جنرال سلیم فقيری فقط ۱۵ دقیقه به همسرش فرصت داد تا آماده شود. «فکر میکرد شوخی میکنم.» اما شوخی نبود. در واپسین ساعات جمهوری افغانستان، زمانی که قندهار سقوط کرده و کابل در آستانه فروپاشی بود، فقيری ـ فرمانده اسکادران بالگردهای ارتش ـ تصمیم دردناکی گرفت: فرار از کشور.
او همسر، دو دختر خردسال و ۱۵ پیلوت دیگر را سوار یک بالگرد بلکهاک کرد و از دره پنجشیر به سمت کابل پرواز کردند، شهری که در آن هزاران نفر برای رسیدن به میدانهوایی میجنگیدند و طالبان عملاً کنترل شهر را به دست گرفته بودند.
پس از ۱۹ سال خدمت در ارتش و نیروی هوایی افغانستان، پرواز با بلکهاک و می-۱۷، عملیاتهای امداد، پشتیبانی از نیروهای ویژه و حضور در خطوط مقدم، اکنون مجبور بود ببیند که دشمنش دوباره قدرت را به دست گرفته است. با بغضی در گلو گفت: «خیلی دردناک بود… ما یک نسل با آنها جنگیدیم و در نهایت دوباره بازگشتند و من باید کشورم را ترک میکردم.»
او و خانوادهاش با هواپیمای ارتش امریکا به قطر و سپس به فینیکس آریزونا منتقل شدند.
اکنون پس از چهار سال، فقيری در خانهای آفتابگیر در آریزونا زندگی میکند. خانهای متعلق به یکی از پیلوتهای بازنشسته امریکایی که همراه با دیگران از خلبانان افغانستان حمایت میکنند. اما ترسی که از آن گریختهاند هنوز در ذهنشان زنده است. او میگوید: «طالبان حتی اینجا ما را زیر نظر دارند.»
با لغو وضعیت حفاظت موقت (TPS) توسط وزارت امنیت داخلی امریکا، هزاران افغانستانی از جمله فقيری، با خطر اخراج روبرو هستند. به گفته منابع نزدیک به طالبان، این تصمیم بخشی از مذاکرات پشت پرده واشنگتن و طالبان است برای عادیسازی روابط. تصمیم کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی، که بهاشتباه افغانستان را «امن» اعلام کرده، عملاً مسیر بازگرداندن اجباری افغانستانیها را هموار کرده است.
درست هفته گذشته، یکی از مترجمان افغانستانی ارتش امریکا به نام «ضیا» در حین جلسه بررسی گرینکارت، توسط ماموران مهاجرت بازداشت شد. وکیلش هشدار داد: «اگر اخراج شود، احتمال مرگش بسیار بالاست.»
فقيری گفت: «ما همه نگرانیم. طالبان هر روز کسانی را که به امریکاییها کمک کردند، میکشند. هر روز صبح که از خواب بیدار میشوم، از خودم میپرسم: امروز خانوادهام در امان خواهند بود؟ طالبان ما را پیدا میکنند؟»
او یکی از ۵۰ پیلوتی است که پس از سقوط کابل به آریزونا رسیدند و تنها کسی است که حاضر شده بهصورت علنی صحبت کند. او عضوی از گروه نخبهی «عقابهای افغانستان» است که توسط جک مککین (پسر سناتور جان مککین) آموزش دیدهاند. مککین بعدها بنیاد نجات این پیلوتها و خانوادههایشان را راهاندازی کرد.
نیروی هوایی در جنگ افغانستان نقشی اساسی داشت. فقيری بیش از ۵۰۰۰ ماموریت پروازی انجام داد، اما با قطع قراردادهای تعمیر و نگهداری توسط دولت بایدن، بسیاری از هواپیماها زمینگیر شدند و برتری هوایی از دست رفت. او گفت: «تصمیم به ماندن یا رفتن، تصمیم بین مرگ و زندگی بود. برای نجات دخترانم از کابوس طالبان، ناچار به رفتن شدم. ما برای زندگی بهتر فرار نکردیم؛ بلکه چون هر روز جانمان در خطر بود.»
او در امریکا نیز با چالشهای فراوانی مواجه شد؛ مدتی راننده اوبر بود تا زندگیاش را بگذراند. اما امید هنوز باقیست. موسسهای به نام FPV در آریزونا به او و دیگر پیلوتها کمک میکند تا مدارک خود را با مقررات امریکا تطبیق دهند و دوباره بتوانند پرواز کنند.
او نخستین پیلوتی است که از میان این گروه وارد دورهی آموزشی این مرکز شده و به گفته مسئولان، «امید است که آغاز راهی برای دیگران باشد.»
با اینکه پیلوتهای افغانستان با خطر اخراج، بلاتکلیفی شغلی و سایهی مرگ طالبان روبرو هستند، فقيری همچنان امیدوار است: «من یکی از خوشچانسترین آدمهای زنده هستم. فعلاً.»
ترجمه و تلخیص: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
لیون او دونل
نیو ورد – Newworld.co