حکایت ترامپ و بیبیسی
خبرگزاری دید: راز اصلی این است که بیبیسی در این سالهای دور و دراز، کارش نه نشر خبر که ساختن خبر بوده است. خبرساختن به معنی دست بردن به ساختار و محتوای حوادث، کم و زیاد کردن واقعیت و ترمیم و تعمیر آن متناسب با انگیزههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است.
اصل خبر را همه ما شنیدهایم، ترامپ تهدید کرده است که بیبیسی را به خاطر دست بردن به سخنانش به دادگاه خواهد کشاند و درخواست غرامت یک میلیارد دالری خواهد کرد. این را هم میدانیم که مدیر کل بیبیسی و مدیر بخش خبر آن بلافاصله بعد از شکایت آقای ترامپ استعفاء دادهاند. حالا پرسش این است که چه چیزی باعث اینهمه وحشت و ترس در بیبیسی شده است؟ آیا درخواست غرامت یک میلیارد دالری چنین لرزه بر اندام بیبیسی انداخته است و یا ریشه ترس در جای دیگری است؟
به نظر من زلزله در بیبیسی نه به خاطر درخواست غرامت ترامپ و نه ترس از او و نه حتی بابت اشتباه فاحشی است که تیم تهیهکننده مستند «ترامپ؛ شانس دوباره» مرتکب شده است. زلزله اصلی به خاطر پرده برافتادن از یک راز مگوی و دردناکی است که میتواند از نظر حرفهای پایان کار بیبیسی تلقی شود. راز اصلی این است که بیبیسی در این سالهای دور و دراز، کارش نه نشر خبر که ساختن خبر بوده است. خبرساختن به معنی دست بردن به ساختار و محتوای حوادث، کم و زیاد کردن واقعیت و ترمیم و تعمیر آن متناسب با انگیزههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است.
آقای ترامپ در آن سخنرانی جنجالیاش این سه جمله زیر را بیان کرده است، اما این جملهها هرکدام جداگانه و در پسزمینههای فکری ـ فرهنگی (کانتکس) خاصی بیان شده است.
ما به سمت ساختمان کنگره می رویم
من آنجا با شما خواهم بود
ما میجنگیم، ما سخت میجنگیم.
کاری که تیم خبرساز بیبیسی کرده این بوده که این سه جمله جدا از هم را کنار هم گذاشته است:
«ما به سمت ساختمان کنگره میرویم… و من آنجا با شما خواهم بود و ما میجنگیم. ما سخت میجنگیم.»
و این یعنی ویران کردن ترامپ، به دست (به زبان) خود ترامپ.
حالا فرض را بر این بگذاریم که کسی متوجه این دستکاری ویرانگرانه بیبیسی نمیشد، در این صورت همهچیز به همان شکلی پیش میرفت که بیبیسی میخواست. ترامپ عملا به دست خود ترامپ ویران شده بود.
واقعیت این است که نه ترامپ و نه حتی تیم همراهش، بلکه روزنامه دیلیتلگراف بود که پرده از این راز مگوی بیبیسی برداشت و باعث سکته قلبی مدیر کل آن گردید.
حالا تصور کنید که نه پای ترامپ در میان باشد و نه سرک کشیدنهای دیلیتلگراف، آیا بازهم پرده سیاهکاریهای بیبیسی برخواهد افتاد؟ نه. بیبیسی مثل همیشه با اکت و ادای «حرفهای» و به عنوان یک رسانه کاملا بیطرف و منصف، میداندار معرکه خواهد بود. واقعیت این است که سنگ بنای اصلی بیبیسی بر خبرسازی استوار شده است، ساختن و پرداختن خبر با هدف سمتوسو دادن جریانهای سیاسی جهان.
ما به خوبی میدانیم که بیبیسی در افغانستان کاری غیر از این نداشته است و کاری غیر از این ندارد. ما میدانیم که بیبیسی در هیچجای جهان کاری غیر از خبرسازی ندارد. فرهنگ عمومی بیبیسی خبرسازی است. بیبیسی خبر را آنگونه مینویسد که زمینه ذهنی و روانی برای دخالت قدرتهای بزرگ در منطقه فراهمتر شود.
خبرسازی فرهنگ کاری بیبیسی است؛ اگر چنین نبود چطور و چگونه در این غول رسانهای «اشتباهی» به این بزرگی رخ بدهد و هیچیک از مراکز کنترل و بررسی خبر بیبیسی متوجه آن نشود؟
نویسنده: دکتر میرحسین مهدوی – خبرگزاری دید