۲۳ میلیون نفر را با محاصره اقتصادی قتل عام نکنید!
همان دولتهایی که اکنون خواستار کمک های بشردوستانه برای افغانستان هستند، با قاطعیت از سیستمهای حمایتی اقتصادی مورد نیاز برای جلوگیری از فاجعه پیش رو امتناع میورزند
در حالی که دنیای غرب به دلیل مشکلات ناشی از کوید-۱۹، سال جدید را کمرنگ تر تجلیل کرد، میلیونها کودک در افغانستان از سال ۲۰۲۲ با چشم انداز قحطی، بیماری و نبود آموزش تعلیمی مواجه هستند. به ندرت اتفاق افتاده است که یک تراژدی انسانی به این وسعت پیش آمده باشد. اما همان دولتهایی که اکنون خواستار کمک های بشردوستانه برای افغانستان هستند، با قاطعیت از سیستمهای حمایتی اقتصادی مورد نیاز برای جلوگیری از فاجعه پیش رو امتناع میورزند.
حتی قبل از بازگشت طا-لبان به قدرت در ماه اگست، افغانستان در صدر فهرست جهانی موارد اضطراری بشردوستانه قرار داشت. خشکسالیهای پی در پی و تشدید درگیریها یک سوم جمعیت کشور را با ناامنی غذایی حاد مواجه کرد. نهادهای مساعدت کننده هشدار دادند که با نزدیک شدن به فصل زمستان، مشکلات چندین برابر شده است.
اعداد دلخراش هستند حدود ۲۳ میلیون نفر در یک کشور ۳۹ میلیونی در وضعیت اضطراری بشردوستانه قرار دارند. صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) تخمین میزند که بیش از یک میلیون کودک افغان در معرض خطر مرگ ناشی از سوء تغذیه و بیماریهای مرتبط با گرسنگی قرار دارند.
با آشکار شدن دستاوردهای دو دهه اخیر، توسعه انسانی در حال سقوط است. برنامههای صحی با تمویل مساعدت کنندگان که خدمات حیاتی صحت اطفال و مادران را در ۳۱ ولایت از ۳۴ ولایت افغانستان ارائه میکنند، تحت فشار شدید قرار دارد و دستاوردهای شکننده در بقای کودکان را به خطر میاندازد. سیستم آموزشی که به ۹ میلیون کودک از جمله ۳/۶ میلیون دختر خدمت کرده بود و فرصت های شغلی را برای معلمان زن فراهم، اکنون در حال فروپاشی است.
همگی وضعیت آشفته کنونی را به سیاستهای نادرست طا-لبان ربط میدهند . آنها در سردرگمی شدیدی فرو رفتهاند و اختلافات جناحی مانع از کمکهای بشردوستانه شده است. تصمیم منع دختران از رفتن به مکتب که طا-لبان اکنون آن را انکار میکند، سیاست رسمی است. منافع شخصی منافع ملی را تضعیف میکند و پیامهای متفاوت در مورد اشتغال زنان، فقر را تشدید کرده است.
اما بی کفایتی دولت تنها بخشی از ماجراست. زمانی که طا-لبان قدرت را به دست گرفتند، کمکهای خارجی که سه چهارم کل هزینههای دولت را تامین میکرد، یک شبه متوقف شد و میلیونها معلم، کارمند صحی و مقامات دولتی معاش دریافت نکردند. فروپاشی کاملاً قابل پیش بینی زیرساختهای اجتماعی به فاجعه انسانی دامن زده است.
به دلیل عدم به رسمیت شناختن طا-لبان، افغانستان در معرض محاصره اقتصادی قرار گرفته است. ایالات متحده ۹ میلیارد دالر از ذخایر ارز خارجی افغانستان را مسدود کرده و برای جلوگیری از انتقال وجوه توسط بانکها به این کشور، از قوانین تحریم استفاده کرده است.
عواقب آن کاملاً قابل پیش بینی بوده است. به گفته صندوق بینالمللی پول، اقتصاد افغانستان حدود یک سوم کاهش مییابد. سیستم بانکی سقوط کرده است و کسب و کارها بدون سرمایه و کشاورزان بدون بازار خرید هستند. نقدینگی از اقتصاد خارج شده و معیشت را از بین برده است. تورم بیداد میکند، در حالی که کاهش ارزش پول کشور را ناتوان به تامین مالی واردات دارو، ماشین آلات و مواد غذایی کرده است. بیش از نیمی از جمعیت پیش از تسلط طا-لبان با کمتر از ۱/۹۰ دالر در روز، یعنی خط فقر بینالمللی، زندگی میکردند.
پس از دو دهه جنگ در افغانستان، جامعه جهانی اکنون باید برای به دست آوردن یک صلح شکننده متحد شوند. این به معنای پایان دادن به محاصره اقتصادی است که حقوق بشری افغانهای آسیب پذیر را کمتر از فرمانهای حاکمان کنونی نقض میکند.