نشست تاشکند؛ عجله ازبیکستان برای رسیدن به تعاملات اقتصادی
توسعه بیشتر وضعیت افغانستان و بازگشت این کشور به روابط اقتصادی مدرن جهانی و روابط بین‌الملل در گرو یافتن راه‌حل‌های قابل قبول دوجانبه در رابطه به این موضوعات خواهد بود
این روزها توجه جامعه جهانی دوباره به سمت تاشکند متمرکز شده است، جایی که کنفرانس بین‌المللی با عنوان «افغانستان: امنیت و توسعه اقتصادی» برگزار می‌شود.
هیئت‌های بیش از بیست کشور خارجی و سازمان بین‌المللی به این مجمع مهم بین‌المللی دعوت شده‌اند. یکی از اولین کسانی که وارد تاشکند شد، هیئت حکومت موقت طا-لبان به ریاست امیرخان متقی سرپرست وزارت امور خارجه بود. در این هیئت انس حقانی سرپرست وزارت امور داخله و عبدالحق وثیق، سرپرست ریاست استخبارات نیز حضور دارد.
اشتراک هیئت افغانستان]طا-لبان[ در چنین سطحی حاکی از علاقه زیاد حکومت موقت افغانستان]طا-لبان[ به توسعه و گسترش گفت‌وگو با جامعه بین‌المللی است که موضوع اصلی آن تطابق با واقعیت‌های جدید جیوپلیتیک است که در منطقه به وجود آمده و به دنبال رویکردهای قابل قبول متقابل جهت تثبیت اوضاع افغانستان و محیط اطراف آن است.
در این راستا، جایگاه تاشکند که طی چند سال گذشته مرسوم شده است، فرصت‌های گسترده‌ای را برای مذاکره و بحث در مورد سه گروه از موضوعات مهم را باز می‌کند. گروه اول، مسایل امنیتی است، از جمله جلوگیری از تهدیدات افراط‌گرایی و تروریزم که هنوز از خاک این کشور همسایه سرچشمه می‌گیرد. دوم، موضوعات سیاسی-اجتماعی است، از جمله ایجاد دولت مبتنی بر نمایندگی گسترده، مشارکت همه گروه‌های قومی و مذهبی در ادارات دولت و حیات سیاسی کشور، تضمین حقوق و آزادی‌های بشر، به ویژه برای زنان و دسترسی دختران به آموزش. گروه سوم، مسایل بازسازی اقتصادی-اجتماعی افغانستان، مانند تطبیق پروژه‌های زیربنایی و بشردوستانه است.
توسعه بیشتر وضعیت افغانستان و بازگشت این کشور به روابط اقتصادی مدرن جهانی و روابط بین‌الملل در گرو یافتن راه‌حل‌های قابل قبول دوجانبه در رابطه به این موضوعات خواهد بود.
کنفرانس آتی ادامه ابتکارات مدرن منطقی رهبری ازبیکستان و نشان‌دهنده باز بودن سیاست خارجی این کشور است و با هدف بازگرداندن پیوند تاریخی مناطق آسیای مرکزی و جنوبی برگزار می‌شود. در این راستا، تطبیق پروژه بزرگ – ساخت راه آهن مزارشریف – کابل – پیشاور با دسترسی به بندر گوادر پاکستان که توسط جمهوری ازبیکستان آغاز شده است، می‌تواند به انگیزه‌ای قدرتمند جهت احیای اقتصاد افغانستان تبدیل شود و حمایت از تلاش‌های ساختارمند برای احیای روابط تاریخی چندجانبه بین آسیای مرکزی و جنوبی، توسعه تجارت بین شمار زیادی از کشورهای غرب و شرق خواهد شد که به تغییر دورنمای جیوپولیتیک منطقه کمک می‌کند.
در کنار پروژه‌های حمل و نقل، قرار است یک خط انتقال برق جدید سرخان‌دریا – پلخمری ساخته شود که افغانستان را به حلقه انرژی واحد آسیای مرکزی متصل می‌کند.
در آینده، این دهلیز فراافغانستان می‌تواند برق‌رسانی شود، زیرا به موازات خطوط برق از ازبیکستان تا بخش مرکزی افغانستان تطبیق می‌شود.
ساخت دهلیز فراافغانستان و تثبیت وضعیت در افغانستان امکان اجرای پروژه‌های منطقه‌ای دیگر مانند تاپی، کاسا ۱۰۰۰ را فراهم می‌کند که ترکمنستان، قرقیزستان و تاجیکستان به آن علاقمند هستند.
در عین حال، اجرای این دهلیز ترانسپورتی به کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان این امکان را می‌دهد که نه تنها از کوتاه‌ترین و اقتصادی‌ترین مسیر به بنادر دریایی در اقیانوس هند برسند، بلکه این کشورها را قادر می‌سازد تا به پروژه چین «جاده ابریشم دریایی» و پروژه «شمال-جنوب» هند متصل شوند.
کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا نیز به نوبه خود می‌توانند به بازارهای آسیای مرکزی و از طریق آن به بازارهای سایر کشورهای CIS دسترسی پیدا کنند. اما اهمیت دهلیز چندجانبه افغانستان فراتر از آسیای مرکزی و جنوبی است، زیرا این شاهراه کوتاه‌ترین و اقتصادی‌ترین مسیری خواهد بود که اروپا را به آسیای جنوبی متصل می‌کند.
ذینفعان چنین همکاری‌های به هم پیوسته و وابسته، نه تنها کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی است، بلکه شامل کشورهای اتحادیه اروپا، سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا EAEU، سارک و آسه آن باشند.
