طرح روسیه برای روابط با طا-لبان؛ آیا امریکا از منطقه دور میشود!
تحلیلگران میگویند که برنامهای برای استقرار نیرو یا پرسونل روسی در افغانستان وجود نخواهد داشت، بل مسکو صرف از طا-لبان در مبارزه با داعش-خراسان و سایر گروههای تروریستی از آسیای مرکزی پشتیبانی میکند
تحلیلگران میگویند طرح روسیه برای حذف طا-لبان از فهرست سازمانهای تروریستی ممنوعه، نشان میدهد که این کشور خواهان روابط نزدیکتر با طا-لبان است، زیرا تلاش میکند نفوذ ایالات متحده را در منطقه از بین ببرد.
چند هفته پس از حمله افراد مسلح به سالون کنسرت و انجام انفجارها و کشته شدن حدود ۱۴۰ نفر، مسکو گفت که با رهبران طا-لبان صحبت میکند و روی ایجاد این تغییر کار خواهند کرد. گروه داعش مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی شاخه خراسان این گروه را مقصر دانستند.
با این حال، مسکو تلاش کرد انگشت اتهام را به سمت اوکراین و واشنگتن نشانه بگیرد.
حکومت طا-لبان برای مبارزه با داعش-خراسان که در افغانستان پایگاهی مستحکم پیدا کرده، مبارزه کرده است. یک روز قبل از حمله مسکو، ستیزهجویان داعش-خراسان دستکم سه افغانستانی را در قندهار کشتند و دهها تن را زخمی کردند. به گفته تحلیلگران، حمله مسکو به کرملین و طا-لبان این انگیزه را داده است تا نه تنها با داعش، بل با ایالات متحده نیز مبارزه کنند، چون آن را تهدید مشترک میدانند.
بارنت روبین مدیر مرکز همکاریهای بینالمللی در دانشگاه نیویارک در مصاحبهای گفت: «وقتی تروریستها به روسیه حمله میکنند، روسها معتقدند که تروریستها مخفیانه توسط ایالات متحده کمک یا حمایت میشوند». این در حالی بود که ایالات متحده در روزهای قبل به مسکو درباره حمله احتمالی یک گروه مستقر در افغانستان هشدار داده بود.
روبین که مشاور دولت ایالات متحده در امور افغانستان و پاکستان است، افزود که طا-لبان در عین حال، مایل به ایجاد روابط بهتر با واشنگتن هستند، اما حاضر نیستند در مقابل خواستههای ایالات متحده تسلیم شوند. به این ترتیب، به رسمیت شناخته شدن آنها از سوی روسیه با اهداف شان مطابقت دارد.
روبین گفت: «من تصور میکنم که طا-لبان تلاش دارند ایالات متحده را از مرزهای خود دور نگه دارند و به روسها به چشم شرکای قابل اعتماد میبینند».
زردشت شمس، دیپلمات سابق افغانستان در پاکستان میگوید که این اقدام روسیه موقعیت طا-لبان را در منطقه تقویت میکند.
شمس گفت: «خارج شدن از فهرست مسلماً روحیه طا-لبان و اعتبار بینالمللی آنها را افزایش میدهد و نظم جهانی ایالات متحده را که به طور سنتی تصمیم میگیرد کدام افراد خوب و چه کسانی بد هستند، به چالش میکشد».
اما اینکه آیا آنها میتوانند به طور مشترک با داعش-خراسان مقابله کنند، تردید وجود دارد. از زمانی که طا-لبان از طریق توافق صلح با واشنگتن در سال ۲۰۲۱ به قدرت بازگشتند، بسیاری نگرانیهای شان را در مورد پوتانسیل نیروهای افراطی در تجدید قوا در منطقه مطرح کردند.
سازمان ملل به روابط گرم طا-لبان با گروههای افراطی مانند القاعده و تحریک طا-لبان پاکستان اشاره کرد.
سازمان ملل در گزارشی که در ماه می سال گذشته منتشر شد، با اشاره به داعش-خراسان گفت: «طا-لبان بی سر و صدا درخواست پشتیبانی اطلاعاتی و لوجستیکی برای مبارزه با داعش-خراسان کرده اند و خود را به عنوان شریک مبارزه با تروریزم معرفی میکنند».
با توجه به روابط نزدیکی که طا-لبان با القاعده، تحریک طا-لبان پاکستان و دیگر گروههای تروریستی دارند، خطر قابل توجهی در مورد این امکان وجود دارد که به طا-لبان اجازه داده شود تا علیه کدام گروههای تروریستی اقدام کنند و علیه کدام گروههای تروریستی اقدام نکنند.
یک دیپلمات سابق افغانستانی میگوید که افغانستان تحت حاکمیت طا-لبان در یک چرخه معیوب قرار دارد که هیچ دولتی، دیگر آن را به رسمیت نمیشناسد.
نجیب ننگیال که نماینده افغانستان در واشنگتن بود، گفت: «در چنین شرایطی که طا-لبان توسط کسی به رسمیت شناخته نمیشود، افغانستانیها از مسایل اقتصادی به شدت رنج میبرند، افغانستان آسیب بیشتری خواهد دید».
طا-لبان چه بخواهند و چه نخواهند، سازمانهای تروریستی پناهگاههای امنی در افغانستان خواهند داشت.
تحلیلگران میگویند که برنامهای برای استقرار نیرو یا پرسونل روسی در افغانستان وجود نخواهد داشت، بل مسکو صرف از طا-لبان در مبارزه با داعش-خراسان و سایر گروههای تروریستی از آسیای مرکزی پشتیبانی میکند.
ننگیال گفت: «فکر نمیکنم روسیه با طا-لبان نیروی مشترک علیه داعش تشکیل دهد.»
طا-لبان نیز آن را نمیپذیرند زیرا استقلال و آرمان مذهبی آنها را زیر سوال میبرد.
سپس، داعش-خراسان آنها را به عنوان متحدان روسیه و سایر کشورهای غیر اسلامی برچسب میزند و از این امر علیه آنها برای سربازگیری استفاده میکند.
در حال حاضر، کودتای روابط عمومی از اقدام روسیه میتواند برای طا-لبان کافی باشد. یک مقام بلندپایه طا-لبان که خواست نامش فاش نشود زیرا صلاحیت صحبت با رسانهها را نداشت، میگوید: «البته ما خوشحالیم و معتقدیم که نه تنها روسیه، بل همه کشورهای منطقه باید ایتلافی علیه تروریزم تشکیل دهند.»