چرا نتانیاهو تصمیم گرفت آتش‌بس را نقض کند؟
خبرگزاری دید: نتانیاهو با چندین اتهام فساد روبه‌رو است و محاکمه‌ای در انتظار اوست که به‌دلیل جنگ، بارها به تعویق افتاده است. روز سه‌شنبه، جلسه جدید دادگاه اسرائیل برای رسیدگی به پرونده‌های فساد نتانیاهو به دلیل ازسرگیری جنگ لغو شد.
اسرائیل صبح سه‌شنبه اعلام کرد که حمله نظامی به نوار غزه را از سر گرفته است. در نخستین موج حملات هوایی، بیش از ۴۰۰ فلسطینی، از جمله ۱۳۰ کودک، کشته و بیش از ۵۰۰ نفر زخمی شدند. به گزارش وزارت بهداشت غزه، جمعیت هلال احمر فلسطین اعلام کرد که چندین خانواده به طور کامل در این حملات نابود شده‌اند.
تهاجم جدید همچنین شخصیت‌های کلیدی در نهادهای مدنی غزه را هدف قرار داده است. این بخشی از راهبرد جدید اسرائیل است که هدفش تضعیف توانایی حماس برای اداره غزه از طریق هدف قرار دادن نه‌تنها رهبران نظامی حماس، بلکه رهبری مدنی آن نیز می‌باشد. یک منبع داخلی اسرائیلی که با هاآرتص صحبت کرده، تایید کرده است که این سیاست برای از بین بردن حاکمیت حماس در غزه اتخاذ شده است.
در بیانیه‌ای، دفتر رسانه‌ای دولت غزه کشته شدن اسام دعلس، هماهنگ‌کننده امور دولتی در غزه، محمود حطه، معاون وزیر عدلیه، احمد ابو وطفه، معاون وزیر داخله، و بهجت ابو سلطان، رییس سرویس امنیتی را اعلام کرد.
اما چه چیزی زمان‌بندی این حمله و تصمیم نتانیاهو برای بازگشت به جنگ را توضیح می‌دهد، در حالی که فشارهای داخلی برای ادامه آتش‌بس و تامین آزادی اسیران اسرائیلی افزایش یافته است؟ بررسی مذاکرات اخیر آتش‌بس پاسخ‌هایی برای این پرسش ارایه می‌دهد.
ازسرگیری حملات رژیم اسرائیل به غزه پس از تقریباً دو ماه از امضای توافق آتش‌بس با حماس که با میانجی‌گری مصر، قطر و ایالات متحده انجام شده بود، رخ داد. این تهاجم همچنین در پی بیش از یک ماه تلاش‌های ناموفق برای پیشبرد مرحله دوم این توافق صورت گرفت. هدف از این مرحله، آغاز مذاکرات برای پایان جنگ و بازسازی غزه در ازای آزادی تمامی اسرای اسرائیلی باقی‌مانده بود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هفته‌ها از ورود به مرحله دوم توافق خودداری کرده و به دنبال تمدید مرحله اول بود. هدف او این بود که بیشترین تعداد اسیران اسرائیلی را آزاد کند بدون این‌که به پایان جنگ در غزه متعهد شود.
سپس، در اوایل مارچ، اسرائیل گذرگاه رفح را بست و ورود هرگونه کمک انسان‌دوستانه به غزه را مسدود کرد. تاثیر این اقدام فوری بود: قیمت کالاها در سراسر نوار غزه سه برابر شد، نانوایی‌ها تعطیل شدند و سازمان‌هایی مانند آنروا توزیع کمک‌های بشردوستانه را محدود کردند. هفت شفاخانه باقی‌مانده که هنوز تا حدی فعال بودند، هشدار دادند که به‌دلیل کمبود سوخت برای جنراتورهای‌شان به زودی تعطیل خواهند شد. سازمان ملل متحد هشدار داد که گرسنگی بار دیگر بر جمعیت ویران‌شده غزه سایه افکنده است.
این اقدامات اسرائیل که ناقض شرایط آتش‌بس بودند، به عنوان تلاشی برای فشار بر حماس جهت امتیاز دادن در مورد شرایط پایان جنگ تلقی شد. به طور خاص، اسرائیل از حماس می‌خواست که کنترل غزه را رها کند و از خواسته‌اش مبنی بر خروج کامل اسرائیل از غزه، به‌ویژه از گذرگاه فیلا‌دلفی در مرز مصر، دست بکشد.
نتانیاهو بارها تاکید کرده بود که هیچ نقشی برای حماس یا تشکیلات خودگردان فلسطین در اداره غزه پس از جنگ قائل نخواهد شد. این موضع‌گیری، هرگونه مذاکره پس از جنگ با حماس را بی‌معنا می‌کرد.
خلاصه، اسرائیل تمام تلاش خود را به کار گرفت تا اجرای آتش‌بس را به تعویق بیندازد. اما هفته گذشته، حماس برنامه‌های اسرائیل را به هم ریخت. این گروه اعلام کرد که آماده است ایدان الکساندر، اسیر اسرائیلی-امریکایی، و بقایای چهار اسیر دیگر را در ازای “تعیین یک نقشه‌راه روشن برای مذاکرات در مورد مرحله دوم” آزاد کند.
نتانیاهو از این اقدام خشمگین شد، زیرا حماس اسرائیل را به پایبندی به توافقی که خودش امضا کرده بود، مجبور می‌کرد. او حماس را به “فریب‌کاری” و “جنگ روانی” متهم کرد و مدعی شد که این گروه “هیچ امتیازی نداده و سرسخت باقی مانده است.”
تنها راه خروج از این وضعیت برای نتانیاهو، نقض و نابود کردن کل توافق بود.
اما دلایل سیاسی داخلی نیز در پس تهاجم جدید رژیم اسرائیل وجود دارد.
متحدان راست افراطی نتانیاهو، که تا پیش از آتش‌بس اعضای کابینه او را تشکیل می‌دادند، خود آتش‌بس را به‌عنوان یک تسلیم غیرقابل قبول در برابر حماس تلقی می‌کنند و معتقدند که باید آن را لغو کرد.
نخست، رهبران اسرائیل در مورد تشکیل کمیته تحقیق برای بررسی شکست امنیتی حملات ۷ اکتوبر به توافق نرسیده‌اند.
دوم، خود نتانیاهو با چندین اتهام فساد روبه‌رو است و محاکمه‌ای در انتظار اوست که به‌دلیل جنگ، بارها به تعویق افتاده است. روز سه‌شنبه، جلسه جدید دادگاه اسرائیل برای رسیدگی به پرونده‌های فساد نتانیاهو به دلیل ازسرگیری جنگ لغو شد.
پس از بیش از یک سال و نیم از حمله بی‌امان اسرائیل، فلسطینی‌های غزه بار دیگر خود را گرفتار این بازی‌های سیاسی می‌بینند. این بار نیز، در بحوبحه سکوت تمام‌عیار جامعه بین‌المللی، که همچنان جان فلسطینی‌ها را بی‌ارزش می‌داند.
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
نویسنده: قسام مودی
منبع: موندویس – Mondoweiss