خبرگزاری دید: تناقض در گفتار و عمل حکومت سرپرست در بخش صحت کاملاً مشهود است. در حالی که این گروه از «بهبود خدمات عمومی» سخن میگوید، محدودیتهای شدید بر آموزش و اشتغال زنان، نظام صحی را فلج کرده است.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد با هشدار جدی اعلام کرده که کاهش کمکهای بشردوستانه، دسترسی ۶.۳ میلیون نفر در افغانستان به خدمات صحی را به خطر انداخته است. محدودیتهای مالی، ارائه خدمات درمانی را مختل کرده و صدها مرکز صحی را در آستانه تعطیلی قرار داده است.
به گفته منبع، این بحران بهویژه زنان و دختران را در مناطق محروم هدف قرار داده است. کمبود کلینیکهای سیار و خدمات مراقبتهای مادران، سلامت این گروه را به شدت تهدید میکند. نبود دسترسی به مراقبتهای پزشکی، مرگومیر ناشی از بیماریهای قابل پیشگیری را به شکل نگرانکنندهای افزایش داده است.
وابستگی تاریخی نظام صحی افغانستان به کمکهای بینالمللی، آن را در برابر کاهش حمایتها آسیبپذیر کرده است. قطع این کمکها، زیرساختهای صحی را در مناطق دوردست عملاً فلج کرده و دسترسی به خدمات پزشکی را برای میلیونها نفر غیرممکن ساخته است. این روند، سلامت عمومی جامعه را به مخاطره انداخته است.
هر سال، بیش از ۵۰ هزار کودک زیر پنج سال به دلیل فقدان مراقبتهای اولیه در کشور جان خود را از دست میدهند و بیماریهای قابل پیشگیری مانند عفونتها و سوء تغذیه، بهویژه در مناطق دورافتاده، به مرگومیر گسترده منجر شدهاند. فقدان امکانات زایمان ایمن نیز نرخ مرگومیر مادران را به سطح بحرانی رسانده است.
کمبود پزشکان زن، بهویژه در مناطق محافظهکار، مانعی جدی برای دسترسی زنان به خدمات درمانی ایجاد کرده است. این مشکل، شکاف جنسیتی در نظام صحی را عمیقتر کرده و سلامت نیمی از جمعیت را در معرض خطر قرار داده است. محدودیتهای فرهنگی، این بحران را بیش از پیش تشدید میکند.
سیاستهای حکومت سرپرست در منع آموزش زنان، توانایی تربیت کادر پزشکی زن را نابود کرده است. بسته شدن مراکز آموزش عالی صحی به روی دختران، شکاف جنسیتی را در طولانیمدت گسترش داده و سلامت زنان و کودکان را مستقیماً تهدید میکند. این محدودیتها، نظام صحی را از نیروی انسانی ضروری محروم ساخته است.
تناقض در گفتار و عمل حکومت سرپرست در بخش صحت کاملاً مشهود است. در حالی که این گروه از «بهبود خدمات عمومی» سخن میگوید، محدودیتهای شدید بر آموزش و اشتغال زنان، نظام صحی را فلج کرده است. این سیاستها، دسترسی زنان به خدمات پزشکی را کاهش داده و بحران را عمیقتر کرده است.
از سوی هم، کاهش کمکهای بینالمللی، خطر شیوع بیماریهای واگیر و بیثباتی اجتماعی را به همراه داشته است. بدون مداخله فوری، دستاوردهای سالهای گذشته در حوزه صحت در معرض نابودی قرار خواهد گرفت. این وضعیت، پیامدهای جبرانناپذیری برای سلامت و ثبات کشور به دنبال دارد.
کمبود دوا، تجهیزات پزشکی و پرسنل آموزشدیده، رنج مردم را دوچندان کرده است. این کاستیها، نظام صحی را در لبه پرتگاه فروپاشی قرار داده و بحران انسانی را تشدید کرده است. نبود زیرساختهای کافی، سلامت میلیونها نفر را به خطر انداخته است.
ریشههای این بحران در دههها جنگ، فقر و وابستگی به کمکهای خارجی نهفته است. وضعیت وخیم صحی افغانستان، که با هیچ کشوری در منطقه قابل مقایسه نیست، بدون اقدام فوری به یک فاجعه انسانی تبدیل خواهد شد. این شرایط شکننده، نیاز به مداخله عاجل را برجسته میکند.
بدون افزایش کمکهای بینالمللی و اصلاح سیاستهای داخلی، نظام صحی افغانستان در معرض فروپاشی کامل قرار دارد. ادامه محدودیتها و کمبود منابع، مرگومیر ناشی از بیماریهای قابل پیشگیری را افزایش داده و ثبات اجتماعی را تهدید میکند.
با این حال، سرمایهگذاری فوری در زیرساختهای صحی و آموزش کادر پزشکی، بهویژه زنان، برای نجات نظام صحی ضروری به نظر میرسد. رفع محدودیتهای آموزشی و شغلی زنان، تقویت کلینیکهای سیار و تأمین دوا، همراه با همکاری بینالمللی و تعهد حکومت سرپرست به اصلاح سیاستها، میتواند از فاجعه جلوگیری کند.