الکساندر دوبریندت، وزیر داخله آلمان، در بیانیه مطبوعاتی در ۱۸ جولای اعلام کرد: «ما موفق شدیم پرواز دیگری را برای اخراج مجرمان محکومشده به افغانستان سازماندهی کنیم.» این پرواز از لایپزیگ به کابل انجام شد و ۸۱ مرد افغانستانی که درخواست پناهندگیشان رد شده و محکومیت کیفری داشتند، در آن حضور داشتند.
به گفته دوبریندت، این پرواز به معنای تحقق وعده ائتلاف حاکم متشکل از بلوک میانهراست اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) و اتحادیه سوسیال مسیحی (CSU) و حزب میانهچپ سوسیال دموکرات (SPD) است.
آنها در توافقنامه ائتلافی خود اوایل امسال نوشتند: «ما اخراج افراد به افغانستان و سوریه را آغاز خواهیم کرد، و از مجرمان و افراد خطرناک شروع میکنیم.»
پروازهای اخراجی پیشتر نیز تحت دولت چپمیانه قبلی که در انتخابات عمومی ۲۳ فبروری ۲۰۲۵ شکست خورد، انجام شده بود.
با این حال، دوبریندت در چارچوب «حمله بازگشت به وطن» از تغییر سیاست سخن گفت. هدف این است که فشار بیشتری بر کشورها وارد شود تا شهروندانشان را بپذیرند.
در مورد افغانستان، این مسئله بهویژه حساس و پیچیده است زیرا آلمان هنوز طالبان را بهطور رسمی به رسمیت نشناخته است.
برآورد میشود که حدود ۳۷۷ هزار نفر با اصالت افغانستانی در حال حاضر در آلمان زندگی میکنند که بسیاری آنها به عنوان پناهجو آمدهاند.
گرچه درخواستهای پناهندگی برخی رد شده، اما بسیاری از آنها مجاز به ماندن هستند. طبق دادههای اداره فدرال مهاجرت و پناهجویان آلمان (BAMF) در ماه می، کمتر از ۱۱,۵۰۰ افغانستانی در آلمان ثبت شدهاند که باید این کشور را ترک کنند. معلوم نیست چه تعداد از این افراد، مجرم یا خطرناک هستند.
اخراج به افغانستان حتی پیش از بازگشت طالبان به قدرت نیز انجام میشد. این اقدام در آن زمان به دلیل وضعیت امنیتی شکننده بحثبرانگیز بود، و هنوز هم به دلیل نقض حقوق بشر ادامه دارد.
آلمان تلاش میکند این تصور را ایجاد نکند که با این اقدامات، مشروعیت بینالمللی طالبان را تقویت کند. دولت آلمان از «تماسهای فنی» سخن میگوید.
اخراجهای اخیر با واسطهگری دولت قطر انجام شدهاند. نقش قطر نقش میانجی است.
با این حال، توافقی صورت گرفته که حکومت فعلی افغانستان دو نماینده به آلمان بفرستد که در سفارت در برلین مستقر خمیشوند.
وظیفه این دیپلماتها حمایت از «پروازهای اخراجی برنامهریزیشده آینده» خواهد بود. این اولین بار است که حکومتی که آلمان به رسمیت نمیشناسد، کارکنان رسمی به آلمان اعزام میکند.
واضح است که آلمان و افغانستان وارد مرحله جدیدی از روابط شدهاند. با این حال، پس از آخرین پرواز اخراجی، فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، تأکید کرد: «به رسمیت شناختن دیپلماتیک رژیم طالبان موضوع بحث نیست. این کاملاً غیرقابل قبول است.»
با این حال، کنراد شتر، کارشناس افغانستان از مرکز بینالمللی مطالعات منازعات بن (BICC) معتقد است کشورهای دیگر ممکن است از روسیه پیروی کرده و حکومت طالبان را به رسمیت بشناسند. روسیه اوایل جولای حکومت طالبان را بهرسمیت شناخت.
شتر به روابط نزدیک افغانستان با کشورهایی مانند پاکستان و قطر اشاره کرد و گفت اگر این کشورها نیز از روسیه پیروی کنند، فشار سیاسی زیادی بر کشورهای غربی وارد خواهد شد.
او گفت: «و این احتمالاً همان نوع تحرک دیپلماتیکی است که طالبان امیدوارند با اقدام اخیر روسیه آغاز شود.»
نیکول دیتلهوف، پژوهشگر صلح و منازعه از دانشگاه فرانکفورت، به شدت از سیاست آلمان در قبال افغانستان انتقاد کرده است. او در روزنامه «تاگساشپیگل» نوشت: اخراجها غیرقابل پذیرشاند در صورتی که افراد اخراجشده در کشور خود در معرض شکنجه یا رفتار غیرانسانی باشند.
علاوه بر این، او پیشبینی کرده که این تغییر سیاست به اعتبار بینالمللی آلمان آسیب خواهد زد.
دیتلهوف به تصمیم دولت آلمان برای پایان دادن به برنامه پذیرش کارمندان سابق افغانستان که به ارتش آلمان کمک کرده بودند، اشاره کرد.
او پرسید: «چه کسی هنوز میتواند به کشوری اعتماد کند که به کارمندان غیرنظامیاش قول امنیت در آینده داده و سپس آنها را به حال خود رها میکند؟»
ترجمه و تلخیص: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
مارسل فورستِناوو
دویچه وله – DW