آیا ترامپ همکاری‌های امنیتی را با پاکستان افزایش می‌دهد؟
خبرگزاری دید: هنوز زود است که همکاری دو کشور در مورد بازداشت شریف‌الله را به عنوان مقدمه‌ای برای مشارکت جدید ضدتروریستی تلقی کنیم. از دیدگاه واشنگتن، روابط رو به رشد امنیتی ایالات متحده با هند و اتحاد پاکستان با چین، محدودیت‌ها و انگیزه‌های همکاری را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، دولت ترامپ منتقدان سرسختی نسبت به پاکستان در صفوف خود دارد.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا، در سخنرانی مشترک به کانگرس بسیاری را شگفت‌زده کرد، زیرا از پاکستان به خاطر کمک در بازداشت محمد شریف الله، یکی از اعضای گروه داعش-خراسان (IS-K)، قدردانی کرد. شریف الله متهم به ایفای نقش کلیدی در حمله‌ای در نزدیکی میدان هوایی کابل در آگست ۲۰۲۱ است که باعث کشته شدن تقریباً ۱۷۰ غیرنظامی افغانستان و ۱۳ سرباز امریکایی شد.
مقامات ارشد اطلاعاتی و امنیتی امریکا اطلاعات مربوط به موقعیت شریف الله را در اختیار همتایان پاکستانی‌اش قرار دادند و نیروهای پاکستانی او را در نزدیکی مرز با افغانستان ردیابی کردند. اسلام‌آباد هفته گذشته او را به ایالات متحده مسترد کرد.
در تماس تلفونی با اسحاق دار، وزیر امور خارجه پاکستان، پیت هگست وزیر دفاع امریکا، مایک والتز، مشاور امنیت ملی و فرماندهی مرکزی امریکا از پاکستان برای این همکاری قدردانی کردند. شهباز شریف نخست‌وزیر پاکستان، بعداً بر تعهد اسلام‌آباد برای “همکاری نزدیک” با واشنگتن در امور امنیتی تاکید کرد.
همکاری امریکا و پاکستان در بازداشت شریف‌الله و همچنین تصمیم قبلی ایالات متحده برای تخصیص تقریباً ۴۰۰ میلیون دالر برای حمایت از نگهداری ناوگان جنگنده‌های اف-۱۶ پاکستان، امیدواری‌هایی را در میان مقامات پاکستانی به‌وجود آورد مبنی بر این‌که دولت ترامپ آماده است همکاری‌های ضدتروریستی با این کشور را افزایش دهد.
پاکستان در سال‌های اخیر شاهد افزایش حملات تروریستی بوده است و شدت این تهدید رو به رشد در ۱۱ مارچ به وضوح نمایان شد، زمانی که گروه جدایی‌طلب ارتش آزادی‌بخش بلوچستان (BLA) یک قطار حامل بیش از ۴۰۰ مسافر را ربود و بسیاری را گروگان گرفت. مقامات پاکستان اعلام کردند که ۳۳ شبه‌نظامی و ۲۱ گروگان در عملیات امنیتی کشته شدند.
تحریم هفت‌ساله کمک‌های امنیتی امریکا به پاکستان و کاهش تمرکز راهبردی واشنگتن بر پاکستان پس از خروج امریکا از افغانستان، محدودیت‌هایی برای همکاری‌های دوجانبه ایجاد کرده است. با این حال، مقامات پاکستانی در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند نگرانی فزاینده امریکا در مورد داعش-خراسان را به اهرم فشار برای افزایش همکاری تبدیل کنند.
با این حال، هنوز زود است که همکاری دو کشور در مورد بازداشت شریف‌الله را به عنوان مقدمه‌ای برای مشارکت جدید ضدتروریستی تلقی کنیم. از دیدگاه واشنگتن، روابط رو به رشد امنیتی ایالات متحده با هند و اتحاد پاکستان با چین، محدودیت‌ها و انگیزه‌های همکاری را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، دولت ترامپ منتقدان سرسختی نسبت به پاکستان در صفوف خود دارد.
اگرچه امریکا و پاکستان هر دو داعش-خراسان را تهدید می‌دانند، اما درک آن‌ها از تهدیدهای گسترده‌تر همسو نیست. نگرانی اصلی اسلام‌آباد داعش-خراسان نیست، بلکه تحریک طالبان پاکستان (TTP) است که از افغانستان فعالیت می‌کند و به‌تازگی به‌عنوان قدرتمندترین گروه تروریستی در پاکستان شناخته شده است.
نیروهای پاکستانی در ماه‌های اخیر حملات مرزی را علیه پایگاه‌های تحریک طالبان پاکستان انجام داده‌اند که تنش‌های اسلام‌آباد با طالبان را تشدید کرده است. برای این‌که امریکا بتواند پاکستان را به هدف قرار دادن پایگاه‌های داعش-خراسان متقاعد کند، نیاز به اقدامات بیشتری خواهد بود. (علاوه بر این، طالبان—که رقیب داعش-خراسان است—خود علیه این گروه در افغانستان عملیات انجام داده است.)
بر خلاف گذشته، تحریک طالبان پاکستان در حال حاضر نه شهروندان و نه منافع ایالات متحده را هدف قرار نمی‌دهد. اما اگر همکاری امنیتی امریکا و پاکستان تقویت و آشکارتر شود، تحریک طالبان پاکستان ممکن است دوباره امریکا را به‌عنوان تهدید تلقی کند—سناریویی که دولت ترامپ تمایلی به آن ندارد.
علاوه بر این، با توجه به این‌که ایالات متحده عمدتاً نگران تهدید رو به رشد داعش-خراسان فراتر از افغانستان است، ممکن است دولت ترامپ به‌دنبال همکاری با کشورهایی خارج از این منطقه برای مقابله با گسترش این گروه باشد.
با این حال، هنوز هم امکان همکاری ضدتروریستی میان ایالات متحده و پاکستان وجود دارد. دو کشور پس از حملات ۱۱ سپتمبر برای دستگیری تروریست‌های القاعده همکاری نزدیکی داشتند. امروز، آن‌ها می‌توانند از گفت‌وگوهای ضدتروریستی که در دوران جو بایدن، رییس‌جمهور پیشین آغاز شد، بهره ببرند و فعالیت‌های اطلاعاتی مشترک در مورد داعش-خراسان، تحریک طالبان پاکستان و ارتش آزادی‌بخش بلوچستان را دنبال کنند.
(ایالات متحده هر سه گروه را به‌عنوان گروه‌های تروریستی معرفی کرده است.) با این حال، از دیدگاه دولت ترامپ، مطلوب‌ترین شکل همکاری با پاکستان احتمالاً بر معیارهای محدود و مشخصی متمرکز خواهد بود که عملیات شریف‌الله را تعریف کرد: مواردی که امریکا اطلاعاتی درباره شبه‌نظامیان مستقر در پاکستان دریافت می‌کند مبنی بر این‌که شهروندان امریکایی را تهدید کرده یا هدف قرار داده‌اند.
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
نویسنده: مایکل کوگلمن، نویسنده و رییس موسسه بخش جنوب آسیا در مرکز ویلسون
منبع: فارین پالیسی – Foreign Policy