۴ اصل حفظ صلح در افغانستان
برای یک صلح پایدار، مردم افغانستان باید متحد شوند، پاکستان دست از حمایت طالبان بردارد، طالبان واقعیت امروزی افغانستان را بپذیرد، ایالات متحده و ناتو به پشتیبانی مالی خود از افغانستان ادامه دهد تا این کشور به پناهگاه امن تروریزم تبدیل نشود
ترجمه و تلخیص: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
امکان حفظ صلح در افغانستان به چهار عامل بستگی دارد: اتحاد سیاسی در کابل، تصمیم صادقانه پاکستان برای کمک به روند صلح و اذعان طالبان به عدم وجود راهحل نظامی، تداوم کمکهای جهانی و حمایت نظامی و تعهد جامعه جهانی برای برقراری صلح با حفظ فشارها بر طالبان، پاکستان و افغانها جهت پایان بخشیدن به درگیری.
ثبات سیاسی داخلی
تروریستهای منطقهای و فراملی و طالبان همراه با مواد مخدر، قاچاق و اقتصاد از جمله مهمترین عواملی هستند که وضعیت امنیتی را به اندازه کافی چالشبرانگیز میکند. علاوه بر این، فساد گسترده و سوءاستفاده از بودجه عمومی همه به بیثباتی سیاسی فعلی دامن زده است. این دو واقعیت اخیر باعث افزایش تنشهای قومی و ناآرامیهای فرقهای شده و ممکن است بسیاری از ساختارهای اجتماعی افغانستان را از بین ببرد. بنابر این، اتحاد سیاسی برای آینده صلحآمیز افغانستان یک ضرورت است. اعلام خروج نیروهای امریکایی و ناتو فرصت تاریخی را برای نخبگان سیاسی به وجود آورده تا گردهم آیند و با طالبان و حامیان آنها متحدانه مقابله کنند تا صلح دایمی در این کشور برقرار شود. ما باید از اشتباهات گذشته درس بگیریم و به خاطر آینده فرزندانمان اقدام کنیم.
روابط جداییناپذیر طالبان با پاکستان برقراری صلح را دشوار ساخته است
پاکستان به لحاظ منطقهای بیشترین مشکل را در روابط با افغانستان داشته است. پاکستان طی ۲۰ سال گذشته به جای اعتماد به دولت مشروع افغانستان برای اتصال اقتصادی به آسیای میانه، با اتکا به گروه نیابتی طالبان اهداف خود را از طریق نظامی پیگیری کرده است. طالبان بهرهزیادی از راهاندازی جنگ نیابتی به خاطر درآمدهای غیرقانونی برده که از سوی عناصر پاکستانی حمایت میشود و منجر به ادامه نیروی انسانی و حمایت از رشد مناطق قبایلی افغانستان و پاکستان میگردد.
این عوامل برقراری صلح را برای طالبان و عناصر پاکستانی به مشکل مواجه میکند. برای همین دلایل، طالبان تا کنون برای دستیابی به صلح هیچ امتیازی نداده است.
برای غلبه بر این چالشها، پاکستان باید روابط خود را با طالبان قطع کند. سیاسیون پاکستانی باید درک کنند که اقتصاد ضعیف آنها نمیتواند از پس بحران جدید پناهجویان در صورت بروز جنگ چندجانبه برآید. اگر پاکستان باعث ظهور جنگ داخلی دیگر در افغانستان و عامل ناامنی افغانستان شناخته شود، از سوی جامعه جهانی پاسخگو خواهد بود.
با این حال، طالبان باید از فرصت پیش آمده برای صلح استفاده کند، زیرا تمام طرفهای درگیر موافقند که جنگ در افغانستان هیچ راهحل نظامی ندارد. جامعه جهانی آشکارا گفته است که آنها برگشت امارت طالبانی را نمیخواهند. مهمتر از همه، اگر طالبان به خشونت خود ادامه دهند، از سوی نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان نابود خواهند شد، یک گروه تروریستی منزوی باقی خواهد ماند و مشروعیت سیاسی را که امروز به دست آورده، از دست خواهد داد.
حمایت و کمک نظامی خارجی
افغانستان دارای ۳۰۰ هزار نیروی امنیتی و دفاعی است. نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان توانستهاند از سال ۲۰۱۴ بدینسو، وقتی ایالات متحده مسئولیت عملیاتهای جنگی را به آنها سپرد، طالبان را عقب برانند. اکنون حدود ۹۸ درصد عملیاتهای پیچیده مستقلانه از سوی آنها انجام میشود.
نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان توانستهاند اعضای کلیدی داعش و القاعده را نابود و دستگیر کنند، طوری که بیشتر آنها بدون هیچ پیش شرطی تسلیم شدهاند و توانایی انجام حمله علیه منافع ایالات متحده و متحدان آنها را ندارند؛ اما این امر ممکن بدون ادامه پشتیبانی مالی مناسب تغییر کند.
تعامل جامعه جهانی
امروز، به جز طالبان و تا جایی پاکستان، مردم افغانستان و شرکای منطقهای و بینالمللی آنها از روند صلح افغانستان حمایت میکنند. یک اجماع مذهبی نیز به وجود آمده است. علمای دینی اندونیزیا، هند، پاکستان، افغانستان، امارات متحده عربی و عربستان سعودی همه اعلام کردهاند که جنگ افغانستان هیچ توجیه دینی ندارد و همه بیان داشتهاند که خشونت طالبان «جهاد» نیست. در گذشته، چنین اجماع سیاسی و مذهبی در رابطه به صلح در افغانستان وجود نداشت. زمینه برای سازمان ملل متحد مساعد است تا نیروهای نظارتکننده صلح خود را اعزام و میانجیگری آتشبس را آغاز کند.
صلح در افغانستان بهترین گزینه است. با این وجود، برای یک صلح پایدار، مردم افغانستان باید متحد شوند، پاکستان دست از حمایت طالبان بردارد، طالبان واقعیت امروزی افغانستان را بپذیرد، ایالات متحده و ناتو به پشتیبانی مالی خود از افغانستان ادامه دهد تا این کشور به پناهگاه امن تروریزم تبدیل نشود و سرانجام، با خروج نیروهای خارجی، سازمان ملل متحد متعهد به انجام ماموریت برقراری صلح شود. اینها تکههای پازلی هستند که اگر یکی از آنها از فلم بیفتد، کل ملت با خطر مواجه است.