تشکیل دولت همه شمول هرگز تهدید نیست

نویسنده: حفیظ‌الله رجبی

خبرگزاری دید: تشکیل حکومت همه شمول در نفس خود استفاده از تمام ظرفیت های موجود در افغانستان برای برقراری صلح و امنیت و رفاه اقتصادی ست و هرگز نباید آن را یک تهدید قلمداد کرد. همان طور که تشکیل حکومت وحدت ملی در شرایط آن روز افغانستان توانست از بروز بسیاری از حوادث تلخ ممکن جلوگیری کند امروز نیز گروه حاکم باید به وساطت و میانجیگری صادقانه کشورهای منطقه و جهان احترام بگذارد و اجازه دهد افغانستان خانه تمام افغانستانی ها باقی بماند.

چین و تاجیکستان حمایت خود از تشکیل یک دولت همه شمول با مشارکت تمام اقوام، مذاهب و گروه های سیاسی موجود در افغانستان را اعلام کردند.
به گزارش رسانه ها، در اعلامیه مشترک پس از دیدار روز گذشته جمعه پانزده سرطان روسای جمهور چین و تاجیکستان تاکید شد افغانستانی مستقل، متحد و دارای یک دولت همه شمول به نفع تمام شهروندان افغانستان و کشورهای منطقه  خواهد بود.
در اعلامیه بر مبارزه با تروریزم و مواد مخدر در افغانستان اشاره و خاطرنشان گردید استقرار صلح و ثبات در افغانستان صلح و ثبات در  کشورهای همسایه افغانستان را نیز به دنبال خواهد داشت.
از سویی هم، سران سازمان همکاری های شانگهای در نشست اخیر خود در آستانه، پایتخت قزاقزستان، بر تشکیل دولت همه شمول در افغانستان تاکید نمودند.
با نگاهی به واکنش های کشورهای منطقه و جامعه بین المللی نسبت به آنچه در نزدیک به چهارسالی که از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان گذشته است می توان گفت مادامیکه تشکیل یک دولت همه شمول به صورت جدی از سوی گروه حاکم کنونی مورد توجه قرار نگیرد، صلح و ثبات و به دنبال آن پیشرفت اقتصادی در افغانستان به عنوان یک رویا باقی خواهد ماند.
در تایید این مدعا کافیست نگاهی به تاریخ افغانستان انداخت تا مشخص شود حذف و نادیده گرفتن هرگز چاره کار نبوده است. این داستان در کنفرانس بن هم اتفاق افتاد و همگان شاهد بودند که چه طور این پاشنبه آشیل در نهایت افغانستان را یک بار دیگر به سوی نابودی و جنگ چرخاند. به باور کارشناسان امر اگر در کنفرانس بن کمی عاقلانه تر و همه شمول تر رفتار و طالبان نیز دعوت می شد شاید افغانستان شرایط به مراتب بهتری را تجربه می کرد. براساس عرف سیاسی حکومت در یک کشور بدون توجه به خواسته های مردم محکوم به شکست است و در افغانستان این قضیه از حساسیت بیشتری برخوردار است چراکه افغانستان تنوع قومی بیشتری دارد.
با در نظرداشت اوضاع میدانی کنونی در افغانستان حتی اگر بر اساس یک فرض غلط تحصیل و کار زنان و دختران را بتوان یک مساله داخلی دانست اما تشکیل یک دولت همه شمول را هرگز نمی توان یک مساله داخلی دانست. در دنیای مدرن امروز کشورهای به مدد تکنولوژی چنان در هم تنیده شده که یک کشور بدون سطح مناسبی از تعامل با کشورهای منطقه و جهان نمی تواند خواسته ها و نیازهای مردمش را تامین کند. امروز اقتصاد و سیاست چنان به هم گره خورده اند که یکی بدون دیگری معنایی ندارد: یک کشور فقیر هرگز نمی تواند انتظار یک حکومت خوب را داشته باشد چراکه تمام انتقادات و اعتراضات با توسل به زور سرکوب می شود. همان طور که اقتصاد شکوفا و پویا حکومت داری خوب را به دنبال خواهد داشت چراکه یکی از مولفه های حکومتداری خوب رفاه عمومی ست.
تشکیل حکومت همه شمول در نفس خود استفاده از تمام ظرفیت های موجود در افغانستان برای برقراری صلح و امنیت و رفاه اقتصادی ست و هرگز نباید آن را یک تهدید قلمداد کرد. همان طور که تشکیل حکومت وحدت ملی در شرایط آن روز افغانستان توانست از بروز بسیاری از حوادث تلخ ممکن جلوگیری کند امروز نیز گروه حاکم باید به وساطت و میانجیگری صادقانه کشورهای منطقه و جهان احترام بگذارد و اجازه دهد افغانستان خانه تمام افغانستانی ها باقی بماند.
اگرچه پذیرش این نکته که حکومت جمهوری پیشین عملکرد رضایت بخشی برای مردم افغانستان داشت خیلی سخت به نظر می رسد چراکه حکومت های کرزی و غنی به صورت تمام قد گوش به فرمان امریکا و غرب بود و اراده مردم در آنها صفر انگاشته شده بود و در نهایت همین وابستگی و نادیده گرفتن خواست و اراده مردم موجبات نابودی آن را فراهم ساخت اما در نظام سیاسی جدید پس از سال دو هزار و یک در افغانستان  حداقل به صورت ظاهری هم که شده بود شعار دموکراسی سرداده می شد.
با این همه باید گفت اکنون که کشورهای همسایه افغانستان، کشورهای منطقه و حتی جامعه بین المللی روی تشکیل حکومت همه شمول در افغانستان توافق نظر دارند، بسیار پسندیده است که به این اتفاق نظر به چشم یک فرصت طلایی نگاه شود و نگاه های قوم گرایانه و انحصارطلبانه کنار گذاشته شود. تشکیل دولت همه شمول در افغانستان نیاز به یک وساطت صادقانه منطقه ای و بین المللی دارد چراکه رسیدن به قدرت در افغانستان همواره با یک جانبه گرایی و زور همراه بوده است.