بحران‌های پی‌هم/ بیش از نیمی از جمعیت کشور هنوز هم به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند
خبرگزاری دید: خروج سریع جامعه بین‌المللی از افغانستان در اگست ۲۰۲۱، این کشور را در انزوا و هرج و مرج قرار داد. مسدود شدن کمک‌های اهداکنندگان باعث ورشکستگی کشور و ایجاد بحران انسانی و آسیب‌پذیریش در برابر بلایای طبیعی شد. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل تخمین می‌زند که بیش از نیمی از جمعیت هنوز هم به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.
افغانستان با شکست دیگری روبروست. این بار، بلایای طبیعی جان مردم را می‌گیرد و جوامع را ویران می‌کند؛ امری که منجر به این دیدگاه یا اتهام می‌شود که طا-لبان قادر نیستند – یا نمی‌خواهند – مشکلات را حل کنند. اگر طا-لبان در مورد حکومت بر افغانستان جدی هستند، باید کمک بگیرند.
باران‌های شدید باعث سیل‌های ویران‌گر در شمال افغانستان شده است و شهرها و روستاها را درنوردیده و خانه‌ها را از بین برده است. ولایت بغلان بیشترین آسیب را دیده است. برنامه جهانی غذا می‌گوید بیش از ۳۰۰ نفر جان باخته‌اند.
ولایت‌های بدخشان، غور و هرات را نیز سیل برده است. بنا بر گزارش‌ها، جاده اصلی کابل به شمال افغانستان بسته شده که مانع تلاش‌های امدادی شده است.
ارشاد ملک، رییس بخش افغانستان سازمان نجات کودکان Save the Children گفته است که “زندگی و معیشت از بین رفته است” و “کودکان همه چیز را از دست داده اند”. به گفته این سازمان غیردولتی، اکنون ۴۰ هزار کودک بی‌خانمان هستند. پیش‌بینی می‌شود که تعداد کشته‌ها و آواره‌ها طی روزهای آینده پیش از کاهش سیل افزایش یابد.
ماه گذشته، سیل ده‌ها نفر را در افغانستان کشت و هزاران نفر را به کمک‌های بشردوستانه نیازمند ساخت. در جولای گذشته، سیل‌های شدید حدود ۶ هزار نفر را در هشت ولایت تحت تأثیر قرار داد و ۴۰ کشته و ۳۰ زخمی بر جای گذاشت.
دشت‌های خشک و تمایل به بارندگی شدید، افغانستان را در برابر تغییرات آب و هوایی آسیب‌پذیر می‌کند – یعنی این کشور به شدت بین خشکسالی و سیل قرار گرفته است.
طا-لبان به خاطر واکنش ضعیف در مقابل سیل مورد انتقاد قرار گرفته و از سوی جوامع آسیب‌دیده به کم‌کاری متهم شده‌اند. بسیاری روستاها به حالت خودشان رها شده تا خود برای نجات افراد گرفتار در سیل دست و پنجه نرم کنند. طا-لبان به رسانه‌ها گفته‌اند که در حال رساندن غذا و دارو به مناطق سیل‌زده و “جستجوی قربانیان احتمالی زیر گل و لای و آوار” هستند.
واقعیت این است که نهادهای کمک‌رسانی بین‌المللی تا حدودی این کم‌کاری طا-لبان را جبران کرده‌اند. برنامه جهانی غذا، سازمان پزشکان بدون مرز و فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و جمعیت هلال احمر همه کمک‌های نجات‌بخش ارایه کرده‌اند. این یک امر رایج در افغانستان است، زیرا این کشور همواره برای رسیدگی به بلایای طبیعی و اداره امور به دریافت کمک متکی است. این موضوع توسط وزیر اقتصاد طا-لبان تایید شد که از سازمان ملل متحد خواست تا مداخله کند.
این نخستین بار نیست که این گروه به کم‌کاری و سستی در رسیدگی به مشکلات مردم متهم می‌شود. اکتوبر گذشته، طا-لبان به دلیل کم‌کاری و واکنش کند برای رسیدگی به رویداد زمین‌لرزه که ولایت هرات را ویران و هزاران نفر را کشت، مورد انتقاد قرار گرفت. در آن زمان، نهادهای امدادی گفتند که طا-لبان آمادگی خوبی نداشتند و این گروه را به دخالت و مدیریت ضعیف متهم کردند.
این همه به طور حتم تقصیر طا-لبان نیست. خروج سریع جامعه بین‌المللی از افغانستان در اگست ۲۰۲۱، این کشور را در انزوا و هرج و مرج قرار داد. مسدود شدن کمک‌های اهداکنندگان باعث ورشکستگی کشور و ایجاد بحران انسانی و آسیب‌پذیریش در برابر بلایای طبیعی شد. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل تخمین می‌زند که بیش از نیمی از جمعیت هنوز هم به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.
واضح است که افغانستان به کمک نیاز دارد. طا-لبان برای حل مشکلات این کشور به‌ویژه در مورد بلایای طبیعی باید از جامعه بین‌المللی کمک بخواهند.
مشکل طا-لبان این است که غرب تا حد زیادی از افغانستان خارج شده و بیشتر به وقایع خاورمیانه، به‌ویژه جنگ اسراییل در غزه، متمرکز است. ایالات متحده و متحدانش نیز قاطعانه از تایید یا کمک به طا-لبان امتناع کرده‌اند، مگر این‌که طالبان سابقه حقوق بشری شان را در مورد زنان و اقلیت‌ها بهبود بخشند، کاری که این گروه تاکنون از انجام آن خودداری کرده است.
پاسخ می‌تواند چین باشد، زیرا پکن از زمان بازگشت به قدرت با طا-لبان در تعامل بوده است. در حالی که چین رسما این گروه را به رسمیت نشناخت، اما در ۲۰۲۳ سفیری را به کابل فرستاد و در اوایل سال جاری از نماینده طا-لبان در پکن استقبال کرد و حکومت طا-لبان را به جز نامش به رسمیت شناخت. چین همچنین به دنبال سرمایه‌گذاری در افغانستان بوده و به دنبال سود بردن از ثروت معدنی دست‌نخورده این کشور است.
چین همچنین سابقه طولانی در مقابله با سیل و زلزله دارد. طا-لبان می‌توانند از تخصص‌های چین برای مقابله با سیل استفاده کنند.
اما با آن‌که چین به خاطر منافع اقتصادی و سیاسی مشتاق سرمایه‌گذاری در افغانستان بوده است، در ارایه کمک‌های بشردوستانه عقب مانده است. پکن گفته است که طی دو سال گذشته ۳۰۰ میلیون یوان (۴۱.۵ میلیون دالر) به طا-لبان کمک کرده است. چیزی که بسیار کم‌تر از ۲ میلیارد دالری است که ایالات متحده از اگست ۲۰۲۱ به این طرف تامین کرده است. چین می‌تواند در زمینه کمک‌های بشردوستانه کارهای بیشتری انجام دهد.
این فرصتی برای هر دو طرف است. طا-لبان می‌توانند خود را رهبران کمیاب نشان دهند و به افغانستانی‌ها نشان دهند که می‌توانند با تلاش برای حل برخی از پیچیده‌ترین مشکلات کشور، به طور موثر حکومت کنند.
چین می‌تواند با تضعیف غرب در افغانستان و مردم آن سرمایه‌گذاری بیشتری کند و به بازسازی این کشور کمک کند و آن را به مکانی امن‌تر برای تجارت تبدیل کند. به نظر می‌رسد این یک سناریوی برد-برد باشد.
خطر برای طا-لبان زیاد است. پس از بیش از دو سال حکومت، حاکمان فعلی افغانستان هیچ دستاوردی ندارند. تا زمانی که آن‌ها نتوانند به افغانستانی‌ها ثابت کنند که توانایی اداره کشور را دارند، هرگز در داخل و خارج از کشور مشروعیت نخواهند یافت.
چین می تواند راه‌حل باشد، اگر طا-لبان آن قدر مغرور نباشد که بخواهند.
نویسنده:کریس فیتزجرالد
منبع: سوت چاینا مورنینگ پست – South China Morning Post
