خبرگزاری دید: وزارت داخله پاکستان روند بازگشت داوطلبانه افغانستانیهای دارای کارت POR را آغاز کرده و اول سپتمبر را شروع رسمی اخراجها تعیین کرده است.
نگران از تصمیم اخیر دولت پاکستان مبنی بر اینکه پناهندگان افغانستانی دارای کارت ثبت نام (POR) باید در سپتمبر این کشور را ترک کنند، صفیه بابـی، ۱۵ ساله، محصل افعانستانی صنف نهم در پاکستان میگوید: «من و دوستانم در مقطع متوسطه در رشتههای علوم ثبت نام کردیم تا بعد از تحصیلات عالی، داکتر یا کارمند صحی شویم و به انسانیت خدمت کنیم، اما این تصمیم رؤیاهای ما را در هم شکست و حالا احساس ناامیدی میکنیم.»
او افزود که به دلیل ترس از بازگشت اجباری به افغانستان، او و دوستانش نگراناند نتوانند در افغانستان به تحصیل ادامه دهند؛ زیرا طالبان سیاستهای سختگیرانهای علیه زنان و دختران دارند.
طبق گزارشی که رادیو پاکستان در ۵ آگست نشر کرد، وزارت داخله این کشور روند بازگشت داوطلبانه افغانستانیهای دارای کارت POR را آغاز کرده و اول سپتمبر را شروع رسمی اخراجها تعیین کرده است. این تصمیم در جریان نشست سطح بالا زیر چتر «طرح بازگرداندن اتباع خارجی غیرقانونی»(IFRP) گرفته شد که به نگرانیهای امنیتی و فشار روزافزون بر منابع ملی اشاره داشت.
این اعلان، نگرانی و تشویش گستردهای میان افغانستانیهایی بهوجود آورد که بیش از چهار دهه در پاکستان با اسناد قانونی زندگی کردهاند.
عبدالباقی سالارزی که هنگام پاکسازی ماینها در افغانستان پای خود را از دست داده، نیز از جمله کسانی است که در قریه مهاجرین «جلاله» در ولسوالی مردان ولایت خیبرپختونخوا روز و شب خود را سپری کرده و برای آینده روشن فرزندانش تلاش کرده است.
سالارزی میگوید که از نداشتن سرپناه، کمک مالی یا دیگر امکانات در افغانستان نمیترسد، اما فکر محروم شدن دخترانش از آموزش و زنان از حق کار، نگرانی اصلی اوست.
سالارزی میگوید: «من شش دختر دارم که در صنفهای ششم، هفتم و نهم در یک مکتب دولتی محلی اینجا درس میخوانند. پسرم هم شاگرد مکتب است. اگر ما مجبور به ترک پاکستان شویم، در افغانستان به دلیل منع آموزش دختران، دخترانم نمیتوانند به درس خود ادامه دهند و این ما را نسبت به آیندهشان مأیوس میسازد.»
در سپتمبر ۲۰۲۱، رفتن دختران به مکتب بالاتر از صنف ششم ممنوع شد. بعداً دانشگاهها نیز بر روی زنان بسته شد و سپس شامل شدن زنان در موسسات آموزش طبی و کار در نهادهای دولتی و غیردولتی ممنوع گردید. طالبان این ممنوعیتها را با تفسیر خود از شریعت اسلامی توجیه کردهاند؛ ادعایی که علمای اسلامی در سراسر جهان اسلام آن را رد کردهاند.
طبق دادههای کمیساری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR)، ۵۴ قریه مهاجرین ایجاد شده است که ۴۳ قریه در خیبرپختونخوا، یکی در پنجاب و ۱۰ قریه در بلوچستان قرار دارد.
دادهها نشان میدهد که بیش از ۱.۳ میلیون نفر دارای کارت PORحدود ۷۵۰ هزار نفر دارای کارت شهروندی افغانستان (ACC) و بعد از سقوط کابل حدود ۶۰۰ هزار افغانستانی دیگر وارد پاکستان شدند که از میان آنها هنوز ۲۲۵ هزار نفر در این کشور باقی ماندهاند.
به گزارش خبرگزاری دولتی پاکستان (APP)به مجلس ملی اطلاع داده شده که تاکنون حدود ۱.۳ میلیون پناهنده افغانستانی از پاکستان بازگردانده شدهاند.
قیصر خان افریدی، سخنگوی یواناچسیآر UNHCRتأیید کرد که این سازمان خواستار تمدید کارتهای POR شده است؛ زیرا شمار زیادی از محصلان افغانستانی در پاکستان مشغول به تحصیل هستند، در حالیکه برخی افغانستانیها همسران پاکستانی دارند. همچنین شماری از تاجران افغانستانی در پاکستان تجارت دارند و بستن آنها در چنین زمان کوتاهی برایشان ناممکن است.
او گفت: «ما در حال مذاکره با دولت هستیم تا مدت اقامت پناهندگان افغانستانی در پاکستان تمدید شود و مانند ۴۵ سال گذشته از آنان حمایت گردد. ما همچنین تأکید داریم که روند بازگشت باید داوطلبانه، با عزت و مصون باشد.»
در یک گزارش سازمان ملل متحد که در ۸ آگست منتشر شد، آمده است که از سپتمبر ۲۰۲۳ تاکنون بیش از ۲.۴ میلیون مهاجر افغانستانی بدون مدرک از پاکستان و ایران به افغانستان بازگشتهاند.
ترجمه و تلخیص: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
نویسنده: عبدالرزاق
منبع: اکسپرس تریبون – Express Tribune