پاکستان میتواند در مورد افغانستان بهتر عمل کند
مترجم: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: زمان آن فرا رسیده است که پاکستان به تدریج خود را از موضع “اجماع منطقهای” دور و فضای دیپلماتیک بیشتری برای خود ایجاد کند. پاکستان باید در رایزنیهای محتاطانه با کابل روابط دیپلماتیک کامل را در سطح سفیر با افغانستان احیا کند.
سه سال پیش، بازگشت طالبان به قدرت اجتنابناپذیر بود. ایالات متحده و متحدانش پس از نزدیک به دو دهه جنگ حتی به پیروزی نزدیک نمیشدند و پروژه شکستخورده «ملتسازی» ناهماهنگ بود و تریلیونها دالر را به باد داده بود.
زمانی که سرانجام خروج ایالات متحده در آگست ۲۰۲۱ فرا رسید، خیلی هم شگفتآور نبود که دچار هرج و مرج مطلق شد. نیروهای امریکایی نه تنها با عجله خارج شدند، بلکه تجهیزات نظامی پیشرفتهای را نیز برای طالبان افغانستان بر جای گذاشتند که توانستند کابل را بدون ریختن خون در ۱۵ آگست همان سال تصرف کنند. تا پایان ماه، تمامی نیروهای خارجی افغانستان را ترک کردند و رییس جمهور اشرف غنی نیز از کشور گریخت.
با این حال، به نظر میرسید که «سقوط کابل» برای پاکستان یک تحول خوب باشد. عمران خان، نخستوزیر پاکستان، حتی پیروزی طالبان را به عنوان آزادی افغانستان از “غل و زنجیر بردگی” توصیف کرد. بدیهی است که این امر به نفع واشنگتن دی.سی نبود.
با این همه، طالبان روی اسلامآباد حساب میکردند تا رهبری دیپلماتیک را در به رسمیت شناختن حکومت “مشروع” شان کمک کند. اما برعکس پاکستان خیلی زود بهطور صریح بیان کرد که به صورت انفرادی عمل نخواهد کرد و اینکه بهرسمیتشناسی طالبان در نتیجه اجماع گستردهتر منطقهای حاصل خواهد شد.
همه چیز از اینجا شروع شد و از آن به بعد، پاکستان پیشرفتهای دیپلماتیک را در افغانستان به ضرر خود از دست داده است. در جریان نشست فوقالعاده شورای وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در مورد افغانستان که در دسمبر ۲۰۲۱ در اسلامآباد برگزار شد، هیئت طالبان به رهبری امیرخان متقی وزیر خارجه موقت در ردیف آخر نشست.
این در حالی است که کرسی افغانستان در این کنفرانس خالی مانده بود. متقی در عکس دستهجمعی رسمی وزرای خارجه نیز غایب بود. کابل خشمش را نشان داد و با عدم اعزام وزیر خارجه به ۴۸مین نشست وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی در اسلامآباد در مارچ ۲۰۲۲، پاکستان را نادیده گرفت.
در حالی که حکومت طالبان در رسیدگی به نگرانیهای واقعی پاکستان صادق به نظر نمیرسد، اما بازگرداندن اجباری دهها هزار پناهجوی افغانستان از پاکستان به کشورشان تنشهای عمیق و قابل اجتنابی ایجاد کرد.
علاوه بر این، بسته شدن مرزها بهروی تجارت و حملات نظامی پاکستان در داخل افغانستان که شبهنظامیان تیتیپی را هدف قرار میدهد، بر تنشهای دوجانبه افزود.
روابط دوجانبه دو کشور در حال حاضر در پایینترین سطح خود قرار دارد. انتظارات متقابل در سه سال گذشته شکل نگرفت. اما خطرات برای پاکستان بسیار بیشتر از حکومت موقت طالبان است.
پاکستان باید از چین و امارات یاد بگیرد. من در سه سال گذشته گفتهام و نوشتهام که اسلامآباد باید با چین در مورد افغانستان همکاری نزدیک داشته باشد. مکانیزم سهجانبهای که قبل از بازگشت طالبان به قدرت وجود داشت، باید به سرعت احیا میشد. اما تا اینجا که اینطور به نظر نمیرسد. زمان آن فرا رسیده است که پاکستان به تدریج خود را از موضع “اجماع منطقهای” دور و فضای دیپلماتیک بیشتری برای خود ایجاد کند، همانطور که چین و امارات متحده عربی نیز چنین کرده است.
پاکستان باید در رایزنیهای محتاطانه با کابل روابط دیپلماتیک کامل را در سطح سفیر با افغانستان احیا کند.
اگر این امر به نحوی همزمان با عربستان سعودی انجام شود، شاید پاکستان بتواند بهتر عمل کند.
نویسنده: عبدالباسط
منبع: عرب نیوز – Arab News