آیا هند در پی نابودی کامل ساختار تولید تروریزم پاکستان است؟
خبرگزاری دید: دیپلماسی فعال هند، مقابله با تروریزم را در صدر دستور کار توافقات دوجانبه و چندجانبه قرار داد. در بیانیه مشترک هند و امریکا، از پاکستان خواسته شد که عاملان حملات ۲۶/۱۱ بمبئی و پتهانکوت را به‌دست عدالت بسپارد و اطمینان حاصل کند که از خاکش برای انجام حملات تروریستی مرزی استفاده نمی‌شود. این پیامی قوی به پاکستان بود تا حمایت از گروه‌های تروریستی در خاکش را متوقف کند.
با وجود انکار رهبران پاکستانی، حتی ذره‌ای تردید وجود ندارد که این اقدام [حمله تروریستی پهلگام در کشمیر] با دستور فرمانده فعلی ارتش پاکستان انجام شده است. از سال ۲۰۱۹، زمانی که ماده ۳۷۰ قانون اساسی هند لغو شد، این تحولات برای ارتش پاکستان و گروه‌های تروریستی مستقر در این کشور، ناامیدکننده بود.
سه عامل در این میان نقش داشتند:
نخست، اوضاع در منطقه به‌طرز قابل توجهی رو به بهبود رفت. حملات تروریستی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت و جذب نیروهای محلی برای گروه‌های تروریستی نیز کاهش یافت. همزمان، رشد اقتصادی به ۷.۸ درصد رسید. بخش گردشگری نیز شاهد رشد قابل توجهی بود که فرصت‌های شغلی برای جوانان محلی ایجاد کرد. با تدابیر امنیتی بهتر، نفوذی‌ها در مرز خنثی شدند. ارتش پاکستان مشاهده کرد که ابزار اصلی نفوذش بر سیاست پاکستان در حال از دست رفتن است.
این وضعیت برای ارتش پاکستان نگران‌کننده بود، چرا که همواره از تروریزم در کشمیر برای منحرف کردن توجه مردم پاکستان از مشکلات اقتصادی و سیاسی استفاده می‌کرد.
دوم، تحولات منطقه‌ای نیز بر خلاف منافع آن‌ها پیش رفت. سلطه ارتش پاکستان بر سیاست این کشور با افزایش قدرت تحریک طالبان پاکستان (TTP) به چالش کشیده شد. روابط میان طالبان افغانستان و پاکستان وخیم شد و مشکلات ارتش پاکستان را افزایش داد.
در بلوچستان، گروه‌های آزادی‌بخش بلوچ BLA و BLF حملات خود علیه نهادهای پاکستانی را افزایش دادند. همزمان، اقتصاد پاکستان در وضعیت بحرانی قرار داشت و این کشور مجبور بود بارها از نهادهای مالی بین‌المللی درخواست تعویق بازپرداخت بدهی‌ها و دریافت وام کند.
سوم، دیپلماسی فعال هند، مقابله با تروریزم را در صدر دستور کار توافقات دوجانبه و چندجانبه قرار داد. در بیانیه مشترک هند و امریکا، از پاکستان خواسته شد که عاملان حملات ۲۶/۱۱ بمبئی و پتهانکوت را به‌دست عدالت بسپارد و اطمینان حاصل کند که از خاکش برای انجام حملات تروریستی مرزی استفاده نمی‌شود. این پیامی قوی به پاکستان بود تا حمایت از گروه‌های تروریستی در خاکش را متوقف کند.
در بیانیه مشترک با روسیه نیز به گروه‌های تروریستی مستقر در پاکستان اشاره شده بود. علاوه بر این، هند و روسیه در ۲۰۲۱ توافق کردند که برای مشورت درباره مقابله با گسترش ایدیولوژی تروریستی و تهدیدات مواد مخدر از خاک افغانستان یک کانال دایمی ایجاد کنند. مشارکت‌های راهبردی اخیر هند با چندین کشور نیز شامل همکاری در حوزه مقابله با تروریزم بوده است. در نتیجه، پاکستان در موضوع تروریزم به حاشیه رانده شد.
در این شرایط در حال تغییر سریع، ارتش پاکستان تلاش کرد ناآرامی ایجاد کرده و میزان افراطیت و رادیکالیزه‌شدن را افزایش دهد.
هند در حال بررسی روش‌های موثر برای نابودی زیرساخت‌های تروریستی است. هند درک می‌کند که تروریزم تنها زمانی از بین می‌رود که سیستم‌های حمایتی آن — یعنی تأمین مالی، تسلیحات و سربازگیری — از بین برود و کاملاً نابود شود.
البته، هند برای تحت فشار گذاشتن پاکستان به حمایت بین‌المللی نیاز خواهد داشت.
رویکرد تعلل‌گونه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) آسیب‌زننده است. این نهاد، پاکستان را در فهرست خاکستری قرار می‌دهد و سپس فقط بر مبنای بیانیه‌های پاکستان، نامش را از این فهرست خارج می‌کند. این نهاد باید به‌طور مستقل صحت‌سنجی کند و با پاکستان مماشات نکند. سایر کشورها نیز باید نقش ساختاری نهادهای پاکستانی در صدور تروریزم را ببینند و با اعمال تحریم‌های شدید، پاکستان را مجبور کنند که کارخانه‌های تولید تروریزم خود را تعطیل کند.
تلخیص و ترجمه: سید طاهر مجاب – خبرگزاری دید
نویسنده: اس. دی. پرادهان، رییس اسبق کمیته مشترک اطلاعات هند.
منبع: تایمز آف اندیا – ToI