولین آزمایش خود را در سال ۱۹۸۸ انجام داد.
اندیشکدهها میگویند پاکستان ۱۷۰ کلاهک هستهای دارد در حالی که هند ۱۷۲ کلاهک دارد. برخی تحلیلها نشان میدهد که پاکستان میتواند تعداد بیشتری، حدود ۲۰۰ کلاهک، داشته باشد. پاکستان زرادخانه هستهای خود را برای جلوگیری از تهاجم یا حمله گسترده هند نگه میدارد.
در شرایط فعلی، این به پاکستان بستگی دارد که چگونه بدون تحریک بیشتر هند و بدون شروع کاری که نمیتواند در آن پیروز شود، مقابله به مثل کند. تاکنون، ادعا میکند که چندین جت هندی را در تلافی سرنگون کرده است.
با وجود دههها خصومت و سوءظن، هند و پاکستان امضاکنندگان پیمانی هستند که آنها را از حمله به تأسیسات هستهای یکدیگر منع میکند.
اما هیچ یک از این دو کشور امضاکننده پیمان جهانی منع گسترش سلاحهای هستهای نیستند.
با این همه، جامعه بینالمللی خواهان خویشتنداری است. با تشدید جنگها در خاورمیانه، جامعه بینالمللی خواهان درگیری در جنوب آسیا نیست.
ترجمه و تلخیص: سید طاهر مجاب ـ خبرگزاری دید
نویسنده: ریاضت بات
منبع: آسوشیتدپرس – Associated Press